متأسفانه، امروزه بسیاری از داروهای مختلف در دسترس نوجوانان است، از ماری جوانا و هروئین گرفته تا مواد افیونی و داروهای تجویزی.
در نتیجه، شناسایی علائم مصرف دارو یا مواد مخدر کمی پیچیده تر از جستجوی “نگاههای مصنوعی و گناهکار” است، خصوصاً که همه داروها عوارض جانبی یکسانی ندارند.
برای آشنایی با علائم مصرف دارو در نوجوانان و نحوه برخورد با این مشکل در ادامه مطلب با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد نوجوانان از کلاس ششم یا بین 12 تا 14 سالگی درگیر مواد مخدر هستند.
تحقیقات نشان میدهد که ماری جوانا متداول ترین ماده مخدری است که توسط نوجوانان 14 ساله استفاده میشود. نوجوانانی که از 15 تا 17 سالگی شروع به استفاده از مواد مخدر میکنند به احتمال زیاد با الکل شروع میکنند.
در نتیجه، والدین باید بتوانند رایج ترین علائم هشدار دهندهای را که نشان میدهد نوجوانی در حال تست و درگیری به مواد مخدر است، تشخیص دهند و سپس برای کمک به نوجوان اقدام کنند.
در ادامه چند پرچم قرمز از علائم اعتیاد به مواد مخدر آورده شده که باید از طریق آنها مراقب استفاده از مواد مخدر در نوجوانان باشید.
علائم در خانه
فهمیدن اینکه نوجوان شما از مواد مخدر استفاده میکند اصلاً آسان نیست، اما توجه به علائم هشدار دهنده مصرف دارو یا مواد مخدر به ویژه در خانه بسیار مهم است.
به خاطر داشته باشید که بیشتر علائم ظریف به جای علائم جسمی مانند بوی مواد مخدر و چشمان خون آلود، تغییراتی در رفتارها ایجاد میکنند که بچهها روشهای خلاقانه ای برای پنهان کردن پیدا میکنند.
در ادامه مواردی وجود دارد که میتواند نشان دهد که نوجوان شما از مواد مخدر استفاده میکند.
- علاقه به فعالیتهای خانوادگی را از دست میدهد
- به اعضای خانواده و قوانین خانواده بی احترامی میکند
- کناره گیری از مسئولیتها کناره گیری میکند
- از نظر عاطفی، کلامی یا جسمی از دیگران سوء استفاده میکند
- افزایش یا کاهش ناگهانی اشتها را نشان میدهد
- وسایل یا پول با ارزش را از دست میدهد
- شروع به شکستن ساعت ممنوعیت رفت و آمد یا دزدکی بیرون رفتن از خانه میکند
- حاضر نیست به شما بگوید که کجا میرود
- برای رفتار بد بهانه میآورد
- وقت زیادی را در اتاقش میگذراند
- درباره فعالیتها یا جایی که میرود دروغ میگوید
- وسایل مربوط به مواد مخدر را در جیب یا اتاقش پنهان میکند، از جمله کاغذهای رول سیگار، لولهها، گیرههای روچ، ظرفهای کوچک شیشه ای، کیسههای پلاستیکی، دانهها، پودرها و موارد دیگر
سایر علائم استفاده بالقوه از دارو شامل کشف غیب شدن پول، داروهای تجویز شده یا حتی قاشق از خانه است.
به همین ترتیب، اگر نوجوان شما بوی بخار میدهد، از قطرههای چشمی استفاده میکند، آدامس میجوید یا آبنباتهای نعناعی برای بوی نفس بیشتر استفاده میکند، این موارد همچنین میتواند نشانههای مصرف مواد مخدر باشد.
علائم در مدرسه
تقریباً همیشه، تغییر در عملکرد مدرسه نشان میدهد به نوعی مشکل در مورد نوجوان شما وجود دارد.
بعضی اوقات این تغییرات به دلیل قلدری یا مسائل روانی مانند افسردگی یا اضطراب است، اما این علائم همچنین میتواند نشانگر این موضوع باشد که نوجوان شما مواد مخدر مصرف میکند.
هر موقع که متوجه این علائم هشدار دهنده میشوید، باید بررسی کنید.
در ادامه مروری بر رایج ترین علائم مصرف مواد مخدر در مدرسه وجود دارد.
- افت ناگهانی نمرات درسی را تجربه میکند
- از مدرسه فرار میکند یا دیر به مدرسه میرود
- علاقه به یادگیری را از دست میدهد
- در کلاس میخوابد
- عملکرد کار گروهی ضعیفی را نشان میدهد
- از انجام تکالیف امتناع میورزد یا فراموش میکند
- از اقتدار سرپیچی میکند و قوانین را زیر پا میگذارد
- مشارکت ضعیفی نسبت به ورزش یا سایر فعالیتهای فوق برنامه نشان میدهد
- برای به یادآوردی مسائل با خود میجنگد یا مدت تمرکز کوتاهی توجه دارد
- شما را از جلسات معلمین، اردوهای مدرسه و غیره مطلع نمیکند.
علائم جسمی و عاطفی
وقتی صحبت از علائم عاطفی مصرف دارو یا مواد مخدر میشود، فراموش کردن علائم هشدار دهنده آسان است زیرا نوجوانان میتوانند بدخلق و تحریک پذیر باشند.
ممکن است گروههای دوستانه آنها نیز تغییر کند، اما گاهی اوقات این میتواند نشانه رفتن آنها به مسیری اشتباه باشد.
در حقیقت، تغییر در گروههای دوستی اغلب یکی از اولین علائم مصرف مواد مخدر است.
اگر تعدادی از علائم موجود در این لیست را مشاهده کردید، وقت آن است که فکر کنید شاید اتفاق دیگری رخ دهد.
در ادامه مروری بر رایج ترین علائم جسمی و عاطفی مصرف مواد مخدر است.
- دوستان خود را تغییر میدهد یا با افراد جدیدی معاشرت میکند
- بوی الکل یا ماری جوانا (از نفس یا بدنش) میدهد
- نوسانات خلقی و رفتار نامنظم از خود نشان میدهد
تمایل به منفی بودن، مشاجره، پارانوئید، گیجی، تخریب یا اضطرب دارد
- بیش از حد به انتقاد واکنش نشان میدهد و سرکش عمل میکند
- جزئیات کمی در مورد زندگی شخصیاش به اشتراک میگذارد
- بیش از حد خسته یا بیش فعال به نظر میرسد
- کاهش شدید یا افزایش وزن را تجربه میکند
- ناراضی و افسرده به نظر میرسد
- تقلب میکند، میدزدد یا درگیر فعالیتهای مجرمانه دیگری میشود
- دائماً به پول احتیاج دارد (یا مبالغ زیادی پول دارد)
- شلخته به نظر میرسد و از بهداشت خوبی برخوردار نیست
چرا باید به علائم و نشانهها کاملاً توجه کنید؟
به حداقل رساندن یا رد علائم هشدار دهنده مصرف دارو یا مواد مخدر میتواند وسوسه انگیز باشد.
در حقیقت، بیشتر پرچمهای قرمز بالقوه فوق را میتوان با مسائل دیگری توجیه کرد.
اگر به مواد مخدر، بهم ریختن هورمونهای نوجوان و یا مسئله بهداشت روانی مشکوک هستید، این علائم ارزش توجه دارد.
مطمئناً هر علامت هشدار دهنده در این لیستها نشان دهنده مصرف مواد مخدر توسط یک نوجوان نیست، اما هر نوجوانی که مواد مخدر مصرف میکند کارهایی انجام میدهد که در این لیستها ذکر شد.
اگر متوجه شدید برخی از این علائم هشدار دهنده متناسب با نوجوان شماست، نگاهی به کل تصویر بیندازید.
صرف نظر از اینکه نوجوان شما از مواد مخدر استفاده میکند یا نه، این علائم نشان میدهد مشکلی پیش آمده و نوجوان شما به کمک شما نیاز دارد.
برای شروع، بیشتر درگیر زندگی فرزندتان شوید و حواستان باشد که چه کاری انجام میدهند، به کجا میروند و با چه کسانی هستند.
همچنین، مدتی را با هم به انجام کاری مشغول شوید که هر دو از آن لذت میبرید.
بعضی اوقات این لحظات باهم بودن یک نوجوان را وادار میکند که اطلاعات بیشتری در مورد زندگی شخصیاش به اشتراک بگذارد.
اما هر کاری که میکنید، این پرچمهای قرمز را نادیده نگیرید و فقط امیدوار باشید که همه چیز به خودی خود بهبود یابد.
وقتی شخصی به ویژه یک نوجوان از مواد مخدر استفاده میکند، این رفتار میتواند به سرعت به یک اعتیاد تبدیل شود.
به علاوه، مصرف دارو یا مواد مخدر در نوجوانان خطرات قابل توجهی را به همراه دارد.
مصرف مواد مخدر نه تنها بر رشد شناختی و سلامت جسمی آنها تأثیر میگذارد، بلکه میتواند کشنده باشد.
البته، تأثیرات مصرف دارو یا مواد مخدر بیشتر بستگی به نوع داروی مصرفی، نحوه مخلوط شدن داروها و نحوه استفاده آنها دارد.
اما برای نوجوانانی که مواد مخدر تزریق میکنند، میزان مرگ و میر ناشی از مصرف بیش از حد (اوردوز) مواد خیلی زیاد است. همچنین خطر ابتلا به عوارض وجود دارد، چراکه مصرف کنندگان نوجوان مواد مخدر بیشتر احتمال به اشتراک گذاری آمپول تزریق یا استفاده از مواد آلوده را دارند.
چطور با این مشکل برخورد کنید؟
اگر متوجه شدید که نوجوان شما از مواد مخدر استفاده میکند، نباید داد بزنید و او را دعوا و تحقیر کنید.
نفس عمیق بکشید و قبل از رویارویی با فرزندتان، فکر کنید که چطور میخواهید با این مسئله برخورد کنید.
اصولاً باید قبل از رویارویی با نوجوان خود آرام باشید و برنامه ریزی مدون داشته باشید. عصبانیت، فریاد زدن یا حتی گریه کردن میتواند باعث شود که نوجوان شما دیوارها را خراب کند و امید به گفتگوی واقعی را از بین ببرد.
البته ناراحتی و حتی گریه کردن طبیعی است، اما بهتر است اولین تعامل شما در مورد مصرف دارو آرام و در عین حال جدی باشد.
شما میخواهید نوجوانتان دغدغههای شما را درک کند و بداند که این رفتارها را سبک نمیگیرید، اما همچنین نمیخواهید تمرکز شما روی احساساتتان باشد.
تمرکزتان باید روی انتخابها و رفتارهایش باشد.
همچنین مهم است که نوجوان خود را به دلیل استفاده از مواد مخدر تحقیر نکنید.
درعوض، میزان علاقه و مراقبت از او را تقویت کنید.
کمک کنید تا ببیند که مصرف مواد مخدر در عین حال که مناسب نیست، هویت وعقلش را از او میگیرد و اسیر خود میکند.
گرچه شاید خودتان ناامید و ناراحت باشید، به او اطمینان دهید که هنوز دوستش دارید و در کنارش هستید و کمک میکنید تا انتخابهای بهتری داشته باشد.
همچنین باید آماده باشید تا این مکالمه را بارها با نوجوان خود انجام دهید.
صحبت با بچهها در مورد مواد مخدر مکالمهاست که نباید یک بار باشد. آماده باشید تا در ابتدا استفاده از مواد مخدر را انکار کنند.
همچنین بسیار بعید است که اعتراف کنند که مشکلی دارند.
بنابراین ممکن است مجبور شوید برای گرفتن کمک مورد نیاز آنها مداخله کنید.
به همین ترتیب، برای عصبانیت و سرکشی نوجوانتان آماده باشید.
پاسخ او به عنوان شخصی که مواد مخدر مصرف میکند طبیعی بوده و یکی از دلایلی است که شما باید آرامشتان را حفظ کنید.
موضع گیری قاطعانه و آرام میتواند نه تنها اوضاع را آرام میکند، بلکه میتواند کمک کند تا مکالمه را به درستی ادامه دهید و از فضای احساسات شدید خارج شوید.
کلام آخر
اگر مشکوک هستید که نوجوان شما از مواد مخدر استفاده میکند، نگاهی دقیق به آنچه در زندگی آنها میگذرد، بیندازید. توجه به فعالیتها و رفتارهای روزمره نوجوان، سرنخ بیشتری در مورد انگیزه رفتارهای او میدهد.
به عنوان مثال، برخی از نوجوانان برای جبران عزت نفس پایین یا کنار آمدن با درد زندگی خود از دارو استفاده میکنند.
به همین دلیل، اگر فکر میکنید نوجوان شما مواد مخدر مصرف میکند ابتدا با او صحبت کنید.
سعی کنید اتهامات را دور بیندازید، بلکه در عوض از آنها سؤالات مستقیمی درباره علائمیکه میبینید بپرسید.
و اگر به موانع راه برخورد کردید یا احساس کردید که فرزندتان غیرقابل کنترل است، یک پزشک کودک ونوجوان یا یک متخصص سلامتی روان را وارد قضیه کنید، به خصوص اگر احساس ضعف شدید میکنید یا احساس میکنید که نمیتوانید به فرزندتان کمک کنید.
اما هر کاری انجام میدهید، علائم هشدار دهنده را نادیده نگیرید. به او کمک مورد نیازش را برسانید.
منبع: verywellfamily