کارگاه هوش هیجانی برای مدیران از تاریخ ۱۰ تیر ماه در بیمارستان توسط تسهیلگران: خانم دکتر نازنین عابد، دکترای روان شناسی و خانم مهناز سربندی، روانشناس بالینی در ۷ جلسه برگزار شد.
هوش هیجانی چیست؟
همه ما بعضا شاهد این واقعیت بوده ایم که چطور با وجود ظرفیت هوشی، تحصیلات و تجارب مشابه، برخی افراد در شغل خود پیشرفت و ارتقا را تجربه میکنند و برخی درجا میزنند. مطالعات پژوهشگران در طی بیش از ۲۵ سال، نشان می دهد که این اتفاق به طور تصادفی رخ نمیدهد و ویژگی ها و ظرفیت هایی در افراد وجود دارد که این تفاوت ها را رقم میزند.
می دانید چه قدر از هوش هیجانی برخوردار هستید؟ از آزمون روانشناختی هوش هیجانی کمک بگیرید.
هوش هیجانی مجموعه ای از ظرفیت ها و مهارت هاست که اختصاصا منجر به مدیریت رفتار، عملکرد و هیجان ها میشود.
مهارت های اساسی که هوش هیجانی را تعریف میکنند از قرار زیر هستند:
خود آگاهی و کنترل (Self-awareness and control):
خود آگاهی نیازمند درک دقیق فرد از خود و هیجانهایش و درک دقیق از واکنش های هیجانی به موقعیت های مختلف است.
کسی که خودآگاهی دارد همچنین نسبت به ارزش ها و باورهای اصلی خود آگاه بوده و میداند مصالحه کردن در مورد این ارزش های اصلی چه پیامدهایی دارد.
خود کنترلی عبارت است از مهارت تسلط کامل بر هیجانات خود. زمانی که فرد بر هیجاناتش کنترل دارد (و هیجانات فرد را کنترل نمیکنند) هیجانات مثبت و منفی هر دو در مسیری سازنده هدایت میشوند. در نتیجه فرد میتواند واکنش های هیجانی خود را در راستای سودمندی هر چه بیشتر، پیش بینی و مدیریت کند.
همدلی (Empathy):
همدلی توانایی فهمیدن و پیش بینی این است که دیگران چگونه موقعیت های مختلف را ادراک و احساس میکنند. برای همدلی کردن لازم است فرد نقطه نظرات دیگران را بداند و بتواند از زاویه دید و اصول ارزشی و باورهای دیگران به امور نگاه کند. ظرافت همدلی در این است که فرد بتواند خود را در عمق نقطه نظر دیگران قرار دهد اما در عین حال فردیت خود را هم حفظ کند.
ادراکی که در همدلی وجود دارد، هم شناختی است و هم احساسی؛ یعنی فرد باید بتواند هم دلیل و منطق و هم احساس دیگران را در مورد یک موقعت خاص بداند و با آن همدلی کند.
حرفه ای بودن/خبرگی اجتماعی (Social expertness):
توانایی ایجاد و حفظ روابط اجتماعی مناسب، به شکلی که افراد قادر باشند در این روابط به راحتی احساسات و حتی تعارضات خود را به شیوه ای که باعث ارتقای روابط میشود (نه تخریب آنها) مطرح کنند. خبرگی اجتماعی روابطی را شکل میدهد که طی آن افراد توجه، حمایت و علاقه خود را در تمام موقعیت های زندگی به دیگران ابراز میکنند. خبرگی اجتماعی نیازمند آن است که فرد تناسب یا عدم تناسب رفتارها را بداند و از هنجارهای کلامی و غیر کلامی آگاهی داشته باشد.
حمایت اجتماعی نیز به عنوان عاملی در کاهش درماندگی روانشناختی به هنگام تجربه‌ی رویداد استرس زا شناخته شده است. این حمایت های اجتماعی می تواند در سطح فردی، خانواده و اجتماع نیز موجب خبرگی اجتماعی فرد شود. با استفاده از آزمون روانشناختی حمایت اجتماعی ادراک شده می توان به میزان این حمایت در خود پی برد.
اصل مهم دیگر در خبرگی اجتماعی حل تعارضات بین فردی بدون آسیب رساندن به ارزش ها و باورهای شخصی افراد است.
اثرمندی شخصی (Personal influence):
توانایی تحت تاثیر قرار دادن دیگران با رفتار و گفتار و کردار است. اثرمندی شخصی باعث میشود که فرد بتواند دیگران را در راستای مقاصد مورد نظر رهبر کند. اثرمندی شخصی کمک میکند فرد بتواند با مسایلی که در روابط، اهداف و مقاصد وجود دارند به درستی مواجه شود.
مدیریت ویژن (Mastery of visions):
به توانایی تعیین چشم انداز بر اساس فلسفه قوی شخصی اشاره دارد. توانایی عملکرد مناسب و باانگیزه در راستای رسیدن به چشم انداز فرد. این مهارت مثل یک قطب نمای درونی، به فعالیت های فرد جهت میدهد. این قطب نما همچنین باعث افزایش تاب آوری و قدرتمندی فرد در مواجهه با موانع پیش رو میشود.
در برنامه های طراحی شده زیر که پایه اصلی آن برنامه ای با نام ” ارتقای هوش هیجانی برای مدیران” بوده که توسط دکتر لین در دانشگاه ماساچوست امریکا تهیه شده است، سعی بر آن است که با استفاده از فعالیت های مشارکتی در گروه های متمرکز، این مهارت ها را در شرکت کنندگان ارتقا دهیم.
حسن دیگر طرح ما در راستای ارتقای هوش هیجانی، طراحی فعالیت های مرتبط در فاصله جلسات است؛ از شرکت کننده خواسته میشود فعالیت هایی را به تنهایی، با خانواده یا با همکاران در فاصله جلسات انجام دهد و گزارشی از آنها تهیه کند.
کمک تسهیلگر این دوره با شرکت کنندگان در تماس خواهد بود تا فرایند اجرای این فعالیت ها را یادآوری و کنترل کند.
کلینیک هیربد برای آگاهی از سطح تاثیرگذاری کارگاه بر روی مدیران بیمارستان آتیه با چند نفر از شرکت کنندگان صحبت کرده است.
مصاحبه خانم مشهدی قاسم- سرپرست بخش ICU بیمارستان آتیه
مصاحبه خانم مقیمی- معاون منابع انسانی پرستاری بیمارستان آتیه
مصاحبه خانم سعادت- سرپرست بخش روانپزشکی بیمارستان آتیه
