امروزه رسانههای اجتماعی در زندگی نوجوانان گسترده شدهاند: 95 درصد نوجوانان به طور مرتب در رسانههای اجتماعی حضور فعال دارند. والدین، معلمان و سیاستگذاران نگران تأثیرات مضر رسانههای اجتماعی بر جوانان، به ویژه دختران نوجوان هستند که اعتماد به نفس آنها اغلب در معرض خطر است.
برای آشنایی با راهکارهای پیشنهادی روانشناسان در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
کلماتی که دختران در رسانههای اجتماعی از آن استفاده میکنند و پیجهایی که آنها را فالوو میکنند (68 درصد از دختران روی زیبایی، مد و ستارههای تلویزیون واقعی تمرکز میکنند) بیشتر شبیه یک رژیم غذایی محدود و مضر است که قابل مقایسه با علایق و رسانههای اجتماعی استفاده شده توسط پسران نیست. پسران معمولاً صفحات و پیجهای “چرت و پرت” را فالوو میکنند، اما به طور متوسط 12 علاقه بسیار متنوع دارند.
والدین و معلمان اغلب سعی میکنند تا با محدود کردن زمان استفاده از صفحه نمایش، تأثیر رسانههای اجتماعی را تعدیل کنند. این یک درخواست بزرگ برای دختران نوجوان است که معتقدند بدون رسانههای اجتماعی زندگی نخواهند کرد. در طی همکاری با مؤسسات خیریه آموزشی و در نتیجه تحقیقات، راهکاری پیدا شده که راه را برای یک مداخله ساده و قابل انجام بسیار موثر باز میکند.
مؤسسه خیریهFemale Lead به مجموعه دادههای بزرگی دسترسی داشت که ارتباط بین خروجی کلمات محدود و ناسالم دختران در رسانههای اجتماعی و تعداد افراد مشهور زن و مرد بود که آنها را فالوو میکردند را نشان میداد.
بررسی حسابهای رسانههای اجتماعی 34.500 دختر نشان داد که از میان 50 ستاره مشهوری که فالو کرده بودند، 72 درصد آنها مرد بودند. اما حدود 10 درصد از دختران (3،057 نفر) از کلماتی استفاده کردند که نشانگر علایق و احساسات و اهداف آنها بود. اینها شامل کلماتی مانند روزنامه نگار، تکنولوژی، کارهای عام المنفعه، مدیرعامل، زن، فمینیست، بنیانگذار، کتاب، اخبار و جایزه بود. و در بین این 3،057 دختر، 80 درصد از 50 ستاره مشهوری که فالوو میکردند، زن بودند و حداقل دو نفر از زنان با موفقیتهای بزرگ بودند.
در طی یک تحقیق عملیاتی توسط روانشناسان مؤسسه خیریهFemale Lead در مصاحبه با 28 دختر بین 14 تا 17 سال از پنج مدرسه مختلف و سوابق بسیار متنوع، علایق آنها را ارزیابی شد. سپس لیستی از زنان موفق برای هر دختر تنظیم شد و درخواستی برای هر یک از این چهار زن در رسانههای اجتماعی، ارسال شد. دختران در صفحه رسانههای اجتماعی خود مجبور نبودند چیز دیگری را تغییر دهند. تنها کاری که از آنها خواسته شد تا انجام دهند، این بود که آنها چهار زن را در لیست خود فالوو کنند. پس از حدود نه ماه به مصاحبه با هر دختر بازگشت شد و روانشناسان از آنچه دیدند متحیر شدند.
اولاً دختران گفتند که ایده آنها در مورد رسانههای اجتماعی دگرگون شده است. یکی از دخترها گفت: «این 4 فرد یک نگاه کاملاً متفاوت به من داده است. افرادی وجود دارند که کارهای بسیار خوبی انجام میدهند، مانند آموزش و یادگیری. و واقعاً جالب است و من نمیدانستم که از رسانههای اجتماعی میتوان برای این کارها و اهداف استفاده کرد. » چندین دختر گفتند که این تمرین دیدگاههای آنها را در مورد رسانههای اجتماعی تغییر داده و به آنها «چشم اندازی کاملاً متفاوت» بخشیده است.
ثانیاً این تمرین نحوه استفاده بسیاری از دختران از رسانههای اجتماعی را تغییر داد. آنها به جای استفاده از آن برای ماندن در کنار دوستان، اخبار یا سرگرمی، فهمیدند که رسانه اجتماعی میتواند راهنمایی و دیدگاهی را ارائه دهد. یکی از دخترها گفت: «معمولاً شما فقط افرادی را که میشناسید یا دوست دارید یا به سختی آنها را میشناسید فالوو میکنید و ناگهان با شخص دیگری مواجه شده و شگفت زده میشوید و خیلی موارد دیگری را فالوو میکنید، مانند اسکی بازان و اکنون شاعران و هنرمندان بسیار بیشتری … این مانند رویدادهای زنجیره ای کلیدی است.»
ثالثاً، این تمرین باعث تغییر در منابع رسانههای اجتماعی آنها شد. همانطور كه يكی از دختران گفت: « در فالوو کردن زنان پيشنهاد شده توسط مؤسسه خیریهFemale Lead ، موارد ديگر هم بالا آمدند و من به ساير موارد به عنوان علایقم نگاه كردم.»
یک کشف مشترک این بود که به دنبال پروفایلهای پیشنهادیFemale Lead ، افراد و سازمانهای دیگر در سیستم عاملهای خود آنها را توصیه کردند. بدین ترتیب دختری که به دنبال یک فضانورد بود اکنون ناسا را دنبال میکرد. سپس او بخش «جستجو» در پیج خود را شناخت و استفاده کرد.
دختر دیگری اکنون پیجهای سیاسی و فعال تری را دنبال میکند (و در نتیجه به Women’s March پیوست). و دیگران نویسندگان و بازیگران را فالوو میکردند. دختری 15 ساله کنسرت پیانیستها را در لیست خود فالوو کرد و بدین ترتیب از آنچه آموخته بود تعجب میکرد: «این پیج مربوط به مسابقاتی بودند که پیانیستها میرفتند … و من اگر آنها را فالوو نمیکردم در مورد آنها چیزی نمیدانستم. من فقط میدانستم که هیچ ایده ای نداشتم.»
بدین ترتیب راهکار کاهش مضرات استفاده از رسانههای اجتماعی در میان نوجوانان عبارت است از یک مداخله ساده، ارزان و قابل انجام که باعث بهبود سلامت روانشناختی و روانشناختی دختران نوجوان میشود. بنابراین این امر باید در برنامه درسی شبانه روزی مدارس گنجانده شود و توسط والدین مورد استفاده قرار گیرند. آنها با این راهکار ممکن است از کار تقریباً غیرممکن ممانعت از رسانههای اجتماعی خلاص شوند.
منبع: psychologytoday