ویژگیهای کمال گرایی: آیا این ویژگی ها برایتان آشناست؟

اگر به این فکر می­کنید که آیا کمال­گرا هستید یا نه، باید بگوییم که این احتمال وجود دارد

. همچنین ممکن است شما برای کمال­گرا بودن تلاش هم کرده باشید.

چه کسی نمی­خواهد کامل باشد؟

مهم است که بدانیم چه می­شود که کمال­گرا می­شویم و چرا کمال­گرایی می­تواند منفی باشد.

شما می­توانید تصمیم بگیرید که چقدر می­خواهید بر روی این ویژگی کار کنید تا از آن رها شوید و همچنان به اهدافتان هم برسید.

در ادامه درخصوص کمال گرایی، ابعاد آسیب زای آن و درمان بحث می کنیم، پس با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.

کمال­گرایی اساسا به وسیله فشارهای درونی، مانند تمایل برای اجتناب از شکست یا قضاوت منفی دیگران، ایجاد می­شود.

مسائل اجتماعی نیز در شکل­گیری کمال­گرایی تأثیر دارد به طوریکه کمال­گرایی در طی 30 سال اخیر، فارغ از جنسیت و فرهنگ، در بین جوانان افزایش پیدا کرده است.

رقابت­های تحصیلی و شغلی بیشتر در دهه­ های اخیر در کنار وجود وسیع وسایل ارتباط جمعی و مقایسه ­های آسیب­ زای اجتماعی نقش مهمی در این مسأله داشته است.

آیا کمال­ گرایی یک اختلال روانی است؟

کمال­گرایی یک ویژگی شخصیتی است که اگر شدید باشد می­تواند آسیب­ زا باشد .

اگرچه کمال­گرایی به خودی خود یک اختلال نیست اما یک عامل مهم در بسیاری از اختلال­های روانی مانند اختلال ­های اضطرابی، افسردگی و اختلال وسواسی جبری است.

انواع کمال­گرایی

کمال­گرایی یک ویژگی شخصیتی است که به سه شکل خود را نشان می­دهد.

کمال­گرایی خودمدار که به صورت توقع کامل بودن از خود ظاهر می­شود.

کمال­گرایی دیگرمدار به این صورت است که فرد استانداردهای سخت­گیرانه­ ای نسبت به دیگران دارد و از دیگران می­خواهد کامل و بدون نقص باشند.

کمال­گرایی تجویزشده از سمت جامعه به این ترتیب است که فرد احساس فشار و انتظار زیادی برای کامل بودن از سمت دیگران می­کند.

ویژگی­های متداول یک کمال­گرا

مشکل کمال­گرایی این است که افراد کمال­گرا نسبت به افراد سختکوش کمتر بدست می­آورند و استرس بیشتری را تجربه می­کنند.

افراد کمال­گرا شبیه افراد سختکوش هستند اما تفاوت­هایی با آنها دارند. در زیر ده ویژگی کمال­گرایی آمده است که ممکن است در خودتان یا دیگران پیدا کنید.

تفکر همه یا هیچ

افراد کمال­گرا مانند افراد سختکوش تمایل دارند که اهداف بلندپروازانه تعیین کنند و برای رسیدن به آن به سختی تلاش کنند.

یک فرد سختکوش از عملکرد خوب خود یا انجام یک کار عالی احساس رضایت می­کند، هرچند که به طور کامل به معیارهایشان نرسیده باشند.

اما یک فرد کمال­گرا چیزی به غیر از کمال را نمی­پذیرد. یک کار “تقریبا کامل” برای آنها به معنای شکست است.

بسیار انتقادگر

افراد کمال­گرا نسبت به افراد سختکوش نسبت به خود و دیگران انتقادگراتر هستند.

درحالیکه افراد سختکوش نسبت به موفقیت­هایشان احساس افتخار می­کنند و نسبت به دیگران حمایتگرتر هستند، افراد کمال­گرا اشتباه­ها و نقص­ها را پیدا می­کنند.

آنها فقط نقص­ها را می­بینند و برایشان سخت است که چیز دیگری را ببینند.

آنها نسبت به خودشان بسیار قضاوتی هستند و زمانی که یک شکست اتفاق می­افتد، بسیار به خود و دیگران سخت می­گیرند.

ترس از شکست

افراد سختکوش تمایل زیادی برای رفتن به سمت اهدافشان دارند تا به آن برسند.

آنها با هر قدمی که به سمت هدفشان برمی­دارند، خوشحال می­شوند

. از طرف دیگر افراد کمال­گرا با ترس از نرسیدن به اهدافشان به سمت آنها کشیده می­شوند و هرچیزی که کمتر از کامل و عالی باشد را شکست می­دانند.

معیارهای غیرواقع­بینانه

متأسفانه هدف یک فرد کمال­گرا همیشه هم واقع­بینانه نیست.

درحالیکه افراد کمال­گرا هدف­های سختگیرانه­ای انتخاب می­کنند و از رسیدن به آن لذت می­برند.

اما هدف افراد کمال­گرا دستیافتنی نیست.

متمرکز بر نتیجه

افراد سختکوش می­توانند از فرایند دنبال کردن یک هدف به اندازه­ی رسیدن به اهدافشان یا حتی بیشتر از آن لذت ببرند.

برعکس افراد کمال­گرا فقط هدف را می­بینند.

آنها بسیار نگران رسیدن به اهدافشان هستند و از شکست اجتناب می­کنند بنابراین نمی­توانند از فرایند رشد کردن و تلاش لذت ببرند.

افسرده شدن به خاطر نرسیدن به معیارها

افراد کمال­گرا از افراد سختکوش کمتر خوشحال و راحتگیر هستند.

درحالیکه افراد سختکوش می­توانند از ناامیدی به راحتی بگذرند، افراد کمال­گرا زمانی که به اهدافشان نمی­رسند در احساسات منفیشان غرق می­شوند.

اهمالکاری

این به نظر متناقض می­آید که افراد کمال­گرا مستعد اهمالکاری هستند، زیرا این خصیصه می­تواند به ضرر مفید بودنشان باشد.

اما کمال­گرایی و اهمالکاری معمولا در کنار هم هستند.

افراد کمال­گرا به دلیل ترس از شکستی که دارند، گاهی از اینکه کاری را ناقص انجام دهند، نگران می­شوند که باعث می­شود حرکتی نکنند و کاری انجام ندهند.

دفاعی بودن

به این دلیل که عملکرد ناکامل برای افراد کمال­گرا  بسیار دردناک و ترسناک است، آنها تمایل دارند که نسبت به انتقادهای سازنده هم دفاعی رفتار کنند، اما افراد سختکوش انتقاد را به عنوان اطلاعاتی ارزشمند برای عملکرد آینده­شان می­دانند.

اعتماد به نفس پایین

افراد سختکوش بر خلاف افراد کمال­گرا اعتماد به نفس بالایی دارند.

افراد کمال­گرا اغلب خودانتقادگر و ناراحت هستند.

آها معمولا تنها و منزوی هستند به این دلیل که ویژگی انتقادگری و انعطاف­ ناپذیریشان دیگران را از خودشان می­راند.

درهمین رابطه: دماغم رو عمل کنم یا نه؟

کمال­گرایی چگونه درمان می­شود؟

اگر بعضی از این ویژگی­ها را در خودتان دیدید، ناامید نشوید.

فهمیدن اینکه نیاز به تغییر دارید، اولین قدم برای ساختن شخصیتی منعطف­تر و رسیدن به صلح درونی و موفقیت واقعی است که از غلبه بر کمال­گرایی ناشی می­شود و اینکه بپذیرید که کار “تقریبا کامل” نیز ارزشمند است.

همچنین به عنوان بخشی از کمال­گراییتان، ممکن است تلاش کنید تا مشکلات شخصیتان را بپوشانید.

این مسأله می­تواند درمان را مشکل­تر کند. به خاطر داشته باشید زمانی که به کمک نیاز دارید، به دنبال آن بروید.

اگر کمال­گرایی در توانایی شما برای داشتن یک زندگی شاد و خوب تداخل ایجاد می­کند، با یک متخصص سلامت روان مشورت کنید.

اگر تمایل به آسیب زدن به خود یا دیگران دارید، هرچه سریع­تر کمک­های اورژانسی روانپزشکی دریافت کنید.

درمان، بخصوص درمان شناختی-رفتاری، می­تواند به شما کمک کند تا شیوه­ های جدید فکر کردن در مورد اهداف و موفقیت­هایتان پیدا کنید.

درمانگر می­تواند بر روی نیاز شما به پذیرفته شدن کار کند و به شما در کاهش واکنش­هایتان نسبت به بازخوردهای منفی کمک کند.

 

چگونه می­توانید از کمال­گرایی اجتناب کنید؟

برای کاهش کمال­گراییتان، این کارها ممکن است کمکتان کند:

• اهداف واقع­بینانه و قابل دسترس تعیین کنید.
• تکالیف و وظایف بزرگ و سخت را به مراحل و تکالیف کوچکتر تقسیم کنید.
• در یک زمان بر یک تکلیف تمرکز کنید.
• این را بدانید که همه اشتباه می­کنند.
• بدانید که بیشتر اشتباهات فرصتی برای یادگیری هستند.
• با واقع­گرا بودن نسبت به پیامدهای احتمالی، با ترس از شکست مواجه شوید.

منبع:

Verywellmine.com

healthline.com

psychologytoday.com

ترجمه و تألیف: دکتر معصومه بارانی، روان درمانگر شناختی رفتاری کلینیک اعصاب و روان هیربد