وقتی برای شما یا یکی از عزیزانتان بیماری سختی همچون آلزایمر یا دمانس تشخیص داده می شود ترس ها و نگرانی های زیادی ممکن است به سراغتان بیاید.
در این شرایط است که با خود فکر می کنید آینده من یا فردی که با این شرایط دست و پنجه نرم می کند چگونه خواهد بود.
همین امر باعث می شود سوالات زیادی درباره از دست دادن حافظه به ذهن خطور کند.
به عنوان مثال آیا دمانس می تواند بر روی حافظه کوتاه مدت اثر بگذارد؟
ایا حافظه بلند مدت هم تحت تاثیر چنین شرایطی خواهد بود؟
در این مقاله قصد داریم درباره انواع مختلف حافظه بلند مدت صحبت کنیم و ببینیم دمانس چه تاثیری بر روی این حافظه دارد.
در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
حافظه بلند مدت چیست؟
حافظه بلند مدت عملکردی از مغز است که در آن فرد اطلاعات را بیشتر از یک یا دو روز به یاد می سپارد.
گاهی از اوقات این اطلاعات ذخیره شده ممکن است قرن ها هم دوام داشته باشد.
این خاطرات بلند مدت بر خلاف حافظه کوتاه مدت نسبتا دائمی هستند.
خاطرات اولیه بیشتر افراد به دورانی بر می گردد که در آن ۴ یا ۵ سال داشتند.
انواع مختلف حافظه بلند مدت:
انواع مختلفی از حافظه بلند مدت وجود دارد که در مغز انسان ذخیره می شود.
اجازه دهید این موارد را با جزییات بیشتری مورد بررسی قرار دهیم.
- حافظه معنایی: حافظه معنایی بخشی از حافظه اشکار یا صریح است و اغلب به دانستن معنای کلمات و فعالیت ها اطلاق می شود.
یک نمونه از حافظه معنایی درک معنای کلمات انگلیسی یا فارسی است. - حافظه رویدادی: حافظه رویدادی هم بخشی از حافظه اشکار یا صریح است و دربرگیرنده رویدادهای خاص و اطلاعاتی است که به آن تجربه مربوط می شود.
خاطرات عروسی بهترین دوست تان، افرادی که در آن عروسی بودند و لباس هایی که پوشیده بودند نمونه ای از حافظه رویدادی است. - حافظه روندی: حافظه روندی شامل نحوه انجام کارها همچون مراحلی است که برای تکمیل یک وظیفه خاص نیاز خواهد بود.
توضیح دادن حافظه روندی به کمک کلمات بسیار دشوار است و به همین خاطر به آن حافظه غیر اشکار یا غیر صریح هم می گویند.
به عنوان مثال همه ما می دانیم چگونه می توانیم دوچرخه سواری کنیم اما بیان اینکه مغز چگونه هر کدام از مراحل را پردازش می کند یا بدن چگونه خود را روی دوچرخه ثابت و متعادل نگه می دارد کمی دشوار است.
استراتژی هایی که به بهبود حافظه بلند مدت کمک می کنند:
خوب تا به اینجای کار با انواع مختلف حافظه بلند مدت آشنا شدیم.
حالا باید ببینیم چگونه می توانیم این حافظه را بهبود ببخشیم و جلوی بروز بیماری هایی همچون دمانس را بگیریم.
روش های زیادی برای رسیدن به این هدف وجود دارد.
وقتی تلاش می کنید اطلاعات جدید را در حافظه طولانی مدت تان ذخیره کنید، مغز سعی می کند آن را چندین بار تکرار کند و توجه کاملی به آن داشته باشد.
این موضوع کمک می کند معنای خاطرات موجود هم به خوبی درک شود. مثلا فرض کنید می خواهید چیزی که به تازگی یاد گرفته اید را به خاطر بسپارید.
در این شرایط ممکن است از مواردی که قبلا می دانستید برای برقراری ارتباط با موضوع جدید بهره ببرید و آن را بهتر به خاطر بسپارید.
این روش یکی از روش های پرکاربرد برای بهبود حافظه بلند مدت است.
یاد دادن مطلبی به دیگران هم می تواند یک روش موثر برای انتقال اطلاعات به مغز باشد و درک و بیان آن را ساده تر و راحت تر سازد.
استفاده از استراتژی های یادآور هم می تواند به بهبود یادگیری و فراخوانی اطلاعات موجود کمک کند.
آلزایمر و دمانس چگونه می تواند بر روی حافظه طولانی مدت اثر بگذارد؟
بیماری آلزایمر در مراحل اولیه خود معمولا بر روی حافظه کوتاه مدت اثر می گذارد.
به عنوان مثال در این شرایط فرد ممکن است چیزی که برای صبحانه خورده را فراموش کند یا حرف هایش را مدام تکرار نماید.
با اینحال وقتی بیماری پیشرفت می کند بیمار با از دست دادن حافظه طولانی مدت هم روبرو می شود.
آلزایمر و سایر بیماری های دمانس می توانند به دو شیوه مختلف بر روی حافظه بلند مدت اثر بگذارند.
در چنین شرایطی فرد ممکن است در ذخیره سازی اطلاعات در حافظه بلند مدتش مشکل داشته باشد یا اینکه دیگر نتواند اطلاعاتی که به خاطر سپرده است را فراخوانی نمایند.
انواع مختلفی از دمانس می توانند چنین شرایطی را ایجاد کنند.
برخی ها فقط به خاطر سپاری را دشوار می سازند و برخی ها هر دوی این اتفاقات را برای بیمار رقم می زنند.
با پیشرفت بیماری آلزایمر،حافظه معنایی، رویدادی و روندی به تدریج دچار مشکل می شوند.
افرادی که با چنین بیماری دست و پنجه نرم می کنند ممکن است در یافتن کلمات، فراخوانی خاطرات رویدادهای مهم مثل عروسی ها مشکل داشته باشند.
به عنوان مثال اعضای خانواده ممکن است برای افرادی که دمانس پیشرفته دارند آشنا به نظر برسند اما این افراد نمی توانند رابطه خاصی که با این ها دارند را شناسایی و درک نمایند.
در مراحل نهایی آلزایمر، بیمار ممکن است دیگر نتواند حضور و هویت خودش را درک کند.
علل دیگر از دست دادن حافظه بلند مدت:
شاید بتوان گفت دمانس اصلی ترین و شایع ترین علت از دست دادن حافظه بلند مدت باشد اما تنها دلیلش نیست.
علل دیگری هم وجود دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوء مصرف الکل
- سوء مصرف مواد مخدر
- اسیب های شدید به مغز
- پیری
- سوء استفاده در دوران کودکی یا رویدادهای سخت و دشوار( تروما می تواند به چنین مشکلاتی منجر شود)
- تومورهای مغزی
- تشنج
سایر علل مربوط به از دست دادن حافظه می تواند به شرایطی همچون روان آشفتگی هم مربوط باشد.
مواجهه با از دست دادن حافظه بلند مدت در دمانس:
برای بهبود شرایط می توانید کارهای زیر را مدنظر داشته باشید:
- عکس دوستان یا اعضای خانواده را نشانش دهید
- اگر دی وی دی دارید یا سایر دستگاه های پخش فیلم را در اختیار دارید می توانید رویدادهای خانوادگی را برایش پخش کنید.
- همیشه نام تان را به او بگویید و خودتان را با اسم معرفی کنید.
- به خاطر داشته باشید که از دست دادن خاطرات خاص یا حتی نشناختن افرادی که دور و بر بیمار قرار دارد نشانه این نیست که شما برایش ارزشی ندارید. او با یک بیماری سخت دست و پنجه نرم می کند و شما باید این شرایط را به خوبی درک کنید.
- به طور مداوم به او نگویید که حافظه اش را از دست داده است.
او را دوست داشته باشید و با او مهربان باشید.
سخن نهایی:
مقابله با بیماری هایی همچون دمانس بسیار دشوار است.
از دست دادن حافظه بلند مدت می تواند مشکلات زیادی برای افراد ایجاد کند.
این وظیفه شماست که بدانید چگونه با این افراد رفتار کنید و به ان ها کمک نمایید زندگی بهتری داشته باشند.
به خاطر داشته باشید حتی اگر این فرد شما را به خاطر نمی آورد اما احساساتی که شما برایش ایجاد کرده اید بسیار ارزشمند است.
در رفتار با این بیماران صبور باشید و سعی کنید با احترام صحبت کنید.
منبع: verywellmind
