درمان رفتاری شناختی متمرکز بر تروما (TF-CBT) برای کودکانی که از علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و به ویژه تجربه سوء استفاده جنسی رنج می‌برند، ایجاد شده است.
برای آشنایی با روش درمانی TF-CBT در کودکان مبتلا به PTSD در ادامه مطلب با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
عواقب قرار گرفتن در معرض یک واقعه آسیب زا، از جمله PTSD، بیشتر در میان بزرگسالان بررسی می‌شود.
اما قرار گرفتن در معرض آسیب و علائم PTSD می‌تواند در کودکان نیز رخ دهد که نشان دهنده نیاز به درمان برای کودکان مبتلا به PTSD است.
مطالعات نشان داده است كه تعداد زیادی از كودكان در معرض حوادث آسیب زای قبل از 16 سالگی قرار دارند.
گرچه انواع حوادث آسیب زایی که كودكان در معرض آن قرار دارند و تاثیری كه بر روی سلامتی آنها می‌گذارند متفاوت است، اما یك واقعه آسیب زایی که باعث بروز مشکلات روانی در کودکان می‌شود، تجربه سوء استفاده جنسی است.
درمان اختلال استرس سانحه در کودکان
چه نوع درمانی بهترین روش درمان برای کودکانی است که علائم PTSD را تجربه می‌کنند؟
در واقع برخی روشهای درمانی مؤثر برای PTSD در بزرگسالان وجود دارد.
اما این روشهای درمانی ممکن است به همان اندازه برای کودکان مفید نباشد.
کودکان شاید نسبت به بزرگسالان از احساسات آگاهی کمتری داشته و برای بیان کامل برخی احساسات دچار مشکل شوند.
کودکان همچنین ممکن است درک ضعیف تری از علائم خود داشته باشند یا اینکه ندانند که چرا آن علائم را تجربه می‌کنند. راستی تا به حال کودکانتان این بحران را تجربه کرده اند؟
و در نهایت درک برخی از مفاهیم موجود در درمانهای معمول PTSD در بزرگسالان برای کودکان می‌تواند خیلی سخت باشد.با توجه به این مسائل، درمان رفتاری متمرکز بر تروما یا همان آسیب روانی (TF-CBT) ایجاد شد.
مروری بر روش درمانی درمان رفتاری شناختی متمرکز بر تروما
TF-CBT یک درمان شناختی رفتاری در نظر گرفته می‌شود.
یعنی تا حد زیادی علائم PTSD را با هدف قرار دادن افکار و رفتارهای ناسازگار و ناسالم که شاید یک قربانی سوء استفاده جنسی تجربه کند، برطرف می‌کند.
به عنوان مثال، TF-CBT ممکن است به کودکان در اصلاح باورهای نادرست که منجر به رفتارهای ناسالم می‌شود کمک کند، باورهایی مانند مقصر دانستن خودشان در این اتفاق مورد سوء استفاده قرار گرفتن.
همچنین الگوهای ناسالم رفتارها (به عنوان مثال منزوی شدن) یا واکنش ترس به برخی محرک‌ها را مشخص می‌کند و تلاش می‌کند تا با شناسایی روشهای سالم تر برای پاسخ به برخی محرک‌ها یا در شرایط خاص، آنها را اصلاح کند.
همچنین TF-CBT از این نظر منحصر به فرد است که شامل مداخله ای برای والدین یا مراقبینی است که در سوء استفاده از فرد دخیل نبوده اند.
کودکان و والدین هر یک در جلسات درمان، ابتدا به طور جداگانه و سپس در جلسات مشترک شرکت می‌کنند.
والدین تکنیک‌های کنترل استرس، تکنیک‌های فرزندپروری سالم و نحوه برقراری ارتباط بهتر با کودک خود را می‌آموزند.
TF-CBT تشخیص می‌دهد که حمایت از والدین یا مراقب برای بهبود کودک بسیار مهم است.
همچنین تشخیص می‌دهد که والدین ممکن است در نتیجه سوء استفاده جنسی کودک خود، پریشانی قابل توجهی را تجربه کنند و این ناراحتی باید رفع شود تا در سلامت روان والدین اختلال ایجاد نکند.
چگونه درمان شناختی رفتاری تروما برای کودکان علائم PTSD را برطرف می‌کند؟
درمان تروما برای کودکان TF-CBT درمانی کوتاه مدت محسوب می‌شود. به طور کلی حدود 12 تا 18 جلسه طول می‌کشد و هر جلسه ممکن است 60 تا 90 دقیقه طول بکشد.
TF-CBT با کار بر روی کودکان و والدین از طریق مؤلفه‌های زیر علائم PTSD را برطرف می‌کند:
- مهارت‌های تربیتی روان و والدین. درمانگران اطلاعاتی را در مورد سوء استفاده جنسی و آزار عاطفی و انواع علائمی‌که ممکن است در واکنش به این نوع رویداد آسیب زا بروز کند، به کودکان و والدین ارائه می‌دهند. به والدین روش‌هایی برای مدیریت مؤثر مشکلات رفتاری و همچنین نحوه برقراری ارتباط بهتر با فرزندشان آموزش داده می‌شود.
- آرامش. به کودکان روش‌هایی برای کنترل اضطرابشان از طریق آرامش آموزش داده می‌شود.
- بیان و تنظیم عاطفی. درمانگر به کودک و والدین کمک می‌کند تا یاد بگیرند که چگونه احساسات مربوط به سوء استفاده را به روشی سالم و مؤثر مدیریت کنند. به عنوان مثال، به کودکان آموزش داده می‌شود که چگونه احساسات خود را شناسایی و ابراز کنند و همچنین هنگام تجربه احساسات شدید، تمرینات آرامش بخش انجام دهند.
- کنار آمدن با افکار. در شناسایی افکار ناسازگار در مورد سوء استفاده جنسی (به عنوان مثال، سرزنش کردن خود) و نحوه کار کردن با این افکار، به کودکان کمک می‌شود.
- خلق یک داستان تروما. به کودکان تمرینات مواجهه، مانند صحبت کردن در مورد رویداد یا نوشتن در مورد آن، داده می‌شود. آنها همچنین ممکن است از طریق نقاشی یا بازی و قصه درمانی نمایشی نمادین از رویداد ایجاد کنند.
- تمرین مدیریت ترس. درمانگر به تدریج کودک را در معرض یادآوری‌های حادثه قرار می‌دهد تا او یاد بگیرد که چگونه می‌تواند به طور مؤثر پاسخ ترس را مدیریت کند و همچنین رفتارهای اجتناب را کاهش دهد.
- جلسات مشترک والدین و کودک. در این جلسات والدین و کودک با هم همکاری می‌کنند تا ارتباطات خود را بهبود بخشند و یاد بگیرند که چگونه در مورد سوء استفاده قرارگرفتن به روشی سالم و درمانی بحث کنند.
- ایمن ماندن و حفظ نقاهت. درمانگر اطلاعاتی را در مورد نحوه ایمن بودن در موقعیت‌های آینده به کودک و والدین ارائه می‌دهد تا از سوء استفاده در آینده جلوگیری کند. اطلاعات مربوط به نحوه حفظ و ادامه روند بهبودی نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.
آیا درمان شناختی رفتاری تروما برای کودکان مؤثر است؟
به طور کلی، مطالعات نشان داده است که TF-CBT در کاهش علائم PTSD و همچنین سایر مشکلات (به عنوان مثال افسردگی، مشکلات رفتاری، شرم) در کودکانی که در معرض سوء استفاده جنسی قرار گرفته‌اند مؤثر است.
علاوه بر این، به نظر می‌رسد TF-CBT نسبت به سایر روشهای درمانی که ممکن است در کودکان با سابقه سوء استفاده جنسی، مانند درمان حمایتی یا بازی درمانی، مؤثرتر است.
علاوه بر این، اثبات شده که فواید حاصل از TF-CBT تا دو سال پس از پایان درمان حفظ می‌شود.
همچنین به نظر می‌رسد TF-CBT به والدین و مراقبینی كه در آزار كودك نقش نداشته اند كمك می‌كند.
والدین میزان پایین تری از افسردگی، پریشانی در مورد سوء استفاده و علائم PTSD را گزارش می‌کنند.
همچنین مشخص شده است که TF-CBT توانایی والدین را در حمایت از فرزندشان افزایش می‌دهد.
یافتن یک درمانگر ارائه دهنده TF-CBT
برای یافتن درمانگری که درمان TF-CBT ارائه می‌دهد، ابتدا باید درمانگری باتجربه پیدا کنید که در زمینه درمان کودکان آسیب دیده متخصص باشد.
شاید بتوانید از طریق وب سایت‌هایی که برای ارتباط شما با ارائه دهندگان خدمات درمانی مخصوص کودکان و نوجوانان در شهر شما مانند کلینیک اعصاب و روان هیربد ایجاد شده اند، چنین درمانگری را پیدا کنید.
این کلینیک علاوه بر تأمین منابع برای خانواده‌هایی که فرزندی دارند که با عواقب سوء استفاده جنسی دست و پنجه نرم می‌کند، همچنین اطلاعاتی درباره درمانگرانی که در زمینه درمان کودکانی که قربانی سوء استفاده جنسی هستند تخصص دارد، ارائه می‌دهد.
