‘اختلال بد شکلی بدن با اشتغال ذهنی به یک یا چند نقص یا عیب خیالی در ظاهر بدن که از نظر دیگران هم قابل مشاهده نیست یا جزئی به نظر می رسد،  مشخص می شود.

در طول دوره ی بیماری رفتارهای مکرر مثل وارسی کردن در آینه، آرایش مفرط، پوست کنی و اطمینان خواهی یا اعمال ذهنی مثل مقایسه کردن ظاهر خودش با ظاهر دیگران را هنگام نگرانی درباره ی ظاهر خود انجام  می دهد.

این اشتغال ذهنی در زمینه های مهم زندگی افراد مبتلا اختلال ایجاد می کند. این افراد معتقدند که زشت، فاقد جذابیت، نابهنجار یا بدشکل هستند.

نگرانی ها از فاقد جذابیت تا زننده به نظر رسیدن می باشد.

اشتغال ذهنی می تواند بر یک یا چند قسمت بدن که عمدتا پوست ( جوش، جای زخم، چروک ها،رنگ پریدگی)، مو (موی کم پشت یا پرشت در صورت یا بدن) و بینی (شکل یا اندازه) می باشد، متمرکز باشد.

این اشتغال های ذهنی مزاحم، وقت گیر و ناخواسته هستند که روزی ۳ تا ۸ ساعت طول می کشد و کنترل آن ها دشوار است.

بد شکلی عضله نوعی اختلال بد شکلی بدن می باشد که تقریبا بیشتر در مردان روی می دهد و نگرانی از این که بدن خیلی کوچکی دارند.

رفتارهای رایج دیگر شامل آرایش کردن بیش از حد، پنهان کردن با لوازم آرایش و چیزهای دیگر لمس کردن قسمت های ناخوشایند برای وارسی کردن آن ها، ورزش کردن افراطی، جستجو کردن روش های آرایشی، عوض کردن لباس ها به طور مکرر، برنزه کردن بیش از حد و خرید کردن اضطراری می باشد.

در میان افراد مبتلا هذیان های ارجاعی دیده می شود.

معتقدند که دیگران توجه خاصی به آن ها می کنند یا ظاهرشان را مسخره می کنند. این اختلال با سطح بالای اضطراب، اضطراب اجتماعی، اجتناب اجتماعی، خلق افسرده، روان رنجوری و کمال گرایی و با برون گرایی و عزت نفس پایین نیز ارتباط دارد.

اکثر این افراد تحت درمان آرایشی قرار می گیرند تا نقایص خیالی خود را برطرف کنند.

اختلال بد شکلی بدن

همه گیری شناسی اختلال خودزشت انگاری

• تصور می شود که ۱ تا ۲ درصد از افراد جامعه به این بیماری روانشناختی مبتلا باشند. میزان شیوع اختلال خود زشت انگاری در بین زنان و مردان تقریبا به یک اندازه است.

• اختلال خود زشت انگاری معمولا از سنین نوجوانی شروع می شود.

• در این سنین نگرانی در مورد ظاهر آغاز می شود.

• متاسفانه میزان خودکشی در این افراد بالاست.

هر عضوی از بدن می تواند باعث بروز این اختلال شود اما علل شایع بروز اختلال خود زشت انگاری عبارتند از:

۱. ظاهر پوست صورت و به طور کلی صورت شامل اندازه و شکل چشم ها، بینی، گوش ها و لب ها
۲. اندازه و شکل تقریبا تمام اعضای بدن از جمله باسن، ران، شکم، پاها، سینه و آلت تناسلی
۳. شکل و اندازه ی کلی بدن
۴. عدم تقارن بدن و یکی از اعضای بدن

علائم اختلال خود زشت انگاری به طور کلی به عامل بروز این اختلال بستگی دارد اما به طور کلی می توان گفت که اختلال خود زشت انگاری می تواند باعث بروز علائم زیر شود:

۱. فکر کردن به مشکل برای مدتی طولانی در طول روز و به صورت مداوم و هر روزه
۲. نگرانی در مورد شکست در مراحل و چالش های زندگی به خاطر ظاهر فیزیکی

• این اختلال اغلب باعث احساس ناراحتی شده و و همچنین باعث می شود که این افراد در مورد ظاهر خود بارها و بارها از دوستان و یا اعضای خانواده خود سوال بپرسند.

• البته در نهایت نیز جواب های آنها را باور نمی کنند.

• همچنین ممکن است این افراد به صورت مداوم تلاش در پنهان کردن مشکل خود داشته باشند.

• این افراد ممکن است به صورت مداوم تمایل به استفاده از درمان های مختلف برای زیبایی پوست و یا انجام عمل های جراحی زیبایی داشته باشند • (حتی زمانی که پزشک متخصص انجام این کارها را غیر ضروری تشخیص داده باشد.)

• تکرار عمل های جراحی زیبایی نیز از جمله علائم این اختلال است.

• موارد شدید اختلال خود زشت انگاری می تواند به اضطراب، افسردگی و یا حتی فکر کردن و اقدام به خودکشی منجر شود.

اختلال بد شکلی بدن

 

 

سایر نکات

• بیش از ۱۰۰ سال پیش کرپلین این اختلال را شناسایی و ان را هراس از بدریختی نامید؛ او اختلال مذکور را یک روان نژندی وسواسی می دانست.

• پیرژانه این اختلال را وسواس شرم از بدن نام گذاری کرد.

• اختلال بدریخت انگاری بدن به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته است، زیرا این بیماران بیشتر به پزشکان زیبایی مراجع می کنند تا روان پزشکان .
مطالعات مختلف داده های متعددی (از یک درصد تا ۵۰ درصد) در مورد شیوع ارائه کرده اند.

• داده ها نشان می دهند که شایع ترین سن شروع بین ۱۵ تا ۲۰ سالگی است (ابتلای بیشتر زنان و افراد مجرد).

• اختلال بدریخت انگاری بدن بطور شایعی همراه با دیگر اختلالات روانشناختی دیده می شود (۹۰ درصد مبتلا به افسردگی اساسی ،۷۰ درصد اختلال اضطرابی ،۳۰ درصد نوعی اختلال سایکوتیک).

• علت اختلال بدریخت انگاری بدن معلوم نیست، اما فرضیاتی مبنی بر ارتباط فیزیوپاتولوژی این اختلال با سروتونین و سایر اختلالات ارائه شده است.

• شروع این اختلال که می تواند تدریجی یا ناگهانی باشد، معمولا در نوجوانی شروع می شود (همراه با سیری طولانی و نوسان دار) در آزمون نقاشی شکل آدم، بزرگنمایی،تقلیل یا فقدان قسمت مبتلای بدن ،مشاهده می شود.

اختلال بد شکلی بدن

درمان اختلال بد شکلی بدن

  • دارو درمانی: دارو های ضد افسردگی برای کاهش رفتار های وسواسی و اجباری
  • درمان شناختی-رفتاری :
  1. درمانگر از بیمار می خواهد به شرایط اجتماعی بدون پوشش “نقص” خود وارد شود.
  2. درمانگر به بیمار کمک می کند تا رفتارهای اجباری را کنترل کند تا نقص را بررسی کند. این ممکن است شامل برداشتن آینه ها، پوشش مناطق پوستی که بیمار می کند یا استفاده از آرایش باشد.
  3. درمانگر به بیمار کمک می کند که باورهای دروغین خود را در مورد ظاهر خود تغییر دهد.

سیر و پیش آگهی اختلال بد شکلی بدن

میانگین سن شروع این اختلال ۱۶ تا ۱۷ سالگی و رایج ترین سن ۱۲ تا ۱۳ سالگی می باشد. نگرانی ها معمولا به تدریج به شکل اختلال کامل در می آیند اما در برخی افراد ممکن است به صورت ناگهانی این اختلال شروع شود. با احتمال بالایی می توان گفت این اختلال مزمن است، هرچند در صورتی که افراد تحت درمان قرار بگیرند احتمال بهبودی وجود خواهد داشت. ویژگی های بالینی این اختلال در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان شبیه هم می باشد. در افرادی که این اختلال قبل از ۱۸ سلگی شروع می شود در مقایسه با افرادی که در بزرگسالی به این اختلال دچار می شوند، احتمال خودکشی بیشتر می باشد.

منبع: 

  1. راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانشناختی ویرایش ۵, DSM-۵
  2. خلاصۀ روان پزشکی کاپلان و سادوک بر اساس DSM-5

 

5/5 - (1 امتیاز)

آزمون های روانشناختی

آخرین مقالات سایت

چرا باور داشته باشیم ؟

پایش و سنجش آنلاین نتایج درمان

نوبت دهی آنلاین

آزمون های آنلاین روانشناختی معتبر

امکان مشاوره آنلاین از طریق وب

ارتباط با درمانگران عضو باور

نسخه دارویی آنلاین و یادآور پیامکی

آزمون مهارت های زندگی

مهارت های زندگی به مجموعه ای از توانایی های گفته می شود که زمینه سازگاری رفتار مثبت و مفید را فراهم می آورد و این توانایی، فرد را قادر می سازد که ضمن پذیرش مسئولیت های اجتماعی خود، بدون لطمه زدن به خود و دیگران بتواند به شکل مؤثری با خواست، انتظارات و مشکلات روزانه در روابط بین فردی روبرو گردد.

این آزمون ۱۰ مولفه ارتباطات انسانی، روابط بین فردی، مهارت تصمیم گیری، مدیریت و تنظیم هیجانات، مهارت در حل مسئله، مهارت کار گروهی، خودآگاهی، هدفمندی، تفکر خلاق و انتقادی را ارزیابی می کند.

چرا باور داشته باشیم ؟

پایش و سنجش آنلاین نتایج درمان

نوبت دهی آنلاین

آزمون های آنلاین روانشناختی معتبر

امکان مشاوره آنلاین از طریق وب

ارتباط با درمانگران عضو باور

نسخه دارویی آنلاین و یادآور پیامکی

آزمون روانشناختی وسواس

اختلال وسواس جبری یا همان اختلال وسواس فکری عملی اختلالی است که در آن فرد افکار، تکانه ها و احساس ناخواسته و تکرارشونده ای دارد که باعث می شود به طور مکرر دست به انجام کارهای تکراری بزند.

ییل براون آزمونی برای ارزیابی میزان شدت اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و نظارت بر بهبود آن در طول درمان است.

وسواس فکری