فوبیا یا ترس مرضی

افراد فوبیک معمولا می دانند که ترس آنها از یک موقعیت یا رویداد فوبی زا بیش از حد زیاد یا غیرمنطقی است، اما مجموعه ای از باورهای فوبیک (phobic beliefs) ایجاد کرده اند که ظاهرا ترس آنها را در کنترل دارد.

این باورها در درون خود اطلاعاتی به همراه دارند، اطلاعاتی درباره ی این که چرا فکر این یا آن محرک تهدید آمیز است و وقتی در وضعیت فوبیک قرار دارند چه واکنشی نشان دهند (مثل اجتناب از مواجهه با آن محرک).

امروزه بسیاری از روش های درمان اختلال هراس خاص برای این طراحی شده اند که باورهای غلط را به چالش بکشند و آنها را با افکار بهتری جایگزین کنند که نزدیک شدن به محرک های فوبی زا و مواجه با آنها را تشویق و تقویت می کنند.

 

معیارهای DSM-5 برای اختلال هراس خاص

معیار A: ترس یا اضطراب شدید در مورد شی یا یک موقعیت خاص (مثل پرواز کردن، ارتفاعات، حیوانات، تزریق آمپول، دیدن خون).
توجه: در کودکان، این ترس یا اضطراب ممکن است با گریه، قشقرق ها، میخکوب شدن، یا چسبیدن ابراز شود.

معیار B: موضوع یا موقعیت فوبیک تقریبا همیشه باعث ترس یا اضطراب فوری می شود.

معیار C: فرد تمام تلاش خود را به کار می برد تا از شی یا موقعیت فوبیک اجتناب کند یا با ترس بسیار زیاد تحمل می کند.

معیار D: این ترس یا اضطراب با ایجاد خطر واقعی توسط موضوع یا موقعیت خاص و زمینه اجتماعی- فرهنگی تناسب ندارد.

معیار E: ترس و اضطراب یا اجتناب، دایمی و تکراری است و معمولا ۶ ماه یا بیشتر طول می کشد.

معیار F: ترس ، اضطراب یا اجتناب باعث می شود فرد به نابسامانی یا رنج شدید در عملکرد اجتماعی، شغلی، یا سایر جنبه های زندگی دچار شود.

معیار G: این اختلال با نشانه های اختلال روانشناختی دیگر، از جمله ترس ، اضطراب، و اجتناب از موقعیت های مرتبط با نشانه های شبه وحشتزدگی یا نشانه های ناتوان کننده دیگر (مثلا در آگورافوبی)؛ موضوعات یا موقعیت های مرتبط با وسواس های فکری (مثلاً در اختلال وسواس فکری-عملی)؛ یادآورهای وقایع آسیب زا (مثلا در اختلال استرس پس از آسیب)؛ جدایی از خانه یا اشخاص دلبسته (مثلا در اختلال اضطراب جدایی)؛ یا موقعیت های اجتماعی (مثلا در اختلال اضطراب اجتماعی) بهتر توجیه نمی شود.

علل اختلال هراس خاص (بیماری فوبیا) :

امروزه عقیده بر این است که فوبیاهای مختلف علت های مختلف دارند. اکنون این بحث وجود دارد که آیا فوبیاها را فرایندهای تکاملی،  به طور بیولوژیک تعیین می کنند یا واکنش هایی هستند که فرد در طول زندگی یاد می گیرد.

۱- نظریه روان کاوی:

در این رویکرد که فروید بنیانگذار آن است، اختلال هراس را نوعی دفاع در مقابل اضطراب ناشی از تمایلات غریزی و سرکوب شده ی نهاد (id) می دانست و معتقد بود رویدادها یا موقعیت هایی که با غریزه ی سرکوب شده ارتباط نمادین دارند باعث ترس می شوند.

یک مورد کلاسیک، “هانس کوچولو” است که نسبت به اسب فوبیای شدید داشت. طبق نظریه ی روانکاوی فروید، وظیفه ی(function) فوبیا اجتناب از رویارویی با مشکلات واقعی و سببی است (در مورد هانس کوچولو مشکل عبارت بود از کشمکش های سرکوب شده کودکی).

۲- شرطی سازی کلاسیک فوبیاها:

تلاش برای توضیح فوبیا ها با فرآیند شرطی سازی کلاسیک به داستان معروف “آلبرت کوچولو” بر می گردد که در سال ١٩٢٠ واتسون و رینر با او یک آزمایش انجام دادند.
اما توضیح همه  انواع فوبی با نظریه ها  شرطی سازی دشوار است. بعضی انتقادها عبارتند از:

١. برای شرطی سازی، حضور تجربه های تروماتیک الزامی است، اما بسیاری از افراد فوبیک هیچ تجربه ی تروماتیک به یاد نمی آورند.
٢. بسیاری از کسانی که همراه با یک موقعیت خاص، به درد یا وحشت دچار می شوند، از اختلال هراس رنج نمی برند.
٣. شرطی سازی معتقد است همه ی محرک ها برای شرطی شدن از شانس برابری برخوردارند اما در فوبی همه  محرک ها به طور یکسان موجب اختلال هراس فرد نمی شوند.
۴. رویکردهای نظری ساده در مورد شرطی سازی نمی توانند یک پدیده ی رایج در روانشناسی به نام “اینکیوبیشن(incubatiobb) را توضیح دهند.(در پزشکی، اینکیوبیشن عبارت است از فاصله ی زمانی بین وارد شدن میکروب به بدن تا ظهور اولین سمپتوم ها یا علایم بیماری).
شرطی سازی کلاسیک نمی تواند برای همه ی فوبیاها کافی باشد اما شواهد محکمی وجود دارد که تجربه های تروماتیک و شرطی کننده می توانند حداقل بعضی فوبیاها را به وجود آورند. ازجمله: فوبی دندان پزشکی، اختلال هراس خفگی، فوبیای تصادف و سگ هراسی .

۳- نظریه تکامل درباره اختلال هراس (بیماری فوبیا)

بعضی محققان بر این عقیده اند که ممکن است انسان ها، برای کسب بعضی فوبیاها، از لحاظ بیولوژیک، از قبل اماده باشند.

برای مثال: ارتفاع، آب های عمیق، عنکبوت، عقرب، مار، خون.

اولین نظریه در این موضوع از سلیگمن است که اعتقاد داشت انتخاب طبیعی، برای تداعی ترس با بعضی محرک ها، محرک هایی که برای اجداد ما خطرناک بوده اند، نوعی آمادگی بیولوژیک به وجود آورده است.

(مثل ترس از مار، عنکبوت، ارتفاع و آبهای عمیق، که در اکثر ما وجود دارند). یعنی همه ی ما یک آمادگی درونی داریم که ترس را یاد بگیریم. این نوع نظریه به نظریه ی آمادگی بیولوژیک (biological preparedness) معروف شدت است.

همه گیری شناسی اختلال هراس

به گزارش DSM-5، در آمریکا، نرخ شیوع ۱۲ ماهه برای اختلال هراس خاص در جامعه حدود ۷% تا ۹%، و در اروپا حدود ۶%، تخمین زده می‌شود. نرخ شیوع در کودکان حدود ۵% و در ۱۳ تا ۱۷ ساله ها حدود ۱۶% است. نرخ شیوع در افراد مستن تر کمتر است (۳% تا ۵%).

نسبت زنان مبتلا به مردان مبتلا، تقریباً ۲ به ۱ است، هر چند نرخ شیوع بسته به نوع شی فوبیک تفاوت دارد.

یعنی، زنان بیشتر فوبیای حیوانات، فوبیای محیط‌های طبیعی، و فوبیای موقعیتی دارند، در حالی که هر دو جنس به طور تقریباً مساوی فوبیای خون، زخم و آمپول را تجربه می‌کنند.

برخی انواع اختلال هراس خاص :

۱- فوبیای حیوانات (اختلال هراس از حیوانات)
۲- فوبیای اجتماعی
۳- فوبیای دندان پزشکی (اختلال هراس از دندان پزشکی)
۴- فوبیای آب های عمیق
۵- فوبیای ارتفاع (اختلال هراس از ارتفاع)
۶- فوبیای محیط های بسته
۷- مجموعه فوبیای خون، زخم و آمپول
بعضی شواهد نشان داده است که اگر فرد از یک اختلال هراس خاص رنج ببرد، احتمال اینکه از یک یا چند اختلال هراس دیگر نیز رنج ببرد بیشتر خواهد بود.

بنابراین، احتمال کاموربیدیتی برای همه فوبیاها بالاست. در مورد نوع محرک‌ها و رویدادهایی که می‌توانند باعث فوبیاهای بالینی شوند، تفاوت‌های فرهنگی مهمی نیز وجود دارد، مثلاً، تای جین – کیوفو – شو نوعی سندروم ژاپنی است که ویژگی آن ترس از خجالت زده کردن دیگران یا توهین به آنهاست.

این مورد با فرهنگ غربی و با اختلال اضطراب اجتماعی، که در آن فرد از خجالت زده شدن یا توهین شدن از طرف دیگران می‌ترسد، تفاوت زیادی دارد.

در مورد ترس از حیوانات نیز تفاوت‌های فرهنگی دیده می‌شود.

برای مثال، در جوامع غربی، نسبت به جوامع شرقی، مثل هند و ایران، ترس از عنکبوت شیوع بیشتری دارد.

در ایران، ترس از سوسک حمام بیشتر مشاهده می‌شود. تفاوت‌های فرهنگی نشان می‌دهند که ترس را، حداقل تا اندازه ای، عواملی که خاص فرهنگ فرد هستند تعیین و به رشد آن کمک می‌کنند.

این نگرش با نگرش کسانی که معتقدند واکنش‌های فوبیک، در اثر انتخاب طبیعی (نظریه تکامل)، از قبل تعیین شده است، تفاوت دارد.

همزمانی اختلالات در اختلال هراس

فوبی خاص به ندرت در محیط های پزشکی-بالینی، در غیاب آسیب روانشناختی دیگر، دیده شده است و غالباً در محیط های بهداشت روانشناختی غیرپزشکی دیده می شود.

فوبی خاص اغلب با دامنه ای از اختلالات دیگر، مخصوصاً افسردگی در افراد مسن ارتباط دارد. فوبی خاص به علت شروع زودهنگام، معمولا به طور موقتی اختلال اصلی است.

افراد مبتلا به فوبی خاص، در معرض خطر بیشتر اختلالات دیگر قرار دارند که اختلالات اضطرابی دیگر، اختلالات اضطرابی و دوقطبی، اختلالات مرتبط با مواد، نشانه جسمانی و اختلالات مرتبط، و اختلالات شخصیت (مخصوصاً اختلال شخصیت وابسته) از آن جمله هستند.

تشخیص افتراقی اختلال هراس

آگورافوبی. فوبی خاص موقعیتی، با توجه به همپوشی موقعیت های ترسناک با آگورافوبی (مثل پرواز، مکان های بسته، آسانسورها) ممکن است از نظر جلوه بالینی شبیه آگورافوبی به نظر برسد.

اگر فردی فقط از یکی از موقعیت های آگورافوبی بترسد، در این صورت، فوبی خاص، موقعیتی، می تواند تشخیص داده شود.

اگر فرد از دو یا تعداد بیشتری موقعیت آگورافوبیک بترسد، تشخیص آگورافوبی احتمالاً موجه است.

برای مثال، فردی که از هواپیما و آسانسور می ترسد (که با موقعیت آگورافوبیک «حمل نقل عمومی» همپوشی دارد) اما از موقعیت های آگورافوبیک دیگر نترسد، مبتلا به فوبی خاص، موقعیتی، تشخیص داده خواهد شد، در حالی که فردی که از هواپیما، آسانسور، و جمعیت می ترسد(که با دو موقعیت آگرافوبیک «استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی» و «ایستادن در صف و یا بودن در جمعیت» همپوشی دارد) مبتلا به آگورافوبی تشخیص داده خواهد شد.

ملاک B آگورافوبی ( از موقعیت ها می ترسد یا اجتناب می کند «به خاطر اینکه تصور می کند در صورت ایجاد نشانه های شبه وحشتزدگی یا نشانه های ناتوان کننده یا خجالت آور دیگر، ممکن است گریختن دشوار باشد») می تواند برای متمایز کردن آگورافوبی از فوبی خاص مفید باشسد. اگر فرد به دلایل دیگری از موقعیت هایی بترسد، مانندترس از صدمه دیدن مستقیم توسط شیء یا موقعیت ها (مثل ترس از سقوط هواپیما، ترس از گازگرفتن حیوان)، تشخیص فوبی خاص ممکن است مناسب تر باشد.

اختلال اضطراب اجتماعی. اگر فرد به علت ارزیابی منفی از موقعیت هایی بترسد، به جای فوبی خاص باید اختلال اضطراب اجتماعی تشخیص داده شود.

اختلال اضطراب جدایی. اگر فرد به علت جدایی از مراقبت کننده اصلی یا شخص دلبسته از موقعیت هایی بترسد، به جای فوبی خاص باید اختلال اضطراب جدایی تشخیص داده شود.

اختلال وحشت زدگی. افراد مبتلا به فوبی خاص وقتی با موقعیت یا موضوع ترس خود روبرو می شوند ممکن است دچار حملات وحشتزدگی شوند. در صورتی که حملات وحشتزدگی فقط در پاسخ به موضوع یا موقعیت خاص روی دهند، تشخیص فوبی خاص داده خواهد شد، چنانچه فرد به حملات وحشتزدگی نیز دچار شود که غیرمنتظره باشند (یعنی، نه درپاسخ به موضوع یا موقعیت فوبی خاص) در این صورت تشخیص تشخیص اختلال وحشتزدگی داده خواهد شد.

اختلال وسواس فکری-عملی. اگر ترس یا اضطراب اصلی فرد از یک موضوع یا موقعیت در نتیجه وسواس های فکری باشد ( مثل ترس از خون ناشی از افکار وسواسی در مورد آلودگی حاصل از پاتوژن های خون ] یعنی، HIV]؛ ترس از رانندگی ناشی از تصورات وسواسی صدمه زدن به دیگران)، و اگر ملاک های تشخیصی دیگر برای اختلال وسواس فکری-عملی برآورده شده باشند، در این صورت اختلال وسواس فکری-عملی باید تشخیص داده شود.

اختلالات مرتبط با آسیب و عوامل استرس زا. اگر فوبی بعد از رویدادی آسیب زا ایجاد شود، اختلال استرس پس از آسیب (PTSD) باید به عنوان تشخیص درنظر گرفته شود. با این حال، وقایع آسیب زا باید قبل از شروع PTSD و فوبی خاص واقع شده باشند.

در این مورد، تشخیص فوبی خاص فقط در صورتی داده خواهد شد که تمام ملاک های PTSD برآورده نشده باشند.

 

اختلالات خوردن. اگر رفتار اجتنابی منحصراً به اجتناب از نشانه های مرتبط با غذا محدود شده باشد، تشخیص فوبی خاص داده نخواهد شد، در چنین موردی تشخیص بی اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی باید در نشر گرفته شود.

طیف اسکیزوفرنی و اختلالات روان پریشی دیگر. در صورتی که ترس و اجتناب ناشی از تفکر هذیانی باشند( مثلاً در اسکیزوفرنی و طیف اسکیزوفرنی دیگر و اختلالات روان پریشی دیگر)، تشخیص فوبی خاص موجه نیست.

درمان اختلال هراس

از قدیم درمان موفقیت آمیز فوبیا معمولا بر نوعی “مواجهه سازی” (اکسپوژِر) با محرک یا موقعیت فوبیازا متکی بوده است. در گذشته، تکنیک های رفتار درمانی مورد استفاده برای اختلال هراس (فوبی) خاص عبارت بوده است از:

حساسیت زدایی سیستماتیک، غرقه سازی، و شرطی سازی متقابل.

مساله مهم در درمان فوبی های خاص، رسیدگی به باورهای فوبیک است که افراد درباره ی رویداد یا وضعیت فوبیازای خود دارند.

این باورها معمولا غلط هستند زیرا با واقعیت تهدید (یا عدم وجود آن) که محرک های فوبی زا ایجاد می کنند، همخوانی ندارند، و در ضمن باعث تداوم ترس و اجتناب می شوند.

خصوصیت مهم مواجهه درمانی (اکسپوژر تراپی) فراهم آوردن چنین فرصتی است که افراد فوبیک را در وضعیت هایی قرار می دهد، که بتوانند عملا مشاهده کنند که باورهایشان اشتباه است.

اخیرا بعضی انواع رفتار درمانی با تکنیک هایی از شناخت درمانی ترکیب شده اند تا درمان های ترکیبی کوتاه مدت ایجاد کنند، درمان هایی که موارد زیر را شامل می شوند:

بازسازی شناختی، مواجهه ی شدید با رویداد یا محرک فوبی زا، و یادگیری مشاهده ای (مدلینگ) که در مدتی کوتاه حتی در یک جلسه ی سه ساعته، نیز موثر واقع می شوند.

۱- مواجهه درمانی: عبارت است از مواجه کردن تدریجی فرد با شی یا موقعیتی که از آن می ترسد تا زمان از بین رفتن ترس .

درمانجو به دفعات با موقعیت ترسناک مواجه می‌شود و هر بار، این مواجهه شدیدتر و موقعیت ترسناک دشوارتر می‌شود.

برای مثال، در آگورافوبیا، که افراد مبتلا به آن از ترک کردن خانه می‌ترسند، درمانگر ابتدا از بیمار می‌خواهد که این موقعیت اضطراب زا را صرفا تجسم کند. بعد از مدتی، ممکن است از او خواسته شود به همراه تراپیست از خانه خارج شود تا این که ترسش کاملاً از بین برود. مواجهه درمانی برای درمان فوبیای اجتماعی (با نام جدید اختلال اضطراب اجتماعی)، اضطراب سخنرانی، ترس از عنکبوت، کلاستروفوبیا، ترس از هواپیما و سایر وسایل نقلیه هوایی، و ترس از ارتفاع بسیار مفید واقع می‌شود.

یکی از نسخه‌های مواجهه درمانی مخصوصا برای درمان فوبیای خون و تزریق طراحی شده است (فشار خون افراد مبتلا به این فوبیا ناگهان پایین می‌آید و سرعت ضربان قلبشان کاهش می‌یابد). این روش به نام applied tension (که در مثال زیر توضیح داده شده است)، در ترکیب با مواجهه درمانی، بخوبی می‌تواند این اختلال را از بین ببرد.

مثال. درمانجویی به نام آقای الف، به محض مواجه شدن با خون، آمپول (مثلاً، به هنگام خون گرفتن یا تزریق واکسن)، زخم، یا جراحی، احساس می‌کرد نزدیک است از حال برود. حتی شنیدن حرف‌های استاد کلاس فیزیولوژی درباره قلب باعث می‌شد عرق سردی بر پیشانی او بنشیند و از حال برود. به آقای الف یاد داده شد که چگونه اولین علایم کاهش فشار خود را تشخیص دهد و بعد، با سفت کردنِ عضلات بازو، سینه، و پاها با این واکنش در دستگاه عصبی خود مختار خود مبارزه کند و این کار را آنقدر ادامه دهد تا احساس کند صورتش گرم شده است. بعد به او یاد داده شد تا عضلات خود را شل کند و آنها را به مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه شل نگه دارد، و بعد، دوباره آنها را سفت کند، و این کار را حدود ۵ بار ادامه دهد (افزایش فشار خون که به دنبال این فرایند روی می‌دهد، اجازه نمی‌دهد فرد از حال برود، و ترس مورد نظر نیز از بین می‌رود). آقای الف، بعد از یاد گرفتن این فرایند، توانست به فیلمی از جراحی گلو نگاه کند، خون گرفتن از بیماران را تماشا کند، به حرف‌های یک سخنران درباره بیماری‌های قلبی – عروقی گوش کند، و یک کتاب آناتومی بخواند. همه اینها محرک‌هایی بودند که قبلا باعث از حال رفتن او می‌شدند.

۲- حساسیت زدایی سیستماتیک: از ریلکس کردن ماهیچه ها برای کاهش اضطراب مرتبط با فوبیاهای خاص (اختلال هراس خاص) و اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می شود.

وُلپی، اولین کسی که این درمان را معرفی کرد، ابتدا به درمانجویان یاد می‌داد چگونه ماهیچه‌های خود را شل (ریلکس) کنند. در مرحله دوم، از آنها می‌خواست تا در همین حالت ریلکسیشن، محرک‌های ترسناک را تجسم کنند (از کمترین تا ترسناک ترین). این کار آنقدر ادامه می‌یافت که درمانجویان اطلاع می‌دادند که محرک‌های مورد نظر دیگر ترسناک نیستند یا از میزان ترسناکی آنها به شدت کاسته شده است. از این نوع درمان برای معالجه آقای ب استفاده شد، درمانجویی که از ادرار کردن در توالت‌های عمومی، به هنگام حضور دیگران، می‌ترسید. ابتدا به او ریلکس کردن ماهیچه ها آموزش داده شد و بعد، یاد گرفت تا در همان حالت ریلکس، در شرایط زیر ادرار کند: بدون حضور هیچکس در توالت، با حضور تراپیست در توالت، تراپیست در حال شستن دست خود، تراپیست در حالی که پشت سر او منتظر ایستاده است. این شرایط بر اساس دشواری چیده شده بودند. ابتدا شرایط آسان تمرین شدند تا زمانی که اضطراب آقای ب به اندازه کافی کاهش یافت. در عرض هفده هفته، اضطراب او کاملاً از بین رفت. توجه داشته باشید که حساسیت زدایی سیستماتیک شبیه به مواجهه درمانی است اما در آن یک رفتار اضافی (مثلاً، ریلکسیشن) وجود دارد تا به مبارزه با اضطراب کمک کند.

۳- بازسازی شناختی : افکار غیر منطقی تغییر می یابند زیرا این نوع باورها ظاهرا مسوول ایجاد فوبیاها هستند.

برای مثال، افراد مبتلا به فوبیای اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی) معمولاً به شدت نگران کارها و رفتارهای خودشان در جلوی جمع هستند و می‌ترسند که دیگران آنها را مضطرب، بی دست و پا، یا ضعیف بدانند. خود – انتقادی (عیب گرفتن از خود) مبنای فوبیای آنها می‌شود. استراتژی‌های شناختی می‌توانند در نرمال شدن اضطراب اجتماعی نقش داشته باشند زیرا درمانجو را تشویق می‌کنند تنش هیجانی و فیزیکی خود را نوعی اضطراب نرمال بداند و همچنین، به آنها کمک می‌کنند تا در حضور جمع و در موقعیت‌های اجتماعی، کانون توجه را از خود بردارند و به دیگران معطوف سازند. از بازسازی شناختی برای درمان افراد مبتلا به کلاستروفوبیا نیز استفاده می‌شود. ابتدا از آنها خواسته می‌شود باورهای خاص خود درباره خطر را بشناسند، و بعد از قرار گرفتن در یک اتاق درب بسته، چک کنند و ببینند آیا باورهایشان به واقعیت می‌پیوندند یا نه.

۴- مدلینگ (یادگیری مشاهده ای) : فرد فوبیک به رفتار یک مدل نگاه می کند. این مدل ممکن است شخصا حضور داشته باشد یا رفتار او در یک فیلم نشان داده شود. مدل در حالی نشان داده می‌شود که مشغول تعامل با یک شی ترسناک یا انجام دادن رفتار مناسب در یک موقعیت ترسناک است. یک ورژن خاص از مدلینگ تراپی، مدلینگ تراپی همراه با مشارکت یا پارتیسیپنت مدلینگ است که در طی آن، فرد فوبیک علاوه بر مشاهده فردی دیگر که رفتاری بدون ترس را نشان می‌دهد (رفتارِ فردِ “مدل”)، خودش نیز به تعامل با “مدل” و شی یا موقعیتِ ترسناک می‌پردازد.

فهرست انواع اختلال هراس یا فوبی

• Ablutophobia – fear of bathing, washing, or cleaning
• Acousticophobia – fear of noise – a branch of phonophobia
• Acrophobia – fear of heights ترس از ارتفاع
• Agoraphobia – fear of open places- ترس از مکان های باز
• Agraphobia – fear of sexual abuse
• Agrizoophobia – fear of wild animals, a branch of zoophobia
• Agyrophobia – fear of crossing the street ترس از عبور از خیابان
• Aichmophobia – fear of sharp or pointed objects (such as a needle or knife)
• Ailurophobia – fear of cats
• Algophobia – fear of pain
• Amaxophobia, ochophobia, motorphobia, hamaxophobia – fear of riding in a car
• Amychophobia – fear of being scratched
• Anthophobia – fear of flowers
• Anthropophobia – fear of people or the company of people, a form of social phobia
• Antlophobia – fear of floods
• Aquaphobia – fear of water. Distinct from hydrophobia, a scientific property that makes chemicals averse to interaction with water, as well as an archaic name for rabies
• Arachnophobia – fear of spiders
• Astraphobia – fear of thunder and lightning
• Atelophobia – fear of not being good enough or imperfection- ترس از عدم کفایت یا نقص
• Atychiphobia, kakorrhaphiophobia – fear of failure ترس از شکست
• Automatonophobia – fear of anything that falsely represents a sentient being
• Autophobia – fear of isolation
• Aviophobia, aviatophobia – fear of flying
• Barophobia – fear of gravity
• Bathmophobia – fear of stairs or slopes
• Blood-injection-injury type phobia – a DSM-IV subtype of specific phobias
• Chaetophobia – fear of hair
• Chemophobia – fear of chemicals
• Cherophobia – fear of happiness
• Chiroptophobia – fear of bats
• Chlorophobia – fear of the color green
• Chromophobia, chromatophobia – fear of colors
• Chronophobia – fear of time and time moving forward
• Chrysophobia – fear of the color orange
• Cibophobia, sitophobia – aversion to food, synonymous to anorexia nervosa
• Claustrophobia – fear of having no escape and being closed in – ترس از فضای بسته و بدون راه فرار
• Cleithrophobia – fear of being trapped
• Climacophobia – fear of climbing
• Coimetrophobia – fear of cemeteries
• Coulrophobia – fear of clowns (not restricted to evil clowns)
• Cyanophobia – fear of the color blue
• Cyberphobia – fear of or aversion to computers and of learning new technologies
• Cynophobia – fear of dogs – ترس از سگ
• Decidophobia – fear of making decisions – ترس از تصمیم گیری
• Demonophobia, daemonophobia – fear of demons
• Dendrophobia – see hylophobia
• Dentophobia, odontophobia – fear of dentists and dental procedures
• Dysmorphophobia, or body dysmorphic disorder – a phobic obsession with a real or imaginary body defect
• Ecclesiophobia – fear of churches
• Emetophobia – fear of vomiting
• Enochlophobia – fear of crowds ترس از جمعیت
• Ergophobia, ergasiophobia – fear of work or functioning, or a surgeon’s fear of operating
• Erotophobia – fear of sexual love or sexual abuse
• Erythrophobia, erytophobia, ereuthophobia – fear of the color red, or fear of blushing
• Frigophobia – fear of becoming too cold
• Gelotophobia – fear of being laughed at
• Gephyrophobia – fear of bridges
• Genophobia, coitophobia – fear of sexual intercourse ترس از رابطه جنسی
• Gerascophobia – fear of growing old or aging
• Gerontophobia – fear of growing old, or a hatred or fear of the elderly
• Globophobia – fear of balloons
• Glossophobia – fear of speaking in public or of trying to speak
• Gymnophobia – fear of nudity
• Gynophobia – fear of women ترس از زنان
• Halitophobia – fear of bad breath
• Haphephobia – fear of being touched
• Harpaxophobia – fear of being robbed
• Heliophobia – fear of the sun or sunlight
• Hemophobia, haemophobia – fear of blood – ترس از خون
• Hexakosioihexekontahexaphobia – fear of the number 666
• Hoplophobia – fear of firearms
• Hylophobia, dendrophobia – fear of trees, forests or wood
• Hypnophobia, somniphobia – fear of sleep
• Ichthyophobia – fear of fish, including fear of eating fish, or fear of dead fish
• Kinetophobia, kinesophobia – fear of movement
• Kleptophobia, cleptophobia – fear of stealing or being robbed
• Koinoniphobia – fear of rooms or shared spaces
• Koumpounophobia – fear of buttons
• Leukophobia – fear of the color white
• Lilapsophobia – fear of tornadoes or hurricanes
• Mechanophobia – fear of machines
• Melanophobia – fear of the color black
• Melissophobia – fear of bees
• Methyphobia – fear of alcohol
• Monophobia – fear of being alone or isolated or of one’s self ترس از تنها بودن – جدا شدن – از خود –
• Musophobia, murophobia, suriphobia – fear of mice or rats – ترس از موش
• Myrmecophobia – fear of ants
• Mysophobia – fear of germs, contamination or dirt
• Necrophobia – fear of death or the dead – ترس از مرگ و یا مرده
• Neophobia, cainophobia, cainotophobia, centophobia, kainolophobia, kainophobia – fear of newness, novelty
• Nomophobia – fear of being out of mobile phone contact
• Nosocomephobia – fear of hospitals – ترس از بیمارستان
• Nosophobia – fear of contracting a disease
• Nostophobia, ecophobia – fear of returning home
• Nyctophobia, achluophobia, lygophobia, scotophobia – fear of darkness ترس از تاریکی
• Obesophobia – fear of obesity
• Oikophobia – fear of home surroundings and household appliances
• Omphalophobia – fear of navels
• Oneirophobia – fear of dreams
• Ophthalmophobia – fear of being stared at
• Osmophobia, olfactophobia – fear of odors
• Panphobia – fear of everything or constant fear of an unknown cause
• Pediophobia – fear of dolls (a branch of automatonophobia: fear of humanoid figures)
• Phagophobia – fear of swallowing
• Pharmacophobia – fear of medications
• Phasmophobia – fear of ghosts or phantoms ترس از ارواح
• Philophobia – fear of love – ترس از عشق
• Phobophobia – fear of fear itself or of having a phobia ترس از خود ترس یا ترس از داشتن یک فوبیا
• Phonophobia – fear of loud sounds or voices
• Pogonophobia – fear of beards
• Pornophobia – fear of pornography
• Porphyrophobia – fear of the color purple
• Prosophobia – fear of progress
• Pupaphobia – fear of puppets
• Pyrophobia – fear of fire
• Radiophobia – fear of radioactivity or X-rays
• Sanguivoriphobia – fear of vampires
• Scriptophobia – fear of writing in public or of trying to write
• Scopophobia – fear of being looked at or stared at
• Sesquipedalophobia – fear of long words
• Siderodromophobia – fear of trains or railroads
• Sociophobia – fear of people or social situations
• Spectrophobia – fear of mirrors
• Stasiphobia – fear of standing or walking
• Stygiophobia, stigiophobia, hadephobia – fear of Hell – ترس از جهنم
• Taphophobia, taphephobia – fear of the grave, or fear of being placed in a grave while still alive
• Technophobia – fear of advanced technology (see also Luddite) ترس از فن آوری های پیشرفته
• Telephone phobia – fear or reluctance of making or taking telephone calls
• Tetraphobia – fear of the number 4
• Thalassophobia – fear of the sea, or fear of being in the ocean
• Thanatophobia – fear of dying ترس از مرگ
• Theophobia – fear of religion or gods ترس از مذهب یا خدایان
• Thermophobia – fear of heat
• Tokophobia – fear of childbirth or pregnancy
• Toxiphobia – fear of being poisoned
• Traumatophobia – a synonym for injury phobia: fear of having an injury
• Triskaidekaphobia, terdekaphobia – fear of the number 13 ترس از عدد ۱۳
• Trypanophobia, belonephobia, enetophobia – fear of needles or injections
• Trypophobia – fear of holes or textures with a pattern of holes
• Turophobia – fear of cheese
• Uranophobia, ouranophobia – fear of Heaven
• Workplace phobia – fear of the workplace
• Xanthophobia – fear of the color yellow
• Xenophobia – fear of strangers, foreigners, or aliens – ترس از غریبه ها، خارجی ها، و یا بیگانگان
• Xylophobia, hylophobia, ylophobia – fear of trees, forests or wood

ترس از حیوانات

• Agrizoophobia – fear of wild animals
• Ailurophobia – fear/dislike of cats
• Apiphobia – fear/dislike of bees
• Arachnophobia – fear/dislike of spiders and other arachnids
• Batrachophobia – fear/dislike of frogs and other amphibians
• Chiroptophobia – fear/dislike of bats
• Cynophobia – fear/dislike of dogs
• Entomophobia – fear/dislike of insects
• Equinophobia, hippophobia – fear/dislike of horses
• Herpetophobia – fear/dislike of reptiles or amphibians
• Ichthyophobia – fear/dislike of fish
• Mottephobia – fear/dislike of butterflies or moths
• Murophobia – fear/dislike of mice or rats
• Ophidiophobia – fear/dislike of snakes
• Ornithophobia – fear/dislike of birds
• Ranidaphobia – fear/dislike of frogs
• Scoleciphobia – fear of worms
• Selachophobia – fear of sharks
• Zoophobia – fear of animals

شرایط غیر روانشناختی

• Bibliophobia – fear or hatred of books, as a cultural phenomenon
• Hoplophobia – a political term for fear of weapons, specifically firearms
• Lipophobia – avoidance of fats in food
• Osmophobia – hypersensitivity to smells causing aversion to odors
• Phonophobia – hypersensitivity to sound causing aversion to sounds
• Photophobia – hypersensitivity to light causing aversion to light

زیست شناسی، شیمی

• Acidophobia/Acidophobic – preference for non-acidic conditions
• Heliophobia/Heliophobic – aversion to sunlight
• Hydrophobia/Hydrophobic – a property of being repelled by water
• Lipophobicity – a property of fat rejection (sometimes also called lipophobia)
• Oleophobicity – a property of oil rejection
• Photophobia (biology) – a negative phototaxis or phototropism response, or a tendency to stay out of the light
• Superhydrophobe – the property given to materials that are extremely difficult to get wet
• Thermophobia – aversion to heat

تعصبات و تبعیض

• Albanophobia – fear/dislike of Albanians
• Anglophobia – fear/dislike of England or English culture
• Atheophobia – fear/dislike of atheists
• Biphobia – fear/dislike of bisexuality or bisexuals
• Christianophobia – fear/dislike of Christians
• Ephebiphobia – fear/dislike of youth
• Germanophobia – fear/dislike of Germans
• Gerontophobia, gerascophobia – fear/dislike of aging or the elderly
• Heterophobia – fear/dislike of heterosexuals
• Hinduphobia – fear/dislike of Hindus
• Hispanophobia – fear/dislike of Hispanic people, Hispanic culture and the Spanish language
• Homophobia – fear/dislike of homosexuality, homosexuals, or gays (as opposed to lesbians)
• Indophobia – fear/dislike of India or Indian culture
• Islamophobia – fear/dislike of Muslims
• Judeophobia – fear/dislike of Jews
• Lesbophobia – fear/dislike of lesbians
• Negrophobia – fear/dislike of black people
• Nipponophobia – fear/dislike of the Japanese
• Koryophobia – fear/dislike of the Koreans
• Pedophobia – fear/dislike of children
• Polonophobia – fear/dislike of the Polish
• Psychophobia – fear/dislike of mental illness or the mentally ill
• Russophobia – fear/dislike of Russians
• Shiaphobia – fear/dislike of Shiites
• Sinophobia – fear/dislike of Chinese people
• Sunniphobia – fear/dislike of Sunnis
• Transphobia – fear/dislike of transgender people
• Turcophobia – fear/dislike of Turks
• Xenophobia – fear/dislike of foreigners or extraterrestrials