استرس چه تأثیری می‌تواند بر روی حافظه تان داشته باشد؟

کمی استرس در زندگی می‌تواند انگیزه بخش عالی برای حرکت هر فردی باشد.
اما استرس بالایی که در زندگی برخی از افراد وجود دارد می‌تواند به جای عالی بودن مانعی برای پیشرفت شان باشد و در عین حال مشکلات روانشناختی و فیزیکی زیادی برایشان ایجاد کند.
استرس در نواحی مختلفی اثر می‌گذارد.
از جمله این نواحی می‌توان به سلامت فرد، رفتارهای او، رابطه و حتی حافظه  اشاره کرد.

وجود استرس بالا یک روش محدودکننده برای بهبود حافظه محسوب می‌شود و می‌تواند بر نحوه کارکرد آن هم اثر بگذارد.
خوشبختانه خبر خوبی برایتان داریم.
شما می‌توانید چنین شرایطی را متعادل کنید.

اگر به دنبال این روش‌ها هستید حتماً در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.

 استرس و حافظه:

استرس بر روی تشکیل حافظه هم اثر می‌گذارد.
زمانی که تحت استرس شدید هستید ایجاد و حفظ حافظه بلندمدت و تبدیل موارد کوتاه مدت به خاطرات بلند مدت کمی دشوار خواهد شد.
این موضوع بدین معنی است که به هنگام استرس، یادگیری هم برایتان دشوارتر و سخت تر می‌شود.

استرس بر روی انواع خاطراتی که در مغز تشکیل می‌شود هم اثر می‌گذارد.
اگر در طول یک رویداد پراسترس قرار داشته باشیم ممکن است در به خاطرسپاری دقیق جزئیات آن رویداد به مشکل بربخوریم.
این موضوع بدین خاطر است که استرس بر روی رنگ‌هایی که درک می‌کنیم و خاطراتی که بعداً یادآوری می‌نماییم اثر می‌گذارد.

این موضوع نشان می‌دهد چرا نظرات و شواهد مبتنی بر چشم، زیاد منطقی و قابل اعتماد نیستند.
شما ممکن است مطمئن باشید چیزی را با چشم خودتان دیده اید، اما این موضوع بدین معنی نیست که همیشه درست می‌گویید و درست دیده‌اید.

یکی از مطالعات انجام شده نشان می‌دهد افرادی که همه شان در یک رویداد شرکت کرده بودند دیدگاه‌ها و نظرات مختلفی درباره آنچه دیده بودند داشتند، اما سطح قطعیت و اطمینانشان در مورد چیزی که مشاهده کرده بودند با سطح درستی آن الزاماً یکی نبود.

روش بازخوانی حافظه

خاطرات بعد از تشکیل شدنشان هم می‌توانند تغییر کنند.
واقعیت این است که هر بار ما خاطره‌ای را بازخوانی می‌کنیم، آن را با تجربه فعلی‌مان رنگ می‌کنیم.
اجازه دهید با یک مثال این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم.

وقتی یک کتاب را از قفسه بر می‌دارید و مطالعه می‌کنید اثر انگشتتان روی آن باقی می‌ماند.
حالا دیگر کتاب همانند قبل تمیز نیست و اثر انگشت شما را در خود دارد.

پس تغییراتی در آن ایجاد شده است.
تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد اگر به افراد در مورد رویدادهایی که قبلاً تجربه کرده‌اند اطلاعات نادرست و گمراه کننده‌ای داده شود، این اطلاعات حافظه‌شان را رنگ می‌کند و بر روی افکاری که تجربه‌اش کرده‌اند اثر می‌گذارد.
در چنین شرایطی اطلاعات داده شده فراخوانی ساده تر و راحت تری برای فرد خواهد داشت چون اخیراً به مغز رسیده و به یادآوردنش بسیار راحت تر است.

مطالعاتی در مورد حافظه کاذب

به همین خاطر است که حافظه کاذب را می‌توان به کمک چند سؤال و جواب عمدی در افراد ایجاد کرد. تجزیه و تحلیل‌هایی اخیراً بر روی ۱۱۳ مطالعه مرتبط با استرس انجام شد.
در این آنالیزها محققان تلاش کردند مطالعات مختلفی که بر روی استرس و اثراتش بر روی حافظه انجام شده را مورد بررسی قرار دهند و ببینند هر کدامشان چه نتیجه‌ای در پی داشته است.

شواهد موجود نشان داد استرس می‌تواند بر روی حافظه افراد اثر بگذارد و این مطالعات پشتیبانی خوبی برای تحقیقات قبلی بود:

• یکی از جذاب ترین یافته‌ها این بود که اگر استرس قبل یا در طول رمزگذاری داده‌ها (همان زمانی که خاطرات تشکیل می‌شوند) به انسان وارد شود می‌تواند جلوی تشکیل خاطرات را بگیرد.
  خوشبختانه تأخیر کوتاهی بین رمزگذاری و تشکیل خاطرات وجود دارد.
  همچنین مطالعات نشان داده بود اگر مواردی که قرار بود فرد یاد بگیرد مستقیماً به شرایط استرس زا مرتبط می‌شد خاطرات بهتر تشکیل می‌گشت.
  حتی  زمانی که استرس بعد از رمزگذاری رخ می‌داد تشکیل حافظه بهبود می‌یافت.
• استرس می‌تواند ترشح هورمون کورتیزول را افزایش دهد. مطالعات نشان داده بود مقدار کوتیزول ترشح شده به طور مستقیم با اثرات استرس بر روی حافظه مرتبط نیست.
  این موضوع بدین معنی است که اگر در طول پاسخ استرس زا کورتیزول بیشتری در بدن تشکیل شود این موضوع الزاماً به معنای کاهش تشکیل خاطرات نیست.
  نکته جذاب ماجرا این بود زنانی که از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کردند اثرات منفی کمتری تجربه کرده بودند.
• استرس می‌تواند به خستگی افراد منجر شود و همین امر مشکلات شناختی زیادی همچون عدم توجه و تمرکز را در پی خواهد داشت. متأسفانه اختلالات حافظه در این شرایط حتی بعد از سه سال هم می‌تواند خود را بروز دهد.
  همین امر نشان می‌دهد مدیریت استرس در افراد چقدر مهم است و باید به خوبی مدنظر قرار گیرد.

زمانی که تحت شرایط استرس زا هستید، حافظه تان را بهبود ببخشید:

استرس اجتناب ناپذیر است. همه ما در زندگی‌های خود با شرایط استرس زا متعددی روبرو شده‌ایم، اما زمانی که صحبت از بهبود حافظه در این شرایط به میان می‌آید روش‌های متعددی وجود دارد.

یکی از مهمترین کارهایی که می‌توانید انجام دهید تمرینات شخصی خودمراقبتی است.
خواب کافی داشته باشید، غذاهای سالم در رژیم غذایی بگنجانید، استرس را به کمک روش‌های مختلف همچون یوگا و مدیتیشن مدیریت کنید.

خواب کم، استرس بالا و سایر مشکلات فیزیکی می‌تواند بر روی حافظه تان اثر بگذارد و مانع از تشکیل خاطرات و حتی بازخوانی آنها شود. برای رسیدن به حافظه بهتر در شرایط استرس زا، استراتژی‌های مهم دیگری هم هست که می‌توان از آنها بهره جست.
در ادامه برخی از این استراتژی‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

تمرینات ورزشی تنفسی و سایر تکنیک‌ها را برای آموزش خودتان مدنظر داشته باشید:

یکی از مطالعات انجام شده نشان می‌دهد آموزش‌های بهبود وضعیت روانشناختی و روانشناختی افراد می‌تواند فراخوانی اطلاعات را در شرایط استرس زا بهبود ببخشد.
افرادی که از قبل این اموزش‌ها را دیده‌اند نسبت به افرادی که چنین آموزش‌هایی را نداشته‌اند بهتر می‌توانند در شرایط استرس زا حافظه شان را بهبود ببخشند.

تکنیکی که در این مطالعه به کار رفته بود شامل تمرینات تنفسی (نفس کشیدن) ،تصویرسازی ذهنی (تمرینات تصویرسازی  و تجسم)، تمرکز مرتبط بود.

زمانی که استرس دارید می‌توانید بر روی تکنیک‌های نفس کشیدن و تکنیک‌های بهبود توجه و تمرکز کار کنید و خودتان را در شرایطی تجسم نمایید که به اهدافتان دست پیدا کرده‌اید.
همین سه تکنیک ساده می‌تواند مزایای تأیید شده زیادی برایتان داشته باشد.

تحرک داشته باشید:

در یکی از مطالعات انجام شده محققان تلاش کردن اثر تمرینات ورزشی ایروبیک را بر روی افرادی که حافظه شان مختل شده بود مورد بررسی قرار دهند.  افرادی که تمرینات ایروبیک را برای ۱۲ هفته انجام داده بودند، حافظه بهتری داشتند. افرادی که در این مطالعه شرکت کرده بودند مشکلات شناختی خفیفی به خاطر شرایط استرس زا داشتند. پس نتایج به دست آمده به افرادی که تحت شرایط استرس زا هستند بسیار مرتبط است.

حضور ذهن را تمرین کنید:

یکی دیگر از مطالعات انجام شده نشان می‌دهد آنهایی که استرس و مشکلات مرتبط با حافظه را تجربه می‌کنند اغلب مشکل خواب نیز دارند.
همچنین بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد افرادی که حضور ذهن و تمرینات مرتبط با آن را انجام می‌دهند اغلب استرس کمتر و مشکلات کمتری در حافظه شان دارند.

حضور ذهن می‌تواند مشکلات مربوط به خواب که بر روی حافظه اثر می‌گذارد را کمتر کند.
بررسی‌های مختلف نشان می‌دهد تمرینات حضور ذهن نه تنها با کاهش استرس به حافظه کمک می‌کند بلکه با فعالسازی خواب با کیفیت، زندگی شما را بهبود می‌بخشد.

کمی ترفند جدید یاد بگیرید:

برخی از ترفندهای ساده مثل خم کردن دست مشت شده یا حرکت چشم از مرکز به اطراف می‌تواند به ایجاد بهتر حافظه و یادآوری خاطرات کمک کند.
این ترفندها را هم یاد بگیرید.