- اختلال افسردگی مداوم یا افسرده خویی که خلق افسرده در طول روز و بیشتر روزها به مدت ۲ سال مشخص می شود. در کودکان و نوجوانان می تواند خلق تحریک پذیر و به مدت ۱ سال باشد. ۲ یا بیشتر از این نشانه ها در فرد وجود دارد که شامل تغییر اشتها و میزان خواب، خستگی، عزت نفس پایین، تمرکز ضعیف یا مشکل در تصمیم گیری و احساسات ناامیدی می باشد.
- در طول مدت مشخص شده برای این اختلال هرگز افراد مبتلا بیش از ۲ ماه بدون این علائم نبوده اند.
-
نشانه ها اختلال قابل ملاحظه ای در زمینه ای مهم زندگی بوجود می آورند.
- ملاک DSM-5 برای اختلال افسردگی مداوم
- A) خلق افسرده در بخش عمده روز، بیشتر روز ها با گزارش ذهنی یا مشاهده دیگران حداقل دو سال در کودکان و نوجوانان خلق تحریک پذیر حداقل یکسال B) در حالی که فرد افسرده است دو یا تعداد بیشتری از موارد زیر ۱-کم اشتهایی یا پر خوری ۲- بی خوابی یا پر خوری ۳-انرژی کم یا خستگی ۴-عزت نفس پایین ۵-تمرکز ضعیف یا مشکل تصمیم گیری ۶-احساس نا امیدی C) در طول دو سال یا یکسال در کودک یا نوجوانان فرد بیش از دو ماه بدون نشانه های Aو B نبوده D) ملاک های افسردگی اساسی به مدت دو سال نیز ممکن است وجود داشته باشد. E) هر گز دوره منیک یا هیپو منیک وجود نداشته و ملاک ها هرگز اختلال ادواری خویی را بر آورده نمی کند. F) این اختلال با اسکیزو افکتیو، اسکیزو فرنی، اختلال هذیانی و…توجیه نمی شود. G) نشانه ها ناشی از تا ثیر فیزیولوژیکی مواد یا بیماری جسمانی دیگر نیستند. H) نشانه ها ناراحتی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی در عملکرد اجتماعی ، شغلی و..ایجاد می کند. نکات موردنطر باید مشخص نمود در حال بهبود نسبی یا کامل است . شروع زود هنگام (زیر ۲۱سال) یا دیر هنگام (۲۱ سالگی) از نظر شدت خفیف، متوسط، شدید می باشد. همراه با دوره افسردگی اساسی متناوب با دوره کنونی (دوره ۸ هفته ای در حداقل دو سال گذشته) یا همراه با دوره های افسردگی اساسی متناوب است.
- سبب شناسی اختلال افسردگی مداوم
- ویژگی های همراه با این اختلال
- درمان اختلال افسردگی مداوم یا افسرده خویی
اختلال افسردگی مداوم یا افسرده خویی که خلق افسرده در طول روز و بیشتر روزها به مدت ۲ سال مشخص می شود. در کودکان و نوجوانان می تواند خلق تحریک پذیر و به مدت ۱ سال باشد. ۲ یا بیشتر از این نشانه ها در فرد وجود دارد که شامل تغییر اشتها و میزان خواب، خستگی، عزت نفس پایین، تمرکز ضعیف یا مشکل در تصمیم گیری و احساسات ناامیدی می باشد.
در طول مدت مشخص شده برای این اختلال هرگز افراد مبتلا بیش از ۲ ماه بدون این علائم نبوده اند.
نشانه ها اختلال قابل ملاحظه ای در زمینه ای مهم زندگی بوجود می آورند.
ملاک DSM-5 برای اختلال افسردگی مداوم
A) خلق افسرده در بخش عمده روز، بیشتر روز ها با گزارش ذهنی یا مشاهده دیگران حداقل دو سال در کودکان و نوجوانان خلق تحریک پذیر حداقل یکسال
B) در حالی که فرد افسرده است دو یا تعداد بیشتری از موارد زیر
۱-کم اشتهایی یا پر خوری ۲- بی خوابی یا پر خوری
۳-انرژی کم یا خستگی ۴-عزت نفس پایین
۵-تمرکز ضعیف یا مشکل تصمیم گیری ۶-احساس نا امیدی
C) در طول دو سال یا یکسال در کودک یا نوجوانان فرد بیش از دو ماه بدون نشانه های Aو B نبوده
D) ملاک های افسردگی اساسی به مدت دو سال نیز ممکن است وجود داشته باشد.
E) هر گز دوره منیک یا هیپو منیک وجود نداشته و ملاک ها هرگز اختلال ادواری خویی را بر آورده نمی کند.
F) این اختلال با اسکیزو افکتیو، اسکیزو فرنی، اختلال هذیانی و…توجیه نمی شود.
G) نشانه ها ناشی از تا ثیر فیزیولوژیکی مواد یا بیماری جسمانی دیگر نیستند.
H) نشانه ها ناراحتی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی در عملکرد اجتماعی ، شغلی و..ایجاد می کند.
نکات موردنطر
باید مشخص نمود در حال بهبود نسبی یا کامل است . شروع زود هنگام (زیر ۲۱سال) یا دیر هنگام (۲۱ سالگی)
از نظر شدت خفیف، متوسط، شدید می باشد.
همراه با دوره افسردگی اساسی متناوب با دوره کنونی (دوره ۸ هفته ای در حداقل دو سال گذشته) یا همراه با دوره های افسردگی اساسی متناوب است.
ویژگی های تشخیصی اختلال افسردگی مداومافرادی که ملاک های دوره افسردگی اساسی را به مدت دو سال بر آورده می کنند تشخیص افسردگی مداوم بعلاوه افسردگی اساسی داده می شود.
افسردگی مداوم خلق غمگین یا بی حوصله و در طول دوره خلق افسرده دو نشانه از ۶ نشانه B را دارد.
در شروع زود هنگام چون همیشه بوده ممکن است گزارش نشود و در طول دو سال کمتر از دو ماه بدون نشانه نبوده اند.
همه گیری شناسی اختلال افسردگی مداوم:
دوازده ماهه۵/۰% افسردگی مداوم و ۵ /۱% افسردگی اساسی مزمن دیده می شود.
سبب شناسی اختلال افسردگی مداوم
خلق وخویی: پیامد بلند مدت ضعیف سطوح بالای روان رنجور خویی، شدت بیشتر نشانه هاعملکرد کلی نامناسب و وجود اختلالات اضطرابی یا اختلال سلوک
محیطی: عوامل خطر کودکی از دست دادن یا جدایی والدین
ژنتیکی و فیزیولوژی: در مقایسه با افسردگی اساسی ، افراد با اختلال افسردگی مداوم نسبت بالاتر خویشاوندان درجه اول مبتلا به اختلال; افسردگی مداوم و اختلالات افسردگی بوده اند.
چند منطقه مغز قشر پیش پیشانی ، شکنج کمر بند قدامی، بادامه و هیپوکامپ موثر در افسردگی مداوم هستند.
شکل گیری و روند:
اغلب شروع زود هنگام وپنهان روند مزمن دارد. شروع زود هنگام با اختلال شخصیت مرزی و مصرف مواد همزمان ارتباط دارد . همچنین دو اختلال افسردگی مداوم و شخصیت مرزی ویژگیهای همانند از عملکرد مکانیزم مشترک در افراد مبتلا به دو اختلال حکایت دارد. در صورتی که نشانه ها به سطح افسردگی اساسی برسد احتمالا دوباره به سطح پایین بر می گردندو نشانه های افسردگی مداوم کمتر از افسردگی اساسی احتمال دارد ظرف مدت معین برطرف شود.\
ویژگی های همراه با این اختلال
- ناراحتی اضطراب آور که شامل احساس عصبی بودن، احساس بی قراری غیر عادی، مشکل در تمرکز به علت نگرانی، ترس از اینکه اتفاق بدی بیوفتد و احساس از دست دادن کنترل خود می شود و وجود حداقل ۲ مورد از این ها لازم است.
- ویژگی های مختلط که حداقل ۳ مورد از این نشانه ها را شامل می شود: خلق بالا، عزت نفس کاذب یا بزرگ منشی، پر حرفی، پرش افکار، افزایش انرژی یا فعالیت هدفمند، ولخرجی یا سرمایه گذاری احمقانه یا بی احتیاطی جنسی و کاهش نیاز به خواب، که این نشانه ها توسط دیگران قابل مشاهده می باشد.
- ویژگی های مالیخولیایی که با یکی از این موارد مشخص می شود، شامل: فقدان لذت در تمام فعالیت ها و فقدان واکنش پذیری به محرک های لذت بخش. ۳ یا بیشتر از این نشانه هم باید علاوه بر آن داشته باشد: خلق افسرده با اندوهگینی عمیق، ناامیدی و یا کج خلقی و خلق پوچ، افسردگی که هنگام صبح بدتر می شود، بیدار شدن صبح زود و حداقل ۲ ساعت قبل از بیدار شدن معمول، سراسیمگی یا کندی روانشناختی-حرکتی محسوس، بی اشتهایی یا کاهش وزن قابل ملاحظه و احساس گناه بیش از حد یا نامناسب. این شاخص باید در شدیدترین مرحله ی دوره باشد و بیشتر در افراد روان پریش روی می دهد.
- ویژگی های نامتعارف در اکثر روزهای دوره ی افسردگی غالب باشد. نشانه ها شامل واکنش پذیری خلقی و دو یا بیشتر از این نشانه ها : افزایش وزن یا اشتها، پر خوابی، فلج سربی یعنی احساس سنگینی در دست و پاها، الگوی بادوام حساسیت به طرد میان فردی.
- ویژگی های روان پریشی که شامل همخوان با خلق (محتوی هذیان ها و توهمات با موضوعات معمول افسردگی هماهنگ است) و ناهمخوان با خلق (محتوی هذیان ها و توهمات با موضوعات معمول افسردگی همخوان نمی باشد) می باشد.
- ویژگی های کاتاتونی باید در بخش عمده ای از دوره وجود داشته باشد. ۳ یا بیشتر از این نشانه ها را شامل می شود: بهت، جمود خلسه ای، انعطاف پذیری مومی شکل، لالی، منفی گرایی، وضع خاصی گرفتن، ادا و اطوار، رفتار قالبی، سراسیمگی، شکلک، پژواک گویی و پژواک کرداری.
- با شروع پیش از زایمان که با شروع نشانه های خلقی در مدت حاملگی یا ۴ هفته بعد از زایمان مشخص می شود. اغلب اضطراب شدید و حملات وحشتزدگی دارند، که ممکن است نشانه های خلقی با ویژگی های روان پریشی و بدون روان پریشی باشد.
- ویژگی های الگوی فصلی که در مورد اختلال افسردگی عود کننده به کار می رود. که بین شروع دوره ها و زمان خاصی از سال رابطه وجود دارد. اغلب با انرژی برجسته، پر خوابی، پر خوری، افزایش وزن و اشتیاق به کربوهیدرات ها مشخص می شود. این ویژگی در اختلالات دوقطبی عود کننده نیز وجود دارد.
- همراه با دوره ی افسردگی اساسی مداوم که ملاک های کامل برای دوره ی افسردگی کامل در طول ۲ سال قبل برآورده شده باشند.
- همراه با دوره های افسردگی اساسی متناوب با دوره ی کنونی که دست کم ۸ هفته در حداقل ۲ سال گذشته با نشانه های زیر سطح آستانه برای دوره ی افسردگی اساسی وجود داشته باشد.
- همراه با دوره های افسردگی متناوب بدون دوره ی کنونی که حداقل در ۲ سال گذشته یک یا چند دوره ی افسردگی اساسی وجو داشته باشد.
اختلالات همراه اختلال افسردگی مداوم یا افسرده خویی
- اختلالات اضطرابی
- اختلالات مصرف مواد
- اختلالات شخصیت
پیامد های کارکردی
بر عملکرد های اجتماعی و شغلی تاثیرات زیاد یا زیاد تری از اختلال افسردگی اساسی دارد.
درمان اختلال افسردگی مداوم یا افسرده خویی
- شناخت درمانی
- رفتار درمانی
- روانکاوی
- درمان بین فردی
- خانواده درمانی
- گروه درمانی
- دارو درمانی
منبع:
- راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانشناختی ویرایش ۵, DSM-۵
- خلاصۀ روان پزشکی کاپلان و سادوک بر اساس DSM-5
- وبسایت فکر بنیان