خیلی ها ممکن است در اطرافشان افرادی را داشته باشند که با معضل اعتیاد دست و پنجه نرم می کند.
در این شرایط اولین سوالی که به ذهن خطور می کند این است: چگونه می توان به فرد معتاد کمک کرد؟
تصمیم برای کمک کردن به این افراد اصلا تصمیم اسانی نیست.
خوشبختانه با پشتیبانی و حمایت شما این افراد راحت تر می توانند از دام اعتیاد خلاص شوند. پس اگر تصمیم دارید به فرد معتاد کمک کنید باید بدانید که روح بزرگی دارید و تصمیم تان بسیار نجات بخش است.
هر موقعیتی ویژگی ها و شرایط منحصر به فرد خودش را دارد اما برخی از راهنمایی های عمومی به شما کمک می کند این فرآیند را به درستی انجام دهید.
پس همراه کلینیک اعصاب و روان هیربد باشید تا ببینیم چگونه می توانیم به فرد معتاد کمک کنیم.
مشکلات این مسیر را درک کنید:
همه ما خیلی خوب می دانیم که رها شدن از شر اعتیاد آنقدرها هم که بقیه فکر می کنند آسان نیست.
دشواری های این مسیر آنقدر زیاد است که خیلی ها همان ابتدای راه پا پس می کشند.
اجازه دهید ببینیم چرا چنین مشکلاتی وجود دارد:
- این افراد ممکن است قبول نکنند که مشکلی دارند
- ممکن است دوست نداشته باشند شرایط فعلی را تغییر دهند
- ممکن است از عواقبی که در انتظارشان است ترس داشته باشند (از دست دادن شغل یا رفتن به زندان)
- در خیلی از موارد فرد معتاد احساس شرمندگی و خجالت می کند و دوست ندارد با شما صحبت نماید.
- ممکن است دوست نداشته باشد شرایط و مشکلات شخصی اش را با یک فرد متخصص و حرفه ای در میان بگذارد
- ممکن است برای فرار از سایر مشکلاتی که بیشتر از هر چیز دیگری اذیتش می کند به اعتیاد روی آورده باشد. در این شرایط کمک کردن به فرد معتاد بسیار دشوار خواهد بود.
اولین چیزی که باید در این مسیر بدانید این است که کمک کردن به فرد معتاد روش آسان و سریعی ندارد. غلبه کردن بر اعتیاد نیازمند قدرت عالی و تصمیم گیری جدی است.
پس اگر او نمی خواهد شرایط موجود را تغییر دهد، اصرار بر این کار ممکن است بی نتیجه و بی حاصل باشد.
با اینحال در چنین شرایطی هم می توانید به کمک گام های موجود به عزیزتان کمک کنید تا تغییراتی را در بازه زمانی طولانی مدت ایجاد کند و بر روی اعتیادش غلبه نماید.
گام اول برای کمک به فرد معتاد: اعتماد دوطرفه ایجاد کنید
اگر فرد معتاد اعتمادی به شما نداشته باشد کمک کردن به آن ها کمی دشوار خواهد بود.
با اینحال اولین و مهم ترین گام برای کمک کردن به فرد معتاد این است که اعتمادش را جلب کنید و او را به تغییر کردن سوق دهید.
حتی زمانی که تلاش می کنید فرد معتاد را از شرایطی که در آن گیر کرده نجات دهید ممکن است باز هم اعتماد او را از دست بدهید. پس این موضوع را جدی بگیرید.
از انجام فعالیت های زیر که باعث از بین رفتن این اعتماد ارزشمند می شود خودداری کنید:
- غر زدن، انتقاد کردن یا سخنرانی کردن برای فرد معتاد
- داد زدن، فحش دادن یا اغراق کردن درباره شرایط موجود
- تعامل و مشارکت در رفتارهای اعتیادآور که باعث می شود اعتماد فرد به شما از بین برود.
باید به این موضوع توجه داشته باشید که:
- اگرچه شما می خواهید به فرد معتاد کمک کنید اما ممکن است او فکر کند می خواهید بر روی رفتارها و کارهایش کنترل داشته باشید.
- اینکار او را بیشتر از قبل به رفتارهای اعتیادآور سوق می دهد.
- این افراد برای کنترل استرس، ممکن است به رفتارهای اعتیادآور روی بیاورند
اگر فضای موجود استرس آور است پس باید منتظر این رفتارها هم باشید. - به خاطر داشته باشید که ایجاد اعتماد یک فرآیند دو طرفه است. اعتماد با رفتارهای بد ایجاد نمی شود.
اگر شما به عزیزتان اعتمادی ندارید پس او هم به شما اعتمادی نخواهد داشت. - در چنین شرایطی بهتر است از گام دوم که در ادامه بیان خواهیم کرد استفاده کنید.
- افراد معتاد تا زمانی که عواقب رفتارهایشان را نبینند، دست به ترک نمی زنند.
- اگر شما مدام بخواهید آن ها را در برابر این عواقب پشتیبانی و محافظت کنید قطعا به نتیجه ای که مدنظر دارید دست پیدا نخواهید کرد.
به آن ها اجازه دهید نتیجه رفتارهایشان را ببینند و به سراغ ترک اعتیاد بروند.
گام دوم: در ابتدا به خودتان کمک کنید
ارتباط داشتن با فردی که معتاد است می تواند شرایط استرس زایی برایتان ایجاد کند. باید این شرایط استرس زا را بپذیرید و بدانید که برای کمک به فرد معتاد باید قبل از هر چیزی به خودتان کمک کنید.
مدیریت استرس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
گام سوم: ارتباط برقرار کنید
شاید بخواهید عزیز شما که به اعتیاد مبتلاست بداند مشکل بزرگی دارد و باید شرایط موجود را هر چه زودتر تغییر دهد.
اما تغییر کردن و تصمیم برای ایجاد این تغییرات کمی دشوار است.
اگر صادقانه با او در ارتباط باشید می توانید اطلاعات بیشتری در اختیارش قرار دهید و او را بیشتر از قبل به سمت ترک هدایت نمایید. اجازه ندهید ارتباط تان برای او تهدید محسوب شود.
گام چهارم: در فرآیند کمک به فرد معتاد؛ فرآیند درمانی را فراموش نکنید
فرآیند درمانی بر اساس نوع مواد مخدری که فرد به آن اعتیاد دارد متغیر خواهد بود. اگر درگیر فرآیند درمانی او هستید موارد زیر را به یاد داشته باشید:
- همانطور که قبلا نیز بیان کردیم به دنبال ایجاد اعتماد باشید. قبل از اینکه با فرد حرف بزنید گام اول را دوباره مطالعه کنید
- درباره احساسات، اتفاقی که می خواهید رخ دهد و شرایطی که دوست دارید فرد معتاد به آن دست پیدا کند صادق باشید
- زمانی که می خواهید به او مشاوره بدهید از سرزنش کردن، غر زدن، انتقاد کردن، فحش دادن یا تحقیر کردن دوری کنید. فقط به او بگویید دوست دارید چه اتفاقی بیفتد
- اگر فرد معتاد به شما گفت کارهایتان او را بیشتر از قبل به سمت اعتیاد سوق می دهد زیاد شگفت زده نشوید. با ذهنی باز به حرف هایش گوش دهید
- اگر می خواهید او تغییر کند باید خودتان هم تغییر کنید حتی اگر معتاد نیستید. اگر تمایل و شوقی برای این کار نداشته باشید نتیجه ای هم دریافت نخواهید کرد.
اگر عزیزتان به تنهایی فرآیند درمان را طی می کند نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- به حریم خصوصی زندگی او احترام بگذارید. دوستان، اعضای خانواده یا دیگران را درباره این روند درمان آگاه نکنید.
- وقتی می خواهید به فرد معتاد کمک کنید حریم خصوصی او در فرآیند درمان را محترم بشمارید. اگر او نمی خواهد درباره این شرایط حرفی بزند مجبورش نکنید
- رویکردهای زیادی برای کمک به فرد معتاد وجود دارد اما به خاطر داشته باشید که تغییر یک شبه رخ نمی دهد.
منبع: verywellmind