افکار خودکشی یا ایده خودکشی به تفکر در مورد خودکشی یا برنامه ریزی برای آن اشاره دارد.
گستره‌ی این افکار می‌تواند از ایجاد طرحی دقیق تا یک ایده گذرا باشد.
هر فکر خودکشی به اقدام نهایی خودکشی منجر نمی‌شود. در این مقاله درخصوص یکی از مهمترین مسائل سلامت روان، یعنی افکار خودکشی صحبت می کنیم.
افکار خودکشی در صورتی که به موقع پیگیری و درمان نشوند، می توانند به یک فاجعه منتهی گردند.
در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
تا درخصوص ویژگی های رفتاری، عوامل خطر و روش های کمک به فردی که به این شرایط مبتلاست، اطلاعات کسب کنید.
بسیاری از افراد ، به ویژه در مواقع استرس یا وقتی که با چالش‌های سلامتی روانی یا جسمی روبرو هستند، افکار خودکشی را تجربه می‌کنند.
افکار خودکشی علامتی از مشکلی اساسی است. درمان در بسیاری از موارد مؤثر است، اما اولین قدم درخواست کمک است.
اگر یکی از عزیزان این افکار را دارد یا در مورد خودکشی صحبت می‌کند، انجام کاری برای کمک و محافظت از آنها ضروری است.
علائم خودکشی
فردی که افکار خودکشی را تجربه می‌کند یا مستعد این تجربه است ممکن است علائم یا نشانه‌های زیر را داشته باشد:
- احساس یا وانمود کردن به گرفتاری یا ناامیدی
- احساس درد عاطفی غیر قابل تحمل
- درگیری با خشونت یا مرگ
- داشتن تغییر حالت، گاهی خوشحال و گاهی غمگین
- صحبت از انتقام، گناه یا شرم
- تجربه بی قراری یا افزایش اضطراب
- تجربه تغییراتی در شخصیت، روال معمول یا الگوهای خواب
- افزایش استفاده از مواد مخدر یا الکل
- انجام رفتارهای پرخطر، مانند رانندگی بی دقت یا مصرف مواد مخدر
- انجام دادن کارهای نیمه تمام و بی خیال شدن نسبت به همه چیز
- در دست گرفتن اسحله و ابزار یا هر موادی که می‌تواند به یک زندگی پایان دهد
- تجربه افسردگی، حملات هراس یا اختلال در تمرکز
- منزوی شدن
- صحبت کردن در مورد اینکه باری به دوش دیگران است
- تجربه بی قراری حرکتی، مانند قدم زدن یا پیچیدن دست‌ها
- خداحافظی با دیگران مثل خداحافظی همیشگی
- از دست دادن علاقه به فعالیتهای لذت بخش قبلی مانند غذا خوردن، ورزش، تعامل اجتماعی یا رابطه جنسی
- ابراز پشیمانی و انتقاد از خود
- صحبت از خودکشی یا مردن
- ابراز تأسف از زنده بودن یا تولد
- شروع به بخشیدن متعلقات خود
تعداد زیادی از افراد با افکار خودکشی، افکار و احساسات خود را مخفی نگه می‌دارند و هیچ نشانه ای از مقاصد خود را نشان نمی‌دهند.
علل خودکشی
ایده خودکشی می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که فرد احساس کند دیگر قادر به کنار آمدن با زندگی و وضعیت طاقت فرسا نیست.
این احساس می‌تواند ناشی از استرس هایی مانند مشکلات مالی، مرگ یکی از عزیزان، پایان رابطه عاشقانه یا بیماری ناتوان کننده و شرایط سلامتی باشد.
برخی از موقعیت‌های معمول دیگر یا وقایع زندگی که ممکن است افکار خودکشی ایجاد کنند شامل غم و اندوه، سواستفاده جنسی، مشکلات مالی، احساس گناه، طرد شدن و بیکاری است.
علل خطرناک زیر ممکن است احتمال خودکشی را افزایش دهند:
- سابقه خانوادگی خشونت یا خودکشی
- سابقه خانوادگی کودک آزاری، غفلت یا آسیب روانی
- تاریخچه بیماری‌های روانی
- احساس ناامیدی
- شناختن، شناسایی یا ارتباط با کسی که خودکشی کامل کرده است
- رفتار بی پروا
- احساس انزوا یا تنهایی
- عدم امکان دسترسی به سیستم بهداشتی خدماتی سلامت روان
- از دست دادن کار، دوستان، پول یا یکی از عزیزان
- داشتن بیماری جسمی یا مشکل سلامتی
- داشتن اسلحه یا سایر روش های کشنده
- کمک نگرفتن از کسی به دلیل ترس از انگ
- استرس ناشی از تبعیض و تعصب
- آسیب تاریخی، مانند تخریب جوامع و فرهنگ‌ها
- قرار گرفتن در معرض رفتار خودکشی توسط دیگران
- تجربه قلدری یا ضربه
- قرار گرفتن در معرض گزارشات احساسی از خودکشی
- قرار گرفتن در معرض رفتار خودکشی در دیگران
- تجربه مشکلات حقوقی یا بدهی
- تحت تأثیر مواد مخدر یا الکل بودن
شرایطی که محققان با بیشترین خطر ایده‌های خودکشی ارتباط برقرار کرده اند عبارتند از:
- افسردگی
- اسکیروفرنیا
- اختلال دوقطبی
- پانیک یا حملات وحشت زدگی
- برخی از ویژگی‌های شخصیتی، مانند پرخاشگری
- بیماری‌هایی که بر روابط تأثیر می‌گذارد
- آسیب تروماتیک مغزی
- بیماری‌هایی که همراه با درد مزمن است
- وابستگی به الکل یا مواد مخدر
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلال استرس پس از سانحه
پیشگیری از خودکشی
خانواده و دوستان ممکن است از طریق گفتار یا رفتار شخص متوجه شوند که ممکن است وی افکار خودکشی در سر داشته باشد.
آنها می‌توانند با گفتگو با فرد و جستجوی حمایت مناسب به آنها کمک کنند.
مؤسسه ملی بهداشت روان نکات زیر را برای کمک به کسی که ممکن است دچار بحران در زندگی شود پیشنهاد می‌کند:
- از آنها بپرسید که آیا به خودکشی فکر می‌کنند؟ مطالعات نشان می‌دهد که پرسیدن خطر را افزایش نمی‌دهد.
- با ماندن در اطراف فرد و از بین بردن هرگونه وسیله ای برای خودکشی، مانند چاقو، در صورت امکان آنها را ایمن نگه دارید.
- به حرفهای آنها گوش دهید و در کنارشان باشید.
- آنها را تشویق کنید که از یک روانشناس کمک بگیرند یا با کسی که ممکن است از آنها پشتیبانی و حمایت کند تماس بگیرند، فردی مانند دوست، عضو خانواده یا استاد معنوی
- بعد از عبور از بحران شرایط روحی آنها را پیگیری کنید، چون خطر عود افکار خودکشی را کاهش می‌دهد.
دسترسی به تعدادی شماره تلفن اضطراری نیز کمک کننده است. این شماره‌ها می‌تواند شماره یک دوست معتمد، یک خط کمک یا پزشک شخصی باشد.
درمان خودکشی
افکار خودکشی علامت مشکلی اساسی است. داروها و روان درمانی، مانند درمان شناختی رفتاری یا مشاوره، اغلب می‌توانند کمک کنند.
هر کسی که مشکلات روانی را تجربه می‌کند باید سعی کند در اسرع وقت به درمان بپردازد.
به محض شروع درمان، پیروی از برنامه درمانی، شرکت در جلسات بعدی و مصرف هرگونه داروی تجویز شده توسط متخصص مراقبت‌های بهداشتی مهم است.
کاهش خطر
حمایت از شخص با گوش دادن به حرفهای او و کمک به او در ارتباط با متخصصان مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند تغییر بزرگی ایجاد کند.
طبق نظریه مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، اگر افراد موارد زیر را داشته باشند ممکن است خطر کمتری در مورد افکار خودکشی داشته باشند:
- دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، از جمله کمک به اختلالات مصرف مواد
- دسترسی به حمایت کلی برای سلامتی و رفاه
- پیوندهای خانوادگی و اجتماعی
- مهارت برای حل مشکلات و رسیدگی به اختلافات
- باورهایی که فرد را از خودکشی دلسرد می‌کنند و باعث حفظ خود می‌شوند
- احساس عزت نفس و هدف در زندگی
برای افرادی که افکار خودکشی را تجربه می‌کنند، موارد زیر ممکن است کمک کند. این موارد در اصل به سبک زندگی سالم کمک می کند:
- صحبت با خانواده، دوستان، یا پزشک در مورد احساساتشان
- درخواست از یکی از عزیزان برای دیدار با درمانگر و تا حد امکان شرکت در جلسات با او
- اجتناب یا محدود کردن مصرف الکل و داروهای تفریحی
- ارتباط با دیگران تا جای ممکن
- ورزش منظم
- داشتن رژیم غذایی متعادل
- داشتن حداقل 8–7 ساعت خواب در روز
- دور نگه داشتن اسلحه، چاقو، یا مواد بالقوه مضر در دسترس آسان
- بودن به دنبال چیزهایی که لذت را فراهم می‌کنند، مانند موسیقی یا اوقات فراغت در خارج از خانه
- گشتن و پیوستن به راهکارهای درمان
- پیروی از توصیه‌های پزشک در مورد مصرف داروهای تجویز شده و نظارت بر اثرات سوء آن
بسیاری از افراد در دوره ای از زندگی خود افکار خودکشی را تجربه می‌کنند. به اشتراک گذاشتن مشکل با ارائه دهندگان خدمات بهداشتی، یکی از نزدیکان یا یک پزشک اغلب می‌تواند کمک کند.
منبع: medicalnewstoday.com
