فلوکستین (Fluoxetine) یک داروی ضد افسردگی از گروه مهارکنندههای بازجذب سروتونین است که استفاده از آن برای درمان افسردگی، اختلال وسواسی اجباری، اختلال هراس و پرخوری عصبی پذیرفته شده است.
فلوکستین یک بازدارنده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است. فلوکستین بر روی مواد شیمیایی مغز تاثیر میگذارد که ممکن است در افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب،، یا نشانههای وسواسی جبری وجود داشته باشد.
حیطه اثر این دارو بسیار گستردهتر از موارد ذکر شدهاست و تنها پس از مصرف منظم آن اثرات مطلوب حتی ناخواسته ای در هر مصرفکننده دارد.
از فلوکستین با نام تجاری پروزاک، با عنوان «داروی قرن» یاد و ستایش میشود.
در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
گروه دارویی درمانی:
ضدافسردگی، مهارکننده بازجذب سروتونین
اشکال دارویی:
Capsule
- فلوکستین 10 میلی گرم
- فلوکستین 20 میلی گرم
- فلوکستین 60 میلی گرم
Tablets
- فلوکستین 10 میلی گرم
- فلوکستین 20 میلی گرم
- فلوکستین 60 میلی گرم
Oral Solution
- 20 mg/5ml
موارد مصرف:
فلوکستین غیر از کاربرد اصلی یعنی درمان افسردگی و اضطراب، در درمان برخی دیگر از اختلالات ازجمله سندروم پیش از قاعدگی، درمان مشکلات زناشویی، برخی اختلالات خوردن (پراشتهایی عصبی)، حملات ترس یا پانیک (حملات غیرقابل پیشبینی و ناگهانی ترس و نگرانی شدید)، اختلالات خواب و برخی دیگر از اختلالات نیز کاربرد داشته و براساس بررسی و نظر پزشک تجویز میشود.
فلوکستین به شکل کپسولهای ۱۰ و ۲۰ میلیگرم در بازار رایج است و برای درمان بیماریهای افسردگی، اضطراب و وسواس جبری تجویز میشود.
موارد منع مصرف و احتیاط:
در نارسایی شدید کلیوی و کبدی بهتر است مصرف نشود. بهتر است بیماران دچار صرع که تشنج در آنها بخوبی کنترل نشده از مصرف آن پرهیز شود.
بهتر است در بیماران دیابتی با احتیاط مصرف شود.
دوزبندی در بزرگسالان:
Fluoxetine در دوز آغازین ۲۰ میلی گرم پیشنهاد می شود.
بیماران مسن و بیماران حساس به عوارض دارویی می توانند با ۱۰ میلی گرم آغاز می کند. دامنه استاندارد دوز ۲۰ تا ۴۰ میلی گرم روزانه است.
می توان دوز را در فاصله چهار هفته ای ۱۰ یا ۲۰ میلی گرم افزایش داد. تا ۸۰ میلی گرم روزانه مورد استفاده قرار می گیرد.
چرا ازقرص فلوکستین استفاده میشود؟
کپسول خوراکی فلوکستین برای درمان بیماریهای زیر استفاده میشود:
- افسردگی: شامل افسردگی اساسی، افسردگی مرتبط با اختلال دو قطبی I و افسردگی مقاوم به درمان است.
- وسواس فکری: این بیماری باعث ایجاد افکار آزار دهنده ای میشود (وسواس) و لزوم انجام برخی اقدامات بارها و بارها (اجبار) که از بین نمیروند.
- پر اشتهایی عصبی: این بیماری نوعی اختلال خوردن است که به دلیل خوردن بیش از حد و به دنبال آن رفتارهای غیر عادی برای جلوگیری از افزایش وزن (مانند رژیم، روزه گرفتن یا ورزش بیش از حد) شناخته میشود.
- حملات هراس: این حملات شامل عکسالعملهای ناگهانی ترس و نگرانی شدید است حتی اگر هیچ تهدیدی وجود نداشته باشد.
- علائم مربوط به خلط اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی: این علائم شامل نوسانات خلقی یا غم و اندوه بیش از حد، تحریک پذیری یا عصبانیت است.
نحوه ساز و کار فلوکستین چگونه است؟
کپسول خوراکی فلوکستین متعلق به طبقه ای از داروها است به نام مهار کنندههای ان
تخابی بازجذب سروتونین (SSRIs). این دسته از داروها گروهی از داروها هستند که به روش مشابهی کار میکنند. این داروها اغلب برای درمان شرایط مشابه استفاده میشوند.
فلوکستین با افزایش مقدار سروتونین (یک ماده طبیعی) در مغز شما کار میکند.
سروتونین به حفظ تعادل سلامت روان کمک میکند.
افزایش سروتونین به درمان علائم افسردگی، اختلال وسواس اجباری، پرخوری عصبی و حملات هراس کمک میکند. همچنین علائم خلقی مربوط به اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی را درمان میکند.
عوارض جانبی فلوكستین
کپسول خوراکی فلوکستین باعث خواب آلودگی و گیجی زیادی نمیشود، اما میتواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند.
عوارض جانبی شایع تر
- خوابهای عجیب و غریب
- کاهش میل جنسی و مشکل در رسیدن به ارگاسم
- کاهش اشتها
- اضطراب و عصبی بودن
- ضعف
- اسهال
- دهان خشک
- سوءهاضمه
- آنفولانزا
- اختلال نعوظ (مشکلاتی در ایجاد یا نگه داشتن نعوظ)
- مشکل خواب
- حالت تهوع
- گلو درد
- جوش
- ترشح بینی آبکی
- خواب آلودگی
- عرق کردن و گرگرفتگی
- لرزش (حرکات غیرقابل کنترل ریتمیک در یک قسمت از بدن شما)
- خمیازه
اگر این اثرات خفیف باشد، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند.
اگر آنها شدیدتر هستند یا از بین نمیروند، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
عوارض فلوکستین ۲۰
سردرد، اضطراب، عصبانیت، بی خوابی، تهوع، عوارض گوارشی، خشکی دهان
کپسول فلوکستین باعث خواب آلودگی نمی شود، اما می تواند عوارض جانبی دیگر را ایجاد کند. این عوارض عبارت است از :
رویاهای عجیب و غریب
کاهش میل جنسی و اختلال در ارگاسم
کاهش اشتها
اضطراب و نگرانی
ضعف
اسهال
خشکی دهان
سوء هاضمه
آنفلوآنزا
اختلال نعوظ
زودانزالی
مشکل خواب
حالت تهوع
گلو درد
خارش
خواب آلودگی
عرق کردن و حس داغ شدن
لرزش
خمیازه
اگر این اثرات خفیف باشند، ممکن است در عرض چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر آنها شدیدتر شدند و از بین نرفتند هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی جدی ناشی از مصرف فلوکستین
آشفتگی (احساس ناراحتی یا اضطراب)
توهم (دیدن یا شنیدن چیزی است که وجود ندارد)
افزایش ضربان قلب
تب
حالت تهوع
استفراغ
اسهال
کبودی یا خونریزی عجیب در قسمتی از بدن
سردرد
ضعف
گیجی
مصرف در بارداری و شیردهی: در شیر ترشح می شود و مصرف آن باید با سنجیدن منافع نسبت به مضرات آن باشد.
عوارض کوتاه مدت فلوکستین ۲۰
در مطالعات کوتاه مدت، داروهای ضد افسردگی ریسک فکر و رفتار خودکشی را در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان (زیر ۲۴ سال)افزایش دادند و داروهای ضد افسردگی برای اختلالات افسردگی و دیگر بیماری های روانشناختی تجویز کردند.
عوارض بلند مدت فلوکستین 20
شکستگی استخوان با درمان افسردگی همراه بودهاست و احتمال شکستگی استخوان را در هنگامی که قرص به بیمار به داده می شود .
فلوکستین 20 و زود انزالی
در مطالعه ای دانشگاهی شامل ۱۷ بیمار با انزال زودرس که به کلینیک اورولوژی دانشگاه پزشکی ما ارائه شدهبود ، تشکیل شدهاست.
در این مطالعه دوگانه، بیماران با دریافت ۲۰ میلیگرم در گروههای درمان تصادفی بودند. فلوکستین روزانه به مدت ۱ هفته و ۴۰ میلیگرم فلوکستین .
هر روز (گروه ۱) یا ۱ کپسول (placebo) روزانه برای یک هفته و ۲ کپسول در روز بعد (گروه ۲).
این گروهها براساس دوره رفتار دوره ای رزیابی شدند.
تداخل دارویی:
مهار کنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs) یا تجزیه کنندگان سروتین بدن، مانند فنلزین (Phenelzine) و ترانیل سیپرومین (Tranylcypromine).
در صورت مصرف MAOI سریع به پزشک اطلاع دهید.
MAOI را زمانی مصرف کنید که ۱ ماه از مصرف فلوکتسین گذشته باشد.
با توجه به این که این داروها ابدا با هم همخوانی ندارند، مصرف آنها عوارض جانبی جدی و تهدید کنندهای را به همراه دارد.
این علائم عبارتند از:
تب بالا، اسپاسم عضلانی و سفت شدن عضلات (به نحوی که کنترل عضلات دست شما نباشد)، تغییرات سریع در ضربان قلب، فشارخون بالا، سردرگمی
داروی تیوریدازین (Thioridazine): این دارو نیز با فلوکتسین تداخل دارد و نباید آن را مصرف کرد.
مصرف همزمان این داروها مشکلات جدی برای ضربان قلبی ایجاد میکند. ممکن است این بیمار ناگهان بمیرد.
پیموزاید (Pimozide): این دارو نیز با فلوکتسین Fluoxetine تداخل داشته و میتواند باعث افزایش سطح پیموزاید در بدن شما شود.
این وضعیت منجر به افزایش ضربان قلب شما خواهد شد.
مصرف فلوکستین با داروهای خاص، خطر ابتلا به عوارض جانبی را افزایش میدهد.
این به این دلیل است که فلوکستین و سایر داروهای دیگر میتوانند عوارض جانبی مشابهی ایجاد کنند.
این داروها شامل داروهای سروتونرژیک مانند:
- مهار کنندههای بازجذب سروتونین مانند سرترالین (Sertraline)
- مهار کنندههای بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SSNRI ها) مانند دلوکستین (duloxetine ) و ونلافاکسین (Venlafaxine)
- داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای (TCAs) مانند آمی تریپتیلین (Amitriptyline) و کلومیپرامین (Clomipramine)
فنتانیل (Fentanyl) و ترامادول (Tramadol) - لیتیوم lithium
- تریپتوفانtryptophan
- مخمر سنت جان
- آمفتامین (amphetamines)
مصرف فلوکستین
شاید تمام دوزهای ممکن و فرمهای دارویی ممکن در اینجا گنجانده نشود. دوز، فرم دارو و اینکه چند بار دارو را مصرف میکنید به این عوامل بستگی دارد:
- سن شما
- بیماری که تحت درمان قرار میگیرد
- وخیم بودن وضعیت شما
- سایر بیماریهای پزشکی شما
- چگونگی واکنش به دوز اول
مقدار مصرف در پرخوری عصبی
نوع: فلوکستین
فرم: کپسول خوراکی
اشکال دارویی: 10 میلی گرم، 20 میلی گرم، 40 میلی گرم
فرم: کپسول تأخیری در انتشار دهان
اشکال دارویی: 90 میلی گرم
نام تجاری: Prozac
فرم: کپسول خوراکی
اشکال دارویی: 10 میلی گرم، 20 میلی گرم، 40 میلی گرم
نام تجاری: Prozac Weekly
فرم: کپسول تأخیری در انتشار دهان
اشکال دارویی: 90 میلی گرم
دوز بزرگسالان (سنین 18 تا 64 سال)
دوز معمولی: 60 میلی گرم در روز که صبح مصرف میشود.
دوز کودکان (از سن 0 تا 17 سال)
این دارو برای این بیماری در کودکان مورد مطالعه قرار نگرفته است. بنابراین نباید در افراد جوانتر از 18 سال استفاده شود.
دوز سالمندان (سن 65 سال و بالاتر)
سالمندان ممکن است خطر بیشتری از عوارض جانبی این دارو داشته باشند. به دلیل این خطر، پزشک ممکن است دوز داروی شما را کاهش داده یا تعداد دفعات مصرف دارو را کاهش دهد.
مقدار مصرف اختلال افسردگی اساسی
نوع: فلوکستین
فرم: کپسول خوراکی
اشکال دارویی: 10 میلی گرم، 20 میلی گرم، 40 میلی گرم
فرم: کپسول تأخیری در انتشار دهان
اشکال دارویی: 90 میلی گرم
نام تجاری: Prozac
فرم: کپسول خوراکی
اشکال دارویی: 10 میلی گرم، 20 میلی گرم، 40 میلی گرم
نام تجاری: Prozac Weekly
فرم: کپسول تأخیری در انتشار دهان
اشکال دارویی: 90 میلی گرم
دوز بزرگسالان (سنین 18 تا 64 سال)
دوز معمولی: 20 تا 80 میلی گرم در روز.
حداکثر دوز: 80 میلی گرم در روز.
دوز اولیه: 20 میلی گرم در روز که در صبح مصرف میشود.
دوز جایگزین: شما ممکن است یک بار در هفته کاندیدای مصرف این دارو شوید. در این حالت، پزشک شما دوز روزانه کپسولهای انتشار سریع را متوقف کرده و کپسولهای تأخیر در انتشار تجویز میکند. بدین ترتیب 90 میلی گرم یک بار در هفته مصرف خواهید کرد. این کار را هفت روز پس از آخرین مقدار مصرف روزانه فلوکستین، شروع خواهید کرد.
دوز کودکان (از سن 8 تا 17 سال)
دوز معمولی: 10-20 میلی گرم در روز.
دوز اولیه: بعد از اینکه کودک شما به مدت یک هفته 10 میلی گرم در روز مصرف کرد، پزشک ممکن است میزان دوز را به 20 میلی گرم در روز افزایش دهد.
دوز کودک (از سن 0 تا 7 سال)
این دارو برای این بیماری در کودکان مورد مطالعه قرار نگرفته است. بنابراین نباید در کودکان زیر 8 سال استفاده شود.
دوز سالمندان (سن 65 سال و بالاتر)
سالمندان ممکن است خطر بیشتری از عوارض جانبی این دارو داشته باشند. به دلیل این خطر، پزشک ممکن است دوز داروی شما را کاهش داده یا تعداد دفعات مصرف دارو را کاهش دهد.
فلوکستین 20 و زود انزالی
در مطالعه ای دانشگاهی شامل ۱۷ بیمار با انزال زودرس که به کلینیک اورولوژی دانشگاه پزشکی ما ارائه شدهبود ، تشکیل شدهاست.
در این مطالعه دوگانه، بیماران با دریافت ۲۰ میلیگرم در گروههای درمان تصادفی بودند. فلوکستین روزانه به مدت ۱ هفته و ۴۰ میلیگرم فلوکستین .
هر روز (گروه ۱) یا ۱ کپسول (placebo) روزانه برای یک هفته و ۲ کپسول در روز بعد (گروه ۲).
این گروهها براساس دوره رفتار دوره ای رزیابی شدند.
عوارض کوتاه مدت فلوکستین ۲۰
در مطالعات کوتاهمدت، داروهای ضد افسردگی ریسک فکر و رفتار خودکشی را در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان (زیر ۲۴ سال)افزایش دادند و داروهای ضد افسردگی برای اختلالات افسردگی و دیگر بیماریهایروانشناختی تجویز کردند.
توجهات پزشکی پرستاری / آموزش بیمار خانواده:
- بهتر است به شکل تک دوز، صبح مصرف شود و در صورت نیاز به دوز اضافی در هنگام ظهر مصرف شود.
- در بیماران بی اشتها به علت افزایش احتمال بی اشتهایی و کاهش وزن شدید با احتیاط مصرف شود.
- به بیمار یادآوری شود اثرات درمانی پس از چندین روز تا ۱ هفته بعد کامل میشود.
- فلوکستین را میتوانید همراه غذا یا بدون غذا مصرف کنید؛
- دارو را طبق برنامهی زمانیِ توصیهشده توسط پزشک معالج خودتان مصرف کنید؛
- کپسولهای خوراکی یا کپسولهای خوراکی آهستهرهش را باز نکنید.
- فلوکستین را در دمای اتاق نگه دارید (بین ۱۵ تا ۳۰ سانتیگراد)؛
- دارو را دور از نور نگه دارید؛
- از نگهداری دارو در جاهای خیس و مرطوب اجتناب کنید.
فارماکودینامیک / کینتیک فلوکستین :
فلوکستین شامل یک فرمولاسیون محلول غلیظ است.
به علاوه، Fluoxetine دیگر فرمولاسیون های یک کپسول ۹۰ میلی گرمی با رهاسازی تأخیری نیز هفتهای یک بار نیز مصرف میشود.
بیماران پیش از تجویز دوز هفتگی باید بر دوز ۲۰ میلی گرم روزانه تثبیت شوند.
شرکت سازنده پیشنهاد کرده که شروع شکل دارویی کپسول ۹۰ میلی گرمی با آزادساز ی تأخیری با ۷ روز فاصله از آخرین استفاده دوز ۲۰ میلی گرمی باشد. نباید این دارو به همراه Tamoxifen تجویز شود.
فیلم معرفی فلوکستین چیست ؟
به زودی توسط تیم مجرب کلینیک هیربد ترجمه و دوبله خواهد شد .