فتیش به چه معنا است | اختلال فتیشیسم چیست

اختلال فتیشیسم

اختلال فتیشیسم یک کشش جنسی شدید به اجسام بی جان یا به اعضای بدن است که به طور سنتی به عنوان  رفتار جنسی تلقی نمی شود، البته پریشانی خاصی را نیز دارد و از نظر بالینی اختلال قابل توجهی می باشد. طبق DSM-5، اختلال فتیشیسم وضعیتی است که در آن استفاده یا وابستگی مداوم و مکرر از اشیاء غیر زنده (مانند لباس زیر یا کفش های پاشنه بلند) یا تمرکز بسیار خاص بر روی یک قسمت بدن (اغلب غیر تناسلی) وجود دارد.  به عنوان مثال پا را می توانیم در این قسمت مثال بزنیم که برای برای رسیدن به برانگیختگی جنسی استفاده می شود. از آنجایی که فتیش در بسیاری از افراد در حال رشد طبیعی رخ می دهد، تشخیص اختلال فتیشیسم تنها در صورتی داده می شود که همراه با ناراحتی شخصی یا اختلال در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهم در نتیجه فتیش باشد، یا زمانی که برانگیختگی جنسی غیرممکن باشد این امر رخ می دهد. بدون شیء در فتیشیسم  افرادی که خود را به عنوان فتیشیسم معرفی می کنند اما اختلال بالینی مرتبط را گزارش نمی کنند، دارای یک اختلال فتیش اما نه فتیشیسم در نظر گرفته می شوند. بیشتر افراد ویژگی‌های بدنی غیر تناسلی خاص را جذاب می‌دانند، که نشان می‌دهد سطحی از فتیشیسم یک ویژگی طبیعی تمایلات جنسی در انسان می باشد.

اصطلاح “فتیشیسم” از کلمه پرتغالی feitico به معنای “شیفتگی وسواسی” گرفته شده است. تنها از طریق استفاده از شی یا تمرکز بر روی  قسمتی از بدن، فرد می تواند به ارضای جنسی دست یابد.

 

برای برخی، صرفاً تصویری از شیء فتیش ممکن است باعث برانگیختگی شود، اگرچه بسیاری از افراد دارای فتیش، شی واقعی را ترجیح می دهندیا به آن نیاز دارند تا به برانگیختگی دست یابند. فتیشیسم معمولاً شیء فتیش را برای ارضای جنسی نگه می دارد، می مالد، می چشد یا بو می کند یا از شریک زندگی خود می خواهد که در هنگام ارتباط جنسی با شی در ارتباط باشد.

فتیش های اشیای بی جان را می توان به دو نوع  فرم فتیش و مدیا فتیش دسته بندی کرد. در یک فرم فتیش، شکل جسم مهم است، مانند کفش های پاشنه بلند. در یک مدیا  ای، جنس شی، مانند ابریشم یا چرم، مهم است. فتیشیسم های شیء بی جان اغلب شی مورد علاقه خود را جمع آوری می کنند.

 

اختلال فتیشیسم در مردان بسیار شایع‌تر از زنان است  در واقع، DSM-5 نشان می‌دهد که  این امر تقریباً منحصراً در مردان ظاهر می‌شود.

 

در نسخه‌های قبلی DSM، اختلال فتیشیسم که حول بخش‌های غیر تناسلی بدن می‌چرخد به‌عنوان جزئی‌گرایی شناخته می‌شود. در آخرین نسخه، جزئی گرایی به اختلال فتیشیسم تبدیل شد.

علائم فتیشیسم

اعمال جنسی افراد مبتلا به اختلال فتیشیسم به طور مشخص تقریباً منحصراً بر روی جسم یا قسمت بدن فتیش متمرکز است. در بسیاری از موارد، فرد مبتلا به اختلال فتیشیسم تنها زمانی می‌تواند از نظر جنسی برانگیخته شود و به ارگاسم برسد که از فتیش استفاده می‌شود، اغلب احساس شرم یا ناراحتی شدید از ناتوانی خود در برانگیختن با استفاده از محرک‌های «معمولی» می‌کند. در موارد دیگر، پاسخ جنسی ممکن است بدون فتیش رخ دهد، اما در سطحی کاهش یافته، که ممکن است باعث شرم یا تنش در رابطه شود.

 

بزرگسالان فعال جنسی بدون اختلال فتیشیستم یا بزرگسالانی با یک فتیش خاص که باعث ناراحتی آنها نمی شود ،ممکن است در زمان های مختلف توسط یک عضو خاص بدن یا یک شی برانگیخته شوند و آن را بخشی از تعامل جنسی خود با شخص دیگری قرار دهند، اما به آن توجه نکنند.

 

معیارهای تشخیصی اختلال فتیشیسم، همانطور که در DSM-5 فهرست شده است، عبارتند از:

 

برای یک دوره حداقل شش ماهه، فرد دارای تخیلات، تمایلات یا رفتارهای مکرر، شدید، و تحریک‌کننده جنسی است که شامل اشیاء غیرزنده (مانند لباس‌های زیر زنانه و کفش‌ها) می‌شود یا تمرکز ویژه‌ای روی اعضای غیرتناسلی بدن دارد.

تخیلات، تمایلات جنسی، یا رفتارها باعث ناراحتی قابل توجه یا اختلال در عملکرد اجتماعی، شغلی یا شخصی می شود.

اشیاء فتیش، به صورت لباس نیستندکه در لباس‌های متقابل استفاده می‌شوند و برای تحریک از طریق لمس  دستگاه تناسلی مانند ویبراتور طراحی نشده‌اند.

اختلال فتیشیسم  می تواند در طول عمر فرد دچار نوساناتی باشد.

رایج ترین انواع فتیش چیست؟

تحقیقات نشان می‌دهد که تقریباً هر چیزی می‌تواند به موضوع یک فتیش تبدیل شود. رایج ترین فتیش های بدن برای پا، دست، مو، چاقی، خالکوبی و پیرسینگ و یا سوراخ کردن است. رایج ترین اشیاء فتیش کفش، دستکش و لباس زیر (چرم،لباس ابریشمی ، دامن، دستکش وپوشیدن پوشک) است.

 

چه زمانی یک فتیش ناسالم است؟

یک فتیش جنسی بنا به تعریف ناسالم به حساب نمی آید اما اگر باعث ناراحتی طولانی مدت و شدید در فرد شود، ممکن است به عنوان یک اختلال فتیشیسم در نظر گرفته شود. یک اختلال فتیشیسم می تواند باعث شود فردی احساس کند که دیگر کنترلی بر زندگی خود ندارد.نثلا اگرمردی رفتار فتیش در رابطه داشته باشد این امر اساسا می تواند مشکلی نداشته باشد. اما اگر مرد به قدری درگیر فتیش باشد که دیگر مجذوب شریک زندگی خود نمی شود و فقط می تواند با آیتم فتیش او تحریک شود، احتمالاً نشانه یک فتیش ناسالم است.

آیا افراد معمولاً فتیش های متعددی دارند؟

تحقیقات محدود نشان می دهد که افراد اغلب بیش از یک فتیش دارند. یک مطالعه کوچک نشان داد که از 48 فرد مبتلا به اختلال فتیشیسم، 17 نفر فقط یک فتیش، 9 نفر دارای دو فتیش، 12 نفر دارای سه فتیش، شش نفر دارای چهار فتیش و دیگران تا 9 فتیش داشتند.

فوت فتیش :

فوت فتبش ، همچنین به عنوان پارتیالیسم پا  شناخته می شود، این مورد یک علاقه جنسی آشکار به پا است. این رایج ترین شکل فتیشیسم جنسی برای اشیاء غیرجنسی یا اعضای بدن است.

ویژگی های مربوطه به فوت فتیش

فوت فتیشیسم به عنوان یک علاقه جنسی آشکار به پاها تعریف شده است. برای یک فوت فتیشیسم ، نقاط جذاب ممکن است شامل شکل و اندازه پاها، کف پاها، انگشتان پا، جواهرات (مانند حلقه انگشتان پا، پابند و غیره)، به روش های مختلفی درمانی (مانند ماساژ، شستن پاهای شریک جنسی و  یا نقاشی کردن ناخن های همسر را شامل می شود . حالت لباس (پابرهنه، دمپایی، کفش باله، صندل، کفش پاشنه بلند، هنگام پوشیدن جوراب  به طوری که جوراب به طور کامل پا را پوشانده است)، بوی بد پا یا تعامل حسی (مانند مالیدن پا، بو کردن، قلقلک دادن، لیسیدن، مالیدن اندام تناسلی پا و غیره) را نیز شامل می شود.

از  این فتیش می توان به کفش، جوراب، فتیشیسم بو و قلقلک اشاره کرد. زیگموند فروید نیز بستن پا را نوعی فتیشیسم می دانست،  اگر چه این امر مناقشات زیادی به همراه داشت.

 

فتیش جنسی معمولا در چه سنی ایجاد می شود؟

فتیش ها معمولاً در طول یا حتی قبل از بلوغ برای فرد آشکار می شوند. فتیش های جنسی تقریباً منحصراً در مردان ایجاد می شوند.

 

شیوع اختلال فتیشیسم چقدر است؟

در حالی که تخمین ها حاکی از آن است که 10 درصد از جمعیت ممکن است به نوعی فتیش مبتلا باشند، به نظر می رسد اختلال فتیشیسم نادر است و کمتر از 1 درصد از جمعیت تحت مراقبت های روانپزشکی برای این بیماری می باشند.

دلایل فتیش

پارافیلیایی‌هایی مانند اختلال فتیشیسم معمولاً در دوران بلوغ شروع می‌شوند، اما فتیش‌ها می‌توانند قبل از نوجوانی ایجاد شوند. هیچ دلیلی برای اختلال فتیشیسم به طور قطعی ثابت نشده است.

 

برخی از نظریه ها شامل تجربیات دوران کودکی هستند. عوامل بیولوژیکی، مانند رشد غیر طبیعی مغز؛ و عوامل فرهنگی، همانطور که مطالعات میزان متفاوتی از فتیشیسم را در فرهنگ هایی که به مسائل جنسی متفاوت از یکدیگر برخورد می کنند، نشان داده است را شامل می شود.

 

آیا دلایل عصبی برای فتیشیسم وجود دارد؟

یک ایده عصبی در مورد علت فتیش پا از این واقعیت ناشی می شود که ناحیه ای در مغز که اطلاعات حسی پاها را پردازش می کند در مجاورت ناحیه ای است که اطلاعات حسی از دستگاه تناسلی را پردازش می کند. این ایده که توسط متخصص مغز و اعصاب به نام راماچاندران ارائه شده است، فرض می کند که ممکن است “تقاطع عصبی” بین دو ناحیه مغز وجود داشته باشد که باعث فتیش پا می شود .قسمت هایی از بدن که نمای قشر آن دورتر از اندام تناسلی است، کمتر احتمال دارد که فتیش شوند، زیرا پاها رایج ترین فتیش هستند.

 

آیا فتیشیسم می تواند نتیجه تجربیات دوران کودکی باشد؟

برخی از نظریه پردازان بر این باورند که فتیشیسم از تجربیات اولیه کودکی شکل می گیرد، که در آن یک شی با شکل خاصی از برانگیختگی یا ارضای جنسی مرتبط است. سایر نظریه پردازان یادگیری بر دوران کودکی و نوجوانی و بخش های مختلف آن و شرطی سازی مرتبط با خودارضایی و بلوغ تمرکز می کنند.

 

مدل‌های یادگیری رفتاری نشان می‌دهند که کودکی که قربانی یا ناظر رفتارهای جنسی نامناسب است، ممکن است تقلید را بیاموزد یا بعداً برای این رفتار  به طور تقویت شده رفتار کند. مدل‌های جبران خسارت نشان می‌دهند که این افراد ممکن است از تماس‌های جنسی اجتماعی عادی محروم باشند و بنابراین به دنبال ارضایی از راه‌هایی که از طریق اجتماعی قابل قبول نیستند استفاده کنند.

بررسی روش های درمانی

خیال پردازی های فتیشیسم رایج و در بسیاری از موارد بی ضرر است. طبق تعریف DSM، آنها فقط زمانی باید به عنوان یک اختلال در نظر گرفته شوند که باعث ناراحتی یا اختلال در توانایی فرد برای عملکرد عادی در زندگی روزمره شوند.

 

در حالی که تعدادی از درمان‌های مبتنی برروش درمانی و مبتنی بر دارو می‌توانند به کنترل علائم اختلال فتیشیسم کمک کنند، بیماران باید بدانند که از لحاظ تاریخی محدودیت‌هایی در میزان درمان و دارو یا ترکیبی از این دو وجود داشته است. این درمان‌ها معمولاً علائمی را درمان می‌کنند  که شامل اضطراب، احساس گناه ، مشکلات رابطه – که بیمار را مبتلا می کند شامل می شود، اما بسیاری از افراد مبتلا به فتیش ممکن است تمایل طولانی‌مدت به آیتم فتیش خود را حفظ کنند. استفاده از نتیجه اولیه از درمان های مختلف برای کمک به بیماران موثر است.

 

اختلال فتیشیسم در طول زندگی فرد تمایل به نوسان در شدت و فراوانی تمایلات یا رفتارو حتی احساسات فرد را شامل می شود. در نتیجه درمان موثر معمولا طولانی مدت است. به طور فزاینده ای، شواهد نشان می دهد که ترکیب دارودرمانی با درمان شناختی رفتاری می تواند موثر باشد، اگرچه تحقیقات در مورد نتیجه این درمان ها بی نتیجه مانده است. این مورد به بیمار اجازه می دهد تا با حواس پرتی کمتری روی مشاوره تمرکز کند.

 

سطح میل جنسی به طور مداوم با رفتار افراد مبتلا به اختلال فتیشیسم مرتبط نیست، و سطوح بالای تستوسترون در گردش، مرد را مستعد ابتلا به پارافیلیا نمی کند. گفته می‌شود، هورمون‌هایی مانند مدروکسی پروژسترون استات (Depo-Provera) و سیپروترون استات به کاهش سطح تستوسترون در گردش کمک می‌کنند و به طور بالقوه میل جنسی و پرخاشگری را کاهش می‌دهند  ودر مورد فرد مبتلا به اختلال فتیشیسم، به طور بالقوه منجر به کاهش سطح تستوسترون می‌شود. دفعات نعوظ، تخیلات جنسی، و شروع رفتارهای جنسی، از جمله خودارضایی و مقاربت را نیز شامل می شود..

 

مدل های شناختی-رفتاری در درمان ممکن است در درمان افراد مبتلا به اختلالات پارافیلیا موثر باشد. این مئارد  شامل حساس سازی، شرطی سازی بد، و بازسازی در رفتار می شود. تکنیک های بازسازی  جهت بازخورد فوری برای بیمار وجود دارد که باعث تغییر رفتار بیمار می شود. برای مثال، ممکن است فردی به یک دستگاه بیوفیدبک متصل به نور متصل شود، سپس تکنیک‌های خودتنظیمی را آموزش دهد که نور را در محدوده خاصی از رنگ نگه می‌دارد. سپس تمرین این کار را در حالی انجام می دهند که در معرض مواد محرک جنسی قرار می گیرند. آموزش خودارضایی در این زمینه  ممکن است بر تفکیک لذت خودارضایی و اوج گرفتن از رفتار انحرافی تمرکز کند.

آیا اختلال فتیشیسم با دارو قابل درمان است؟

دسته ای از داروها به نام آنتی آندروژن ها می توانند به طور موقت سطح تستوسترون را کاهش دهند و همراه با سایر اشکال درمان اختلال فتیشیسم استفاده می شوند. این دارو میل جنسی را در مردان کاهش می دهد و بنابراین می تواند فرکانس تصاویر ذهنی تحریک کننده جنسی را کاهش دهد. داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین (پروزاک) نیز ممکن است میل جنسی را کاهش دهند، اما نشان داده نشده است که به طور مؤثری تخیلات جنسی را هدف قرار دهند. هورمون ها معمولاً همراه با درمان های رفتاری و شناختی استفاده می شوند.

آیا اختلال فتیشیسم  درمان دارد؟

برخی از روشهای درمانی  برای اختلال فتیشیسم شامل شرطی‌سازی و حساس‌سازی است. حساسیت پنهان مستلزم آرام کردن بیمار و تجسم صحنه های رفتار انحرافی و به دنبال آن تجسم یک رویداد منفی است.

رویکرد دیگر، که به عنوان شرطی سازی کمکی به روش بد شناخته می شود، مشابه حساس سازی پنهان است، اما از این جهت تقویت می شود که رویداد منفی به امری واقعی تبدیل می شود.(به عنوان مثال، بوی بدی توسط درمانگر به هوا فرستاده می شود). در هر دو روش درمانی، هدف این است که بیمار رفتار انحرافی را با رویداد منفی (یا رویداد تجسم شده، یارویدادی جدید، به عنوان مثال، بو) مرتبط کند.