سلژیلین (Selegiline) جهت کنترل بیماری پارکینسون به تنهایی و یا همراه با دیگر داروهای ضد پارکینسون مورد استفاده قرار میگیرد. فرم پچ ترنسدرمال این دارو جهت درمان افسردگی اساسی توسط آژانس غذا و دارو آمریکا تأیید شدهاست.
در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
نامهای تجاری:
U.S:
®Eldepryl
Emsam
Zelapar
Canada:
Apo-selegiline
Gen- selegiline
Mylan- selegiline
Novo- selegiline
Nu- selegiline
گروه دارویی-درمانی:
ضدپارکینسون
اشکال دارویی:
TAB: 5 mg
مکانیسم عمل:
سلژیلین داروی potent ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻣﻮﻧﻮآﻣﻴﻦ اﻛﺴﻴﺪاز را ﻣﻬﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ.
موارد مصرف:
سلژیلین همراه لوودوپا یا لوودوپا سی جهت درمان بیماری پارکینسون که یک نوع بیماری اختلال عصبی است بکار میرود.
دوزبندی در بزرگسالان:
ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن: ﺑﻴﻤﺎری ﭘﺎرﻛﻴﻨﺴﻮن: ۵mg، ۲ ﺑﺎر در روز ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ و ﻧﺎﻫﺎر
ﻗﺮص ﺑﺎز ﺷﻮﻧﺪه ﺧﻮراﻛﻲ سلژیلین: ﺷﺮوع: ۱/۲۵mg روزاﻧﻪ ﺑـﻪ ﻣـﺪت ۶ ﻫﻔﺘـﻪ، ﺑﺮاﺳـﺎس ﭘﺎﺳـﺦ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﺗﺎ ۲٫۵mg روزاﻧﻪ اﻓﺰاﻳﺶ داد.
دوز ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ: ۲٫۵mg روزاﻧﻪ
اﻓﺴﺮدﮔﻲ: ﺗﺮاﻧﺲ درﻣﺎل: ﺷﺮوع ۶mg/24h ﻳﻜﺒﺎر در روز، ﻣـﻲﺗـﻮان ﻫـﺮ دو ﻫﻔﺘـﻪ ۳mg/day اﻓﺰاﻳﺶ داد ﺗﺎ ﺑﻪ دوز ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ۱۲mg/24h ﺑﺮﺳﺪ.
دوز ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان:
ﺑﻴﻤﺎری ﭘﺎرﻛﻴﻨﺴﻮن: ﻛﭙﺴﻮل/ ﻗﺮص: ۵mg/day ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد، ﺑﻌﻀﻲ ﭘﺰﺷـﻜﺎن ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ اﻓﺰاﻳﺶ اﺛﺮات دو ﭘﺎﻣﻴﻨﺮژﻳﻚ دوز را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﻨﺪ.
اﻓﺴﺮدﮔﻲ: ﺗﺮاﻧﺲ درﻣﺎل : ۶mg/24h
دوزﺑﻨﺪی در اﺧﺘﻼل ﻛﻠﻴﻮی:
ﺧﻮراﻛﻲ: اﺣﺘﻴﺎط ﺷﻮد
ﺗﺮاﻧﺲ درﻣﺎل: دوز اﺧﺘﻼل ﺧﻔﻴﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﻴﺎزی ﺑﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ دوز ﻧﻴﺴﺖ.
دوزﺑﻨﺪی در اﺧﺘﻼل ﻛﺒﺪی:
ﺧﻮراﻛﻲ: اﺣﺘﻴﺎط ﺷﻮد
ﺗﺮاﻧﺲ درﻣﺎل: ﺧﻔﻴﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﻴﺎزی ﺑﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ دوز ﻧﻴﺴﺖ.
عوارض جانبی:
اختلال حرکتی، اختلال خلقی یا روانشناختی، خشکی دهان، تهوع و استفراغ. سرخوشی
سلژیلین سرخوشی :
مصرف سلژین دچار سرخوشی می شود .
موارد منع مصرف:
ﻣﻨــﻊ ﻣﺼــﺮف ﻗــﺮص ﺑــﺎز ﺷــﻮﻧﺪه دﻫــﺎﻧﻲ: ﻣﺼــﺮف ﻫﻤﺰﻣــﺎن ﺑــﺎ دﻛﺴــﺘﺮوﻣﺘﻮرﻓﺎن، ﻣﺘــﺎدون، propoxyphene، ﺗﺮاﻣﺎدول و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪهﻫﺎی MAO
ﻣﻨﻊ ﻣﺼﺮف ﻓﺮم ﭘﭻ ﭘﻮﺳﺘﻲ: ﻓﺌﻮﻛﺮوﻣﻮﺳﺎﻳﺘﻮﻣﺎ، ﻣﺼﺮف ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﻮﭘﺮوﭘﻴﻮن، ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪه MAO، SSRIs، TCAs، اﺳـﺘﻴﻮن ﺟﺎﻧﺴﻮن، selegiline ﺧﻮراﻛﻲ، ﻓﻨﻴﻞ آﻻﻧﻴﻦ، ﻛﺎﻓﺌﻴﻦ
در صورت وجود علایم اکستراپیرامیدال ناشی از مصرف داروها نباید تجویز شود.
ﺗﺪاﺧﻼت داروﻳﻲ:
رﻳﺴﻚ :C (ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر ﺗﺮاﭘﻲ)
Altertamine، آﻧﺘـــﻲ ﻫﺎﻳﭙﺮﺗﻨﺴـــﻴﻮ، آﻧﺘـــﻲ ﺳـــﺎﻳﻜﻮﺗﻴﻚ، آﮔﻮﻧﻴﺴـــﺖ ﺑﺘـــﺎ conivaptan 2، ﻛﻨﺘﺮاﺳــﭙﺘﻴﻮ، cyproterone، Doxapram، Ioflupane، ﻟﻴﺘــﻴﻢ، ﻣﻬــﺎر ﻛﻨﻨــﺪه MAO، ﻣﺘﻮﻛﻠﻮﭘﺮاﻣﻴــﺪ، ﻋﺎﻣﻞ اﻳﺠﺎد ﻫﺎﻳﭙﻮﺗﻨﺸﻦ اورﺗﻮاﺳﺘﺎﺗﻴﻚ peginterferone، Tocilizamab Quazepam
رﻳﺴﻚ D (ﺗﻐﻴﻴﺮ درﻣﺎن ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ):
آﮔﻮﻧﻴﺴﺖ α، β، ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪه COMT،serotonin modulatos، Levodopa، رﻳﺴﻚ :(Avoid combination)x
آﮔﻮﻧﻴﺴـــﺖ ۱ ، آﮔﻮﻧﻴﺴـــﺖ α، β آﻣﻔﺘـــﺎﻣﻴﻦ، Anilidopiperidine، آﻧﺘـــﻲ دﭘﺮﺳـــﺎﻧﺖ، Atomoxetine، Bezafibrate، Buprenorphine، Bupropion، Buspirone، ﻛﺎرﺑﺎﻣـــــــــــﺎزﭘﻴﻦ
Cyclobenzapirne، Dexmethylphemidate، دﻛﺴـــــــــــــــــــﺘﺮوﻣﺘﻮرﻓﺎن، Diethylpropion،
ﻫﻴﺪروﻣﻮرﻓﻮن، pizotifen، SSRIs، آﮔﻮﻧﻴﺴﺖ رﺳـﭙﺘﻮر ۵-HTTD ﻣﻬـﺎر ﻛﻨﻨـﺪه ﺑـﺎز ﺟـﺬب ﻧـﻮراﭘﻲ
ﻧﻔﺮﻳﻦ/ ﺳﺮوﺗﻮﻧﻴﻦ، Tapentadol، Tetrabenzine، Tetrahydrozoline، TCAs، Tryptophan
ﺗﺪاﺧﻼت اﻟﻜﻞ/ ﻣﻮادﻏﺬاﻳﻲ/ ﮔﻴﺎﻫﺎن:
اﻟﻜﻞ: از ﻣﺼﺮف آن ﺧﻮدداری ﺷﻮد.
ﻏﺬا: از ﻣﺼﺮف ﻏﺬاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺎوی ﺗﻴﺮاﻣﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮدداری ﺷﻮد، ﭼﻮن ﻓﺸـﺎر ﺧـﻮن را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﻨﺪ.
رﻳﺴﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﺑﺎرداری: C
ﺷﻴﺮدﻫﻲ:
ﺗﺮﺷﺤﺎت داﺧﻞ ﺷﻴﺮﻣﺎدر ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ / ﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط ﻣﺼﺮف ﺷﻮد.
توجهات پزشکی-پرستاری / آموزش به بیمار – خانواده:
- از مصرف فراوردههای حاوی الکل، کافئین و داروهای سرماخوردگی خودداری شود.
- به هنگام برخاستن ناگهانی از حالت خوابیده یا نشسته باید احتیاط نمود.
فارماکودینامیک / کینتیک:
- ﺷﺮوع اﺛﺮ: ﺧﻮراﻛﻲ: ۱ ﺳﺎﻋﺖ
- ﻃﻮل اﺛﺮ: ۲۴-۷۲ ﺳﺎﻋﺖ
- ﺟﺬب: ﻗﺮص ﺑﺎزﺷﻮﻧﺪه دﻫﺎﻧﻲ: ﺳﺮﻳﻊ
- ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﺑﺎﻧﺪﻳﻨﮓ: %۹۹
- ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ: ﻛﺒﺪی
- ﻧﻴﻤﻪ ﻋﻤﺮ ﺣﺬﻓﻲ: ﺧﻮراﻛﻲ ۱۰ ﺳﺎﻋﺖ، ﭘﻮﺳﺘﻲ: ۱۸-۲۵ ﺳﺎﻋﺖ
- دﻓﻊ: ادراری
منبع:
مجموعه دارویی داروهای اعصاب و روان – دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران
کتاب فارماکوپه بیماریهای اعصاب و روان