اختلال افسردگی یک بیماری شایع در سراسر جهان است و بیش از 264 میلیون نفر به آن مبتلا هستند.
افسردگی با نوسانات خلقی معمول و واکنش‌های عاطفی کوتاه مدت نسبت به چالش‌های زندگی روزمره متفاوت است.
اگر افسردگی طولانی مدت و با شدت متوسط یا شدید باشد، ممکن است به یک بیماری جدی تبدیل شود.
برای آشنایی بیشتر با اختلال افسردگی در ادامه مطلب با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
افسردگی می‌تواند باعث عملکرد ضعیف افراد آسیب دیده در محل کار، مدرسه و خانواده باشد.
در بدترین حالت، افسردگی می‌تواند منجر به خودکشی شود. هر ساله نزدیک به 800000 نفر بر اثر خودکشی می‌میرند.
خودکشی دومین عامل اصلی مرگ و میر در افراد 15-29 ساله است.
اگرچه درمانهای مؤثر برای اختلالات روانی شناخته شده است، اما بین 76 تا 85 درصد افراد در کشورهای کم درآمد و متوسط ، درمانی برای اختلال خود دریافت نمی‌کنند.
موانع مراقبت مؤثر شامل فقدان منابع، فقدان ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و ننگ اجتماعی در ارتباط با اختلالات روانی است.
یکی دیگر از موانع مراقبت مؤثر، ارزیابی نادرست است.
در کشورهای دارای سطح درآمد بیماری اغلب افراد مبتلا به افسردگی به درستی تشخیص داده نمی‌شود .
و برای افرادی که این اختلال را ندارند، اغلب به اشتباه تشخیص افسردگی داده می‌شود و داروهای ضد افسردگی برای آنها تجویز می‌کنند.
بار افسردگی و سایر بیماری‌های سلامت روانی در سطح جهان رو به افزایش است.
قطعنامه مجمع بهداشت جهانی که در ماه مه 2013 تصویب شد، خواستار پاسخی جامع و هماهنگ در مورد اختلالات روانی در سطح کشورها شده است.
انواع افسردگی و علائم آن
بسته به تعداد و شدت علائم، افسردگی را می‌توان به دسته‌های خفیف، متوسط یا شدید طبقه بندی کرد.
همچنین بین افسردگی در افرادی که سابقه اپیزودهای جنون را دارند یا ندارند، تفاوت اساسی وجود دارد.
هر دو نوع افسردگی با عود بیماری می‌توانند مزمن باشند (به عنوان مثال در طی یک دوره طولانی) بخصوص اگر درمان نشوند.
اختلال افسردگی مکرر
این اختلال شامل اپیزودهای افسردگی مکرر است.
در طی این اپیزودها، فرد دچار خلق و خوی افسرده، از دست دادن علاقه و لذت می‌شود و بنابراین افسردگی باعث کاهش انرژی شده و حداقل به مدت دو هفته منجر به کاهش فعالیت می‌شود.
بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی نیز از علائم اضطراب، اختلال در خواب و اشتها رنج می‌برند .
و ممکن است احساس گناه یا کمبود خود، عزت نفس پایین داشته و حتی علائمی‌داشته باشند که با تشخیص پزشکی قابل توضیح نیست.
بسته به تعداد و شدت علائم، افسردگی را می‌توان به انواع خفیف، متوسط یا شدید طبقه بندی کرد.
فردی که دارای افسردگی خفیف است در ادامه کار عادی و فعالیت‌های اجتماعی دچار مشکل خواهد شد، اما احتمالاً از کارکرد کامل خود دست نخواهد کشید.
در طی یک دوره افسردگی شدید، بعید نیست که فرد مبتلا به جز در حد محدودی بتواند به فعالیت‌های اجتماعی، شغلی یا خانگی ادامه دهد.
اختلال خلقی دوقطبی
این نوع افسردگی به طور معمول شامل دو قسمت جنون و افسردگی است که با دوره‌های خلقی طبیعی از هم جدا می‌شوند.
قسمت‌های جنون شامل حال و هوای هیجانی یا تحریک پذیر، فعالیت بیش از حد، فشار گفتار، احساس عزت نفس و کاهش نیاز به خواب است.
عوامل مؤثر و پیشگیری
افسردگی ناشی از تعامل پیچیده عوامل اجتماعی، روانشناختی و بیولوژیکی است. افرادی که اتفاقات نامطلوب زندگی را پشت سر گذاشته اند (بیکاری، محرومیت، آسیب روانی) بیشتر به احتمال زیاد دچار افسردگی می‌شوند.
افسردگی به نوبه خود می‌تواند منجر به استرس و اختلال عملکرد بیشتر شود و وضعیت زندگی فرد مبتلا به افسردگی را بدتر کند.
بین افسردگی و سلامت جسمی‌رابطه ای وجود دارد. به عنوان مثال، بیماری‌های قلبی عروقی می‌تواند منجر به افسردگی و بالعکس شود.
برنامه‌های پیشگیری برای کاهش افسردگی توسعه داده شده است.
رویکردهای مؤثر جامعه برای جلوگیری از افسردگی شامل برنامه‌های مدارس برای تقویت الگوی تفکر مثبت در کودکان و نوجوانان است.
مداخلات والدین فرزندان دارای مشکلات رفتاری ممکن است علائم افسردگی والدین را کاهش داده و نتایج فرزندانشان را بهبود بخشد.
برنامه‌های ورزشی برای افراد مسن نیز می‌تواند در پیشگیری از افسردگی مؤثر باشد.
تشخیص و درمان
درمانهای مؤثری برای افسردگی متوسط و شدید وجود دارد.
ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی ممکن است درمانهای روانشناسی مانند فعال سازی رفتاری، درمان شناختی رفتاری (CBT) و روان درمانی بین فردی (IPT) یا داروهای ضد افسردگی مانند مهار کننده‌های انتخابی بازگشت سروتونین (SSRIs) و داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCAs) را توصیه کنند.
ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی باید عوارض جانبی احتمالی مرتبط با داروهای ضد افسردگی، توانایی انجام مداخله (از نظر تخصص و یا در دسترس بودن درمان) و ترجیحات شخصی را در نظر داشته باشند.
قالبهای مختلف روانشناختی درمانی که مورد بررسی قرار می‌گیرد شامل درمانهای روانشناختی فردی و یا گروهی است که توسط افراد حرفه‌ای و متخصصین درمانگر انجام می‌شود.
درمانهای روانی- اجتماعی نیز برای افسردگی خفیف مؤثر هستند.
داروهای ضد افسردگی می‌توانند نوعی درمان مؤثر برای افسردگی شدید و متوسط باشند اما اولین گزینه برای موارد افسردگی خفیف نیستند.
آنها نباید برای درمان افسردگی در کودکان استفاده شوند و اولین خط درمان در بزرگسالان نیستند و باید با احتیاط بیشتری به عنوان درمان استفاده شود.
پاسخ سازمان بهداشت جهانی WHO
افسردگی یکی از بیماری‌های اولویت دار تحت پوشش توسط WHO برنامه عمل شکاف سلامت روان (mhGAP) است.
این برنامه با هدف کمک به کشورها در زمینه ارائه خدمات برای افراد دارای اختلالات روانی، عصبی و اعتیاد به مواد از طریق مراقبت‌های ارائه شده توسط کارکنان بهداشتی که متخصص سلامتی روان نیستند، افزایش می‌یابد.
WHO کتابچه راهنمای مداخله روانشناختی مختصری را برای افسردگی تهیه کرده است که ممکن است توسط افراد غیر متخصص تحویل داده شود.
مثال آن Problem Management Plus است که توصیف استفاده از فعال سازی رفتاری، آموزش آرامش، درمان حل مسئله و تقویت پشتیبانی اجتماعی است.
علاوه بر این، کتابچه راهنمای درمان بین شخصی گروه (IPT) برای افسردگی، درمان گروهی افسردگی را توصیف می‌کند.
سرانجام، Thinking Health استفاده از درمان شناختی-رفتاری را برای افسردگی پری ناتال پوشش می‌دهد.
منبع: who
