به نام خداوند مهربان
پایه و اساس فرزندپروری ایجاد و بهبود و ارتقاء ارتباط بین والد و فرزندان می باشد .
یکی از راه های بهبود این ارتباط، وقت گذراندن با ایشان می باشد و یکی از بهترین موارد جهت وقت گذراندن، بازی کردن می باشد.
پیشنهاد می گردد هر والد حداقل روزانه مدت 20 دقیقه با کودک وقت بگذراند.
۸ اصل مهم برای تعامل کیفی و بازی با کودک
- برای فرزندان کوچکتر لازم است زمان از قبل تعیین شده ای را در نظر بگیرید ولی در مورد فرزندان بزرگتر می توانید انعطاف پذیر باشید .
زمانی را در هر روز پیدا کنید که پیش می آید و به نظر می رسد فرزندتان به تنهایی در حال لذت بردن از یک فعالیت سرگرم کننده است . سپس، کاری را که دارید انجام می دهید، متوقف کنید و با دنبال کردن دستورالعمل های زیر، به بازی با کودک بپیوندید . لطفا با مشغولیت ذهنی ، همراه با موبایل و یا در حالی که چشمتان به غذاست بازی کردن با کودک را شروع نکنید.
اگر در هر روز زمان خاصی را ویژه بازی قرار داده اید، هنگامی که وقتش رسید صرفا به فرزندتان بگویید:
((الان وقت خاص ما برای بازی با همدیگر است. دوست داری چه کار کنیم؟))
این زمان نباید به تماشای تلویزیون بگذرد چون در تماشای تلویزیون ارتباطی میان والد و کودک وجود ندارد .
هر فعالیت سرگرم کننده ی دیگری خوب است .
اگر زمان مشخصی را ویژه ی بازی قرار نداده اید ، در حینی که فرزندتان دارد به تنهایی بازی می کند ، صرفا به او نزدیک شوید و بپرسید که آیا می توانید به او بپیوندید؟
در هر صورت ، کودک باید فعالیت سرگرم کننده و بازی را خودش انتخاب کند و بنا به سلیقه و نظر والد نباشد و والد نباید کنترل بازی را در دست گیرد یا آن را هدایت کند .
- توجه داشته باشید که این وقت مختص کودک مورد نظرمان هست و کودکان دیگر را در این وقت های بازی شرکت ندهید !
- اگر در خانواده تان کودکان دیگری دارید ، یا به همسرتان بگویید در حینی که با کودک مورد نظر بازی می کنید، از آنها مراقبت کند و با آنها بازی کند یا زمانی را انتخاب کنید که کودک دیگر خواب است و یا خود مشغول بازی و انجام کاری است.
- یادتان باشد که باید با همه فرزندانتان بازی کنید . ( البته این مورد جدای از مساله بازیهای تعاملی و مشارکتی می باشد ) .
4) آرام باشید ! چند دقیقه به طور اتفاقی آنچه را کودک انجام می دهد را تماشا کنید .
زمانی که ناراحت یا بسیار مشغول هستید یا قصد دارید خانه را ترک کنید ، سعی در برگزاری این وقت خاص بازی نداشته باشید چرا که ذهن شما با این موضوعات مشغول است و کیفیت توجه شما به فرزندتان بسیار پایین خواهد بود.
- بعد از تماشای بازی فرزندتان ، شروع به توصیف کار او با صدای بلند کنید .
- این کار برای آن انجام می شود که فرزندتان از اینکه شما به بازی او توجه داشتید حس خوبی پیدا می کند و اینظور درک می کند که شما بازی او را جالب یافته اید .
- این کار شبیه گزارش بازی فوتبال است که باید برانگیزاننده باشد .
مثال :
” آرمین رو میبینیم که داره با ماشین آبی کوچیکش بازی می کنه … حالا رفت پمپ بنزین …اووو چه قشنگ تو صف وایستاده …”
به عبارت دیگر، گه گاه بازی فرزندتان را روایت کنید .
این کار برای بچه های کوچکتر لذت بخش تر است ، لذا باید به دفعات بیشتری نسبت به بچه های بزرگتر انجام شود.
- گاه گاه به فرزندتان جملاتی حاکی از تحسین ، تایید یا بازخورد مثبت از جنبه های خوشایند بازی اش ابراز کنید و صادق باشید ، مبالغه نکنید.
مثال :” واقعا از وقت مخصوصمان که با همدیگریم لذت می برم”
” چقدر این لگوها رو مرتب چیدی ، آفرین “
یا “ببین آن را چقدر خوب درست کردی”
همگی اظهارنظر های مثبت و مناسبی هستند .
7) سوالی نپرسید و فرمانی ندهید ! این موضوع مهم است.
تا آنجا که امکان دارد از هر نوع سوال کردن از کودک بپرهیزید ، چرا که اغلب غیر ضروری است و مسلما بازی فرزندتان را مختل می کند .
اگر مطمئن نیستید که کودک در حال انجام دادن چه کاری است ، پرسیدن یک سوال برای روشن شدن نحوه بازی کودک اشکالی ندارد ( سوال همراه قضاوت و نصیحت ممنوع ) .
همچنین، هیچ فرمان یا دستورالعملی ندهید و سعی نکنید در طی این بازی به کودک چیزی یاد بدهید .
این وقت، مخصوص کودک شماست تا راحت باشد و از بودن با شما لذت ببرد ، نه زمانی برای یاد دادن یا به دست گرفتن بازی کودک .
8) اگر فرزندتان شروع به بدرفتاری کرد ، فقط روی خود را برگردانید و لحظاتی به جای دیگری نگاه کنید .
اگر بدرفتاری ادامه یافت ، آنگاه به فرزندتان بگویید که زمان مخصوص بازی تمام شده و اتاق را ترک کنید .
به او بگویید که بعدا وقتی توانست خوب رفتار کند ، با او بازی خواهید کرد . به هیچ وجه تهدید نکنید که دیگر با او بازی نمی کنید.
# نویسنده : دکتر ملیحه روزبخش ، فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان
# تصویرگرتصویرهای زیبا : حمیده روزبخش
