همه ما می دانیم که عزت نفس (که گاهی اوقات به عنوان عزت نفس یا عزت نفس شناخته می شود) می تواند قسمت مهمی از موفقیت باشد.
عزت نفس کم باعث می شود افراد احساس شکست و افسردگی کنند.
همچنین می تواند افراد را به سمت انتخاب های نادرست سوق دهد، در روابط آشفته قرار بگیرند یا نتوانند در حد توان بالقوه خود عمل کنند.
از طرف دیگر، احساس خود بزرگ بینی فرد می تواند دیگران را خسته کند و حتی می تواند به روابط شخصی آسیب برساند.
این حالت همچنین می تواند نشانه ای از اختلال شخصیت خودشیفته باشد- یک اختلال روانی که با نیاز بیش از حد به تحسین و عدم همدلی نسبت به افراد دیگر مشخص می شود.
سطح عزت نفس در انتهای زیاد و کم طیف می تواند مضر باشد، بنابراین در حالت ایده آل، بهتر است تعادل را در نقطه ای از وسط طیف برقرار کنید.
دیدگاه واقع بینانه و در عین حال مثبت نسبت به خود، ایده آل تلقی می شود. اما عزت نفس دقیقاً چیست؟ از کجا آمده و واقعاً چه تاثیری در زندگی ما دارد؟
در این مقاله به شکل کوتاه و مختصر در خصوص عزت نفس سالم و روش های ساده برای افزایش آن بحث می کنیم.
پس در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
عزت نفس چیست؟
در روانشناسی ، اصطلاح عزت نفس برای توصیف احساس کلی ارزشمندی و گرانقدری خود به کار می رود.
به عبارت دیگر، چطور خودتان را قدر خود را می دانید و خودتان را دوست دارید. این شامل باورهای مختلفی درباره خود، مانند ارزیابی ظاهر، عقاید، عواطف و رفتارهای خودتان است.
عزت نفس اغلب به عنوان یک ویژگی شخصیتی دیده می شود، این بدان معنی است که عموماً پایدار است و طی زمان، کم تغییر می کند.
چرا عزت نفس مهم است؟
عزت نفس می تواند در انگیزه و موفقیت شما در طول زندگی نقش بسزایی داشته باشد.
عزت نفس پایین ممکن است شما را از موفقیت در مدرسه یا محل کار باز دارد زیرا شما خودتان را قادر به موفقیت نمی دانید.
در مقابل، داشتن یک عزت نفس سالم می تواند به شما کمک کند تا به موفقیت برسید زیرا زندگی خود را با نگرشی مثبت و قاطعانه هدایت می کنید و معتقد هستید که می توانید به اهداف خود برسید.
نظریه های عزت نفس
بسیاری از نظریه پردازان در مورد پویایی های عزت نفس نوشته اند. نیاز به عزت نفس در سلسله مراتب نیازهای آبراهام مازلوی روانشناس نقش مهمی دارد. وی عزت نفس را به عنوان یکی از انگیزه های اساسی انسان نشان می دهد.
مازلو پیشنهاد کرد که مردم هم به احترام دیگران احتیاج دارند و هم به احترام درونی. هر دو این نیازها باید برآورده شود تا فرد به عنوان یک شخص رشد کند و به خود واقعی سازی برسد.
توجه به این نکته مهم است که عزت نفس مفهومی متمایز از خودکارآمدی است، و این بدان معناست که شما تا چه اندازه باور دارید که از عهده عملکردها، فعالیت ها یا توانایی های آینده برمی آیید.
مقاله مرتبط : کاریزما (جذابیت) چیست؟
عواملی که بر عزت نفس تأثیر می گذارند
همانطور که تصور می کنید، عوامل زیادی بر عزت نفس تأثیر می گذارند. تفکر درونی، سن، بیماری های احتمالی، ناتوانی ها یا محدودیت های جسمی و شغل شما می تواند بر عزت نفس شما تأثیر بگذارد.
علاوه بر این، عوامل ژنتیکی که به شکل گیری شخصیت فرد کمک می کنند، می توانند نقش داشته باشند ، اما اغلب، این تجربیات ما هستند که اساس عزت نفس کلی را تشکیل می دهند.
به عنوان مثال، کسانی که دائماً از طرف خانواده و دوستانشان ارزیابی های بیش از حد انتقادی یا منفی دریافت می کنند ، احتمالاً عزت نفس پایینی دارند.
نشانه های عزت نفس سالم
چند روش ساده برای تشخیص اینکه آیا از عزت نفس سالمی برخوردار هستید ، وجود دارد:
- از پرداختن به تجارب منفی گذشته خودداری کنید
- نیازهای خود را بیان کنید
- احساس اعتماد به نفس کنید
- نگاه مثبتی به زندگی داشته باشید
- در صورت تمایل، به خواسته های دیگران «نه» بگویید
- نقاط قوت و ضعف کلی را ببینید و آنها را بپذیرید
نشانه های عزت نفس پایین
اگر این مشکلات رایج ناشی از اعتماد به نفس پایین را تجربه می کنید، لازم است روی خود کار کنید:
- شما اعتقاد دارید که دیگران از شما بهتر هستند
- در بیان نیازهای خود مشکل دارید
- روی نقاط ضعف خود تمرکز می کنید
- شما مرتباً احساساتی مانند شرم، افسردگی یا اضطراب را تجربه می کنید
- شما نگاه منفی به زندگی دارید
- ترس شدیدی از شکست دارید
- در پذیرش بازخورد مثبت مشکل دارید
- در گفتن “نه” مشکل دارید
- نیازهای دیگران را بر نیازهای خود مقدم می دارید
- شما برای داشتن اعتماد به نفس مبارزه می کنید
احساسی که نسبت به خود دارید (عزت نفس) بر میزان شادی شما تأثیر می گذارد و همچنین می تواند زندگی را برای شما کم و بیش استرس آور کند.
به عنوان مثال، اگر به توانایی خود در مدیریت آنچه پیش می آید اعتماد کنید، به احتمال زیاد به جای احساس تهدید، موقعیت های دشوار را بعنوان یک چالش مشاهده خواهید کرد.
برعکس، اگر به توانایی خود در اداره امور اعتماد ندارید، احتمالاً موقعیت های جدید را تهدیدکننده و استرس آور خواهید دید.
“خودکارآمدی” بالا، یعنی شما توانایی و قابلیت کافی دارید و این می تواند هم به عزت نفس و هم در مدیریت استرس کمک کند.
چندین کار وجود دارد که می توانید برای بالا بردن عزت نفس و خودکارآمدی انجام دهید که در تسکین استرس نیز بسیار موثر هستند.
این کارها می تواند به روش های مختلفی برای کمک به شما در کنترل بیشتر زندگی و ایجاد انعطاف پذیری کمک کند.
همچنین می تواند به شما کمک کند تا از زندگی خود لذت بیشتری ببرید.
اگر احساس می کنید که عزت نفس شما نیاز به تقویت شدن دارد، این ها فعالیت هایی است که باید امتحان کنید.
ببینید چه چیزی برای شما جالب است و آنها را امتحان کنید.
گفتگوی مثبت ایجاد کنید
چیزی که تأثیر عمده ای در عزت نفس فرد دارد، “گفتار درونی”، نحوه گفتگو با خود، تفسیر چیزهای مختلف و اظهارنظر درباره زندگی در درون خود است.
یک سبک تفکر که به طور عادی منفی است، می تواند نگاه منفی به زندگی و خود فرد را تداوم بخشد و همچنین مشکلات دیگری ایجاد کند. منابع زیر می توانند به شما کمک کنند تا صحبت با خودتان را بهتر درک کنید و آن را به طرز تفکر مثبت تری تبدیل کنید و به شما کمک کند تا خود و جهان را به شکل مثبت تری ببینید.
افکار شما دنیای شما و برداشت شما از خود را تغییر می دهند. ببینید که آیا شما مثبت یا منفی هستید!
مقاله مرتبط: راه های توقف افکار منفی تکراری
گفتگوی منفی و استرس
گفتگو با خود گفتگوی درونی است که ما برای مشاهده جهان، توضیح شرایط و برقراری ارتباط با خود از آن استفاده می کنیم و نوع گفتگوی شخصی شما – گفتگوی منفی یا گفتگوی مثبت – می تواند بر میزان استرس شما تأثیر بگذارد. دلیل خودگویی های منفی خود را بیابید و منابعی برای تغییر آن پیدا کنید.
گفتگوی منفی با خود می تواند شما را محدود کند، سطح استرس شما را افزایش دهد و بر خودپنداره شما تأثیر منفی بگذارد. در روش هایی وجود دارد که می توانید آسیب های گفتگوهای منفی را متوقف کنید و با ایجاد عادت گفتگوی مثبت مثبت، استرس را کاهش داده و زندگی خود را بهبود ببخشید.
چالش های جدید را امتحان کنید
حتی غوطه ور شدن در سرگرمی ها می تواند به عزت نفس کمک کند.
یادگیری آنچه می توانید به خوبی انجام دهید می تواند دید جدیدی نسبت به خود و سطح جدیدی از عزت نفس برای شما فراهم کند.
سرگرمی ها همچنین می توانند به شما در کاهش استرس کمک کنند، بنابراین سرگرمی ها می توانند عزت نفس شما را دوبرابر افزایش دهند.
از افراد مسموم فاصله بگیرید
همه ما می توانیم هر از گاهی احساس خوبی نداشته باشیم، اما برخی از دوستان می توانند به جای اینکه به شما در بهبود عزت نفس کمک کنند، شما را آشفته کرده و عزت نفس شما را بیش از آنچه تصور می کنید فرسوده کنند.
یاد بگیرید چطور این افراد را بشناسید و مرز بین خود و کسانی را که عزت نفستان را از بین می برند، مشخص کند.
شناسایی و پرورش روابط با دوستان حامی، بسیار در افزایش عزت نفس ما مؤثر است. به خود کمک کنید تا زندگی اجتماعی را که شایسته آن هستید پرورش دهید.
منبع: verywellmind.com