نقشه ذهن کلید طلایی شما برای افزایش قدرت یادگیری و مدیریت اطلاعات
امروزه روش های بسیاری برای افزایش قدرت یادگیری و مدیریت مفاهیم وجود دارد، اما اغلب این روش ها بازده چندانی نداشته و تفاوتی با روش های معمولی ندارند.
تکنیک نقشه ذهن یکی از موثر ترین روش های افزایش قدرت یادگیری و مدیریت اطلاعات است که توسط برجسته ترین روانشناسان ارائه شده شده است.
در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
آیا تا بحال برای شما پیش آمده است که بخواهید موضوعی را مورد مطالعه قرار دهید و یا درباره یک ایده به تحلیل و بررسی بپردازید اما هیچ روشی را برای تجزیه و تحلیل داده و یا اطلاعات خود بلد نباشید؟
بسیاری از افراد دارای مغز فعالی هستند و شاید بتوان آنها را به موتور های ایده پردازی تشبیه کرد؛ کم نیستند افرادی که به خوبی قادر به ایده پردازی هستند اما زمانی که باید همه چیز را روی کاغذ بیاورند و امور به مرحله اجرا برسد دچار مشکل می شوند.
نقشه ذهن یا mind maps می تواند کلید طلایی شما در این زمینه باشد.
نقشه ذهن یک تکنیک مفید است که از یادگیری پشتیبانی می کند، ضبط اطلاعات را بهبود می بخشد، نشان می دهد که چگونه حقایق و ایده های مختلف با یکدیگر مرتبط هستند و کمک می کند تا مشکلات را به صورت خلاقانه برطرف کنید.
نقشه ذهن چیست؟
روش نقشه ذهن ابتدا به وسیله تونی بوسان (نویسنده و مشاور) به شهرت و محبوبیت رسید.
در این روش بجای استفاده از لیست های متداول برای یادداشت برداری، از ساختاری دو بُعدی استفاده می شود؛ این امر سبب می شود تا اطلاعات بهتر در ذهن شما باقی بمانند و به نوعی موجب تقویت حافظه در شما شود.
این روش باعث می شود تا نوعی تصویر سازی در ذهن شما صورت گیرد و مغز شما این اطلاعات را نشانه گذاری کند، همین امر سبب می شود تا بتواند اطلاعات را راحت تر و سریع تر به یاد آورید.
یک نقش ذهن خوب قادر است تا با استفاده از اشکال، موضوع را به خوبی در ذهن شما تثبیت کند.
این روش با کمک مرتبط سازی، از جمله مهم ترین موارد در برنامه ریزی و پردازش اطلاعات در شرکت های بزرگ می باشد.
تحقیقات نشان داده اند این روش قادر است به بهترین نحو ممکن شما را در توسعه و گسترش کسب و کارتان پیش برد.
نقشه ذهنی دارای ساختاری خلاصه و مفید است؛ این نوع برنامه ریزی ها قادرند تا تمام مسیر را در یک طرف صفحه برای شما به نمایش بگذارند.
همین امر موجب می شود تا بتوانید ایده های جدیدی را برای پیشبرد مقاصد خود و به صورت خلاقانه به کار گیرید.
موارد مثبت
از جمله دیگر موارد مثبت در استفاده از نقشه ذهن، قابلیت گسترش موضوع می باشد؛ به عنوان مثال شما درباره موضعی بحث را به پایان رسانده اید، اما بعد از مدتی دوباره موارد جدیدی به ذهنتان خواهد آمد؛ نقشه ذهن این قابلیت را دارد تا این موارد را به خوبی در خود جای دهد.
مزیت دیگر نقشه ذهن در افزایش یادگیری و قدرت مدیریت، تقسیم بندی مناسب است، شما می تواند پروژه خود را به بخش های کوچک تر تقسیم و انجام هر مرحله را به عهده یک نفر بگذارید، همین موضوع می تواند شما را از سردرگمی نجات دهد و امور را در کمترین زمان و با پایین ترین درصد خطا به موفقیت برساند.
در چه مواردی می توان از نقشه ذهنی استفاده کرد؟
- استفاده در جلسات ایده پردازی
- خلاصه برداری اطلاعات
- یادداشت نگاری
- اقدام و جمع بندی اطلاعات از منابع مختلف
- حل مسائل پیچیده
- نمایش و آموزش اطلاعات برای افزایش قدرت یادگیری
- استفاده برای مطالعه و حفظ کردن موارد مورد نیاز
با استفاده از نقشه ذهن به خوبی قادر خواهید بود تا اطلاعات مورد نیازتان را به خاطر بسپارید، این روش به ویژه برای دانش آموزان و دانشجویان در یادگیری و حفظ دروس مفید واقع خواهد شد.
زمانی که شما از نقشه ذهن برای یادگری استفاده می کنید با استفاده از نشانه ها قادر خواهید بود تا هر مطلب را برای مغز خود به صورت اختصاصی تعریف کنید.
بر اساس مطالعات انجام شده استفاده از نقشه ذهن می تواند سرعت یادگیری یک زبان خارجی را به 2 برابر برساند.
از دیگر مزیت های استفاده از نقشه ذهن شکل پذیری آن است.
در این باره شما قادر خواهید بود تا نقشه های ذهنی را برای خود شخصی سازی کنید و آنرا درقالب مورد پسند خود به کار گیرید همین امر سبب به کارگیری خلاقیت در شما خواهد شد؛ این یک اثر هنری خلق شده توسط شماست!
چگونه یک نقشه ذهنی برای افزایش یادگیری طراحی کنیم؟
رسم نقشه ذهنی شامل 5 مرحله می باشد
مرحله اول:
موضوع اصلی و کلیدی را در مرکز یک دایره بنویسید
مرحله 2:
زیر مجموعه ها را به وسیله رسم خط به دایره متصل کنید. این زیر مجموعه ها شامل موضوعات مهم و یا وظایفی است که قرار است برای هر فرد تعریف شود می باشد.
به طور مثال برای افزایش یادگیری در یک زبان خارجی می توانید کلمه اصلی را در وسط دایره و کلمات هم معنی و مرتبط را در زیر شاخه های آن البته به زبان اصلی یادداشت کنید.
مرحله 3:
دوباره همین کار را برای زیر شاخه ها نیز انجام دهید، یعنی هر موضوع مرتبط با با موضوع اصلی را درون یک دایره قرار داده و دایره ها با خط به شکل اصلی متصل کنید. در اینجا لازم است تا به سراغ موارد عمیق تر بروید و به جزئیات بیشتر بپردازید.
بطور کلی نمودار ما از کل به جزء خواهد رسید.
مرحله 4:
در صورت نیاز دوباره برای زیر شاخه ها زیر شاخه تعیین کنید و جزئیات را جدی تر پیگیری کنید.
مرحله 5:
همانگونه که در ابتدا اشاره شد نقشه های ذهنی قابل گسترش و انعطاف پذیر هستند، به همین دلیل می توانید در صورت لزوم موارد جدید تر را به نقشه های خود در هر مرحله اضافه کنید.
شاید در ابتدا نقشه ذهنی شما کوچک باشد و شما عملا از دیدن آن نا امید شوید!
اما جای نگرانی نیست نگران ساختار خود نباشید، این درخت به زودی رشد خواهد کرد و گسترش خواهد یافت.
نکته:
ترسیم نقشه های ذهنی با دست امری بسیار ساده خواهد بود البته در صورت لزوم ابزار ها و برنامه های نرم افزاری مانند Coggle، Bubbl.us، MindMeister، MindGenius، iMindMap و Mindjet می توانند شما را برای تولید نقشه های ذهنی با کیفیت بالا یاری دهند و آنها را به راحتی ویرایش و یا اصلاح کنید.
روش های استفاده موثر
پس از یادگیری ساختن نقشه های ذهن و چگونگی قرار دادن داده ها و یادداشت ها در آن، می توانید آنرا به صورتی اختصاصی و منحصر به فرد برای خودتان شخصی سازی کنید.
با استفاده از عبارات ساده، کلیدی و یک کلمه ای یا با تعداد کلمات کوتاه که می توانند معنای مشابهی را منتقل کنند می توان به میزان قابل توجهی نقشه ذهن خود را تاثیر گذار و مفید کنید.
از کلمات چاپ شده استفاده کنید!
خواندن این کلمات راحت تر و همچنین نقشه ذهن شما مرتب تر خواهد بود همین امر موجب افزاش چشم گیر قدرت یادگیری خواهد شد.
از رنگ های مختلف برای نشان دادن ایده های مجزا استفاده کنید.
رنگ ها باعث ساماندهی موضوعات مختلف خواهند شد همچنین نقشه ذهنی جذاب تری خواهید داشت و باعث افزایش قدرت یادگیری در شما خواهد شد.
از تصاویر و نماد ها استفاده کنید.
عکس ها به خوبی می توانند شما را در یادگیری و به یاد آوردن مطالب یاری کنند، پس می بایست از تصاویر و یا نماد های مرتبط برای تفهیم مطالب مختف استفاده کنید.
مطالب مرتبط را با استفاده از خطوط به یکدیگر متصل کنید تا مطالب فراموش نشده و توجه بیشتری نسبت به آنها داشته باشید.
