یک سری از مشکلات سلامت روان در میان بانوان بیشتر دیده میشود. دلیل پشت پرده این موضوع را با هم بررسی میکنیم. تا بدانیم چطور از سلامت احساسات و روان خود محافظت کنیم.
در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
اگر خانم هستید و در حال حاضر از افسردگی، اضطراب یا یک شرایط روانشناختی بد رنج میبرید، بهتر است بدانید تنها نیستید. طبق آمار منتشر شده توسط سازمان مبارزه با مواد مخدر و سلامت روان ایالات متحده آمریکا، ۲۹ میلیون از زنان آمریکا یا ۲۳ درصد از جمعیت بانوان این کشور در سال گذشته برای یکی اختلالات روانشناختی به کلینیکهای روان درمانی مراجعه کردهاند. باید دقت کنید که این تنها موارد شناخته شده این مشکلات است. کارشناسان معتقدند که میلیونها پرونده دیگر ممکن است که گزارش نشده باشند و یا حتی درمان نشده باشند.
چه اختلالاتی سلامت روان بانوان را بیشتر به خطر می اندازد؟
برخی از اختلالات روانشناختی بانوان را بیشتر درگیر میکند و میتوانند تأثیر بسیار زیادی بر سلامت عمومی و جسمانی بانوان بگذارد.
در حالی که نرخ اختلالاتی مانند اوتیسم، اسکیزوفرنی، اختلالات اجتماعی و اعتیاد به الکل، در میان آقایان بیشتر است. اما اختلالاتی نیز وجود دارد که بانوان بیشتر درگیر آن میشوند:
افسردگی:
احتمال ابتلا به افسردگی در بانوان تقریباً دو برابر آقایان میباشد. ( ۱۲ درصد از بانوان و ۶ درصد از آقایان دچار افسردگی میشوند.)
استرس و ترس شدید(فوبیا):
در حالیکه مردان و زنان به یک اندازه دچار اختلالاتی مانند وسواس فکری عملی و اضطراب اجتماعی میشوند؛ اختلالاتی مانند حملههای پانیک، اضطراب فراگیر و ترسهای شدید از موضوعات خاص، دو برابر مردان، در بانوان اتفاق میافتد.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD):
زنان دو برابر بیشتر در معرض دچار شدن به این اختلال روانشناختی، پس از یک واقعه سخت هستند.
اقدام به خودکشی:
اگرچه مردان ۴ برابر بیشتر از زنان در اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند. اما زنان دو تا سه برابر بیشتر اقدام به خودکشی میکنند.
اختلال خوردن:
اصولاً ۸۵% از پروندههای بولیمی و آنورکسیا مربوط به بانوان میباشد و همینطور ۶۵ درصد از پروندههای مربوط به غذا خوردن بدون کنترل نیز به بانوان تعلق دارد.
علائم این اختلالات روانشناختی در بانوان متفاوت است.
حتی زمانی که مردان و زنان اختلالات روانشناختی مشترکی دارند ممکن است علائم در هر کدام از آنها متفاوت باشد. بنابراین حتی ممکن است درمان آنها نیز تفاوت داشته باشد.
برای مثال وقتی یک مرد افسرده باشد، اصولاً مشکلاتی را سرکار گزارش میکند. این در حالیست که زنان مشکلات فیزیکی را بیشتر احساس میکنند مانند خستگی مفرط و یا مشکلات خواب. برخلاف مردان، زنان در این مواقع دچار مشکلاتی همچون سوء مصرف الکل میشوند. زنان نسبت به مردان بیشتر به دنبال راهکارهای احساسی و یا مذهبی میروند. مردان بیشتر به سراغ ورزش کردن و یا فعالیتهای تفریحی میروند.
زنان مبتلا به اسکیزوفرنی اصولاً اختلال افکار و افسردگی را تجربه میکنند و این در حالی است که مردان مبتلا به این بیماری اصولاً از از لحاظ اجتماعی منزوی و گوشه گیر میشوند.
زنان مبتلا به اسکیزوفرنیا اصولاً زودتر به داروهای ضد روان پریشی پاسخ میدهند و احتمال دارد که به توجه و نگهداری توسط اطرافیان پاسخ ندهند. زنان دارای بیماری اسکیزوفرنی میزان بیشتری تغییر در حال خود را گزارش کردند که باعث میشود پروسه تشخیص و درمان آنها با مشکل روبرو شود و ممکن است نیاز باشد از داروهایی استفاده کنند که احساسات آنها را به ثبات میرساند.
به چه علت این تفاوتها در میان زنان و مردان وجود دارد؟
چه چیزی در مغز و بدن خانمها متفاوت است که باعث این تفاوتها میشود؟ جواب شاید در موضوعات زیر باشد:
تأثیرات بیولوژیکی
مشخص شده است که تغییرات هورمونی در بانوان نقش مؤثری در تغییرات احوال و افسردگی آنها دارد. هورمون استروژن تأثیر مثبتی بر روی مغز دارد، این موضوع باعث میشود که بانوان دارای اسکیزوفرنی در بازه زمانی مشخصی در ماه علائم کمتری از این بیماری را نشان دهند. این هورمون حتی میتواند از برخی جهات از علائم آلزایمر هم جلوگیری کند. از جهت دیگر زنان با سرعت کمتر و میزان کمتری سروتونین تولید میکنند، که این خود باعث افزایش نرخ افسردگی در بانوان است. همچنین ساختار ژنتیکی بانوان نقش موثری در ایجاد بیماریهای عصبی مانند آلزایمر دارد.
تأثیرات اجتماعی فرهنگی
درست است که امروزه پیشرفت قابل توجهی در زمینه برابری جنسیتی به وجود آمده است. اما با این حال زنان هنوز هم برای داشتن قدرت اقتصادی، مقام، جایگاه و استقلال درگیر چالش هستند، این خود باعث به وجود آمدن اختلالاتی مانند افسردگی میشود. زنان هنوز هم مراقب اصلی کودکان محسوب میشوند، همچنین ۸۰ درصد از کسانی که از سالمندان نگهداری میکنند بانوان هستند. همین قضیه باعث اضافه شدن نگرانی و تنش در زندگی زنان میشود.
دختران زمان رسیدن به سن بلوغ نارضایتیهایی نسبت به بدن خود نشان میدهند، این موضوع کاملاً با افسردگی مرتبط است. دختران نسبت به پسرها بیشتر مورد آزار و اذیت و تعرض قرار میگیرند. از هر پنج خانوم یک نفر، تجاوز و یا قصد تجاوز را تجربه میکند. که این موضوع باعث افسردگی و یا حمله های عصبی و پانیک میشود.
تأثیر نحوه برخورد
برخی معتقدند که زنان بیشتر از مردان اختلالات روانشناختی را به دکترها گزارش میکنند. همینطور پزشکان به راحتی برای زنانی که افسردگی آنها مشخص شده است قرصهای ضدافسردگی تجویز می کنند. زنان اصولاً مشکلات عصبی خود را به پزشک عمومی اعلام میکنند در صورتی که مردان اصولا مشکلات خود را با یک روانپزشک در میان میگذارند. البته زنان گاهی میترسند که سوء استفاده و خشونت فیزیکی را گزارش کنند.
تحقیقات در حال انجام
در حالی که تمایز میان مرد و زن در تحقیقات روانپزشکی مورد توجه نبوده است، اخیراً گروههایی مانند سازمان ملی سلامت را موظف شدهاند تا تحقیقاتی مخصوص اختلالات روانشناختی بانوان انجام دهند. در همین حال سازمانهای خصوصی نیز سعی میکنند که تحقیقاتی، جداگانه در مورد مردان و زنان و برای پاسخگویی به نیازهای آنها انجام دهند.
برای مثال محققان در مرکز تحقیقاتی سلامت زنان در دانشگاه یل در نیو هاون تحقیقاتی گسترده در مورد اختلالات روانشناختی بانوان شروع کردند که شامل:
- تفاوت در رشد و توسعه مغز که ممکن است به درمان بیماریهایی همچون اختلالات دوقطبی و افسردگی کمک کنند.
- حالات و فرایند ذخیره خاطرات در بانوان که باعث میشود آنها سخت تر سیگار را ترک کنند.
- تأثیر استروژن بر حافظه، رفتار، حالات و احساسات و به خصوص اینکه چگونه استروژن باعث میشود بیماریهایی نظیر افسردگی و اختلال استرس پس از آسیب روانشناختی کاهش یابد.
- معضل ژنتیکی که شاید فقط در زنان وجود داشته باشد و با بیماری اعتیاد به الکل رابطه مستقیم دارد.
همان طور که تحقیقات بیشتری انجام میشود موضوعات تازه مورد بحث قرار میگیرد و به فراگیری بیشتر راجع به اختلالات روانشناختی بانوان منجر میشود. کارشناسان معتقدند که نتایج این تحقیقات میتواند تاثیر مثبتی بر روی درمان اختلالات روانشناختی بانوان بگذارد.
منبع: Every Day Health