آیا شما فردی کمال‌گرا هستید؟ بسیاری از افراد دارای ویژگی‌های کمال‌گرایانه هستند و حتی به این ویژگی‌ها افتخار می‌کنند، اما تفاوت‌های مهمی بین کمال‌گرایان و افراد کامیار (افرادی که به همه چیزهایی که می‌خواهند می‌رسند) وجود دارد، اما کامیاری برای سلامتی و خوشبختی شما خیلی بهتر است. اگر تمایلات کمال‌گرایانه دارید، یافتن راهکارهایی برای گذر از آنها و حرکت به سمت فردی خوب و کمال‌گراشدن بسیار مهم است. کمالگرایی می‌تواند آرامش ذهنی، لذت از زندگی و عزت نفس را از شما بگیرد. اگرچه این موضوع روندی است که می‌تواند به کمی زمان و تمرین نیاز داشته باشد، اما کاهش میزان کمالگرایی می‌تواند مقدار استرس روزانه شما را خیلی کاهش دهد.
برای آشنایی با روش‌های غلبه بر کمال گرایی در ادامه با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
تمایزات مهم بین کمال‌گرایان و افراد با کامیاری بالا
قبل از اینکه بیشتر به راهکارهای ترک کمال گرایی بپردازید، بهتر است اصول کمالگرایی را یادآوری کنیم. این کار می‌تواند به شما کمک کند تا برای ایجاد تغییرات انگیزه داشته باشید. کمالگرایی با موفقیت بالا از‌یک راه مهم متفاوت است: جایی که تمرکز شما در آن است. اگر برای تعالی تلاش می‌کنید، می‌توانید از دستاوردهای خود خوشحال باشید و از اشتباهات خود درس بگیرید. کمالگرایی با کامیاری از یک روش مهم قابل تمییز است: جایی که تمرکز در آنجاست. اگر برای برتری تلاش می‌کنید، می‌توانید از دستاوردهای خود خوشحال باشید و از اشتباهات خود درس بگیرید.
کمالگرایی از این جهت متفاوت است که تمرکز کمتر بخشنده است. افراد کمال‌گرا به خاطر هر چیز بی‌ارزشی، خود را سرزنش می‌کنند و این ویژگی رضایت و غرور ناشی از تمام کارهایی را که به خوبی انجام می‌دهند، از آنها سلب می‌کند. یکی از مهمترین مشکلاتی که کمال‌گرایان با آن روبرو هستند، ترس از این است که اگر آنها کمالگرایی را متوقف کنند، به افرادی با کامیاری کم تبدیل می‌شوند و در مسیر رسیدن به اهداف خود به راه‌های فرعی و بیراهه کشیده خواهند شد. مطمئن باشید: کنار گذاشتن نگرش‌های کمال‌گرایانه در واقع می‌تواند به شما کمک کند تا برتری بیشتری داشته باشید!
در واقع کمال‌گرایان از کسانی که نگرش سالم تری دارند، کمتر به موفقیت می‌رسند، زیرا تمرکز آنها بر کمال، انگیزه آنها را از بین می‌برد و می‌تواند باعث به تعویق انداختن و سایر رفتارهای سرزنش آمیز باشد.
شاید شک داشته باشید که آیا دچار کمالگرایی هستید یا نه، برای اطمینان بیشتر می توانید در آزمون روانشناختی سنجش کمال گرایی خود را محک بزنید.
با توجه به مطالب بالا، در ادامه چند مرحله مهم برای حفظ نگرش سالم تر گردآوری شده که می‌توانید آنها را انجام دهید.
مزایا و معایب کمال‌گرا بودن
از نزدیک به صفات کمال‌گرایانه خود نگاهی بیندازید. شما ممکن است فکر کنید که به دلیل داشتن این ویژگی‌ها کارآمدتر هستید (اگرچه طبق تحقیقات، این نظریه احتمالاً درست نیست)، اما با چه بهایی؟ کمالگرایی پیامدهای منفی زیادی دارد و شاید تا به حال چندین مورد از آنها را تجربه کرده باشید. اگر لیستی از تمام جوانب صدمه زدن کمالگرایی به شما (و اطرافیانتان) تهیه کنید، انگیزه شما برای از بین بردن این گرایش ها بیشتر خواهد شد.
به تمایلات خود دقت کنید
امکان دارد متوجه نشوید که کمالگرایی تا چه حد فراگیر است. با آگاهی بیشتر از تمایلات خود، وضعیت بهتری برای تغییر آنها دارید. اگر بتوانید بهتر است که فکرهای کمال‌گرایانه خود را در ذهنتان ثبت کنید. اگر پردازش احساسات با نوشتن برای شما غیرعادی است، ایده خیلی خوبی است که هر شب، روزی که گذشت را مرور کنید و مواردی را که احساس می‌کنید شکست خورده اید یا به اندازه کافی خوب عمل نکرده اید به یاد بیاورید و آنچه را که در آن لحظه فکر می‌کنید بنویسید. این کار به شما کمک می‌کند تا در آینده با افکار کمال‌گرایانه و تمایلات خود بیشتر آشنا شوید. (حتی می‌توانید درباره احساسات خود در مورد این افکار دفتر روزانه‌ای را گردآوری کنید، اما اگر وقت انجام این کار را ندارید احساس نکنید که “شکست خورده اید!”)
به جوانب مثبت توجه کنید
اگر با کمالگرایی دست و پنجه نرم می‌کنید، احتمالاً مهارت تشخیص اشتباهات را حتی در بهترین کارهای دیگران و خودتان نیز بهبود بخشیده اید. ممکن است شما به طور ناخودآگاه به دنبال اشتباهات بگردید و بیش از همه موارد دیگر متوجه آنها شوید. اگرچه شاید ترک این عادت همین حالا دشوار باشد، اما شما می‌توانید با تلاش آگاهانه برای درک همه‌ی چیزهای خوب با کار خود و دستاوردهای دیگران، حساسیت خود را برای توجه به موارد بد و منفی کمتر کنید. به عنوان مثال، اگر احساس می‌کنید که از خود یا عملکردتان راضی نیستید، به دنبال پنج ویژگی دیگری باشید که آنها را در شخصیت خودتان دوست دارید. این باعث می‌شود تا حساسیت‌های شما متعادل شوند و به عادات جدید مثبت تبدیل شوند.
نحوه گفتگو با خودتان را تغییر دهید
افرادی که با کمالگرایی در حال چالش هستند تمایل دارند صدای انتقادی در ذهنشان باشد که به آنها بگوید عملکرد آنها به اندازه کافی خوب نیست، عالی نیستند و تمام تلاششان را نمی‌کنند. اگر می‌خواهید بر کمالگرایی غلبه کنید، باید روی تغییر این صدای درونتان کار کنید! گفتگوی منفی با خودتان و داشتن نگرش منفی می‌تواند باعث تداوم رفتارهای ناسالم شود و عزت نفس شما را خراب کند؛ با تغییر در نحوه گفتگو با خودتان، می‌توانید از زندگی بیشتر لذت ببرید و خود و عملکردتان را تقدیر کنید.
قدم‌های کوچک بردارید
کمال‌گرایان تمایل به تعیین اهداف برتری نامعقول و بدون توجیه دارند. این اهداف غیرواقعی به نظر می‌رسند و با سخت گیری زیاد و ایجاد فضای کمی برای خطا، مشکلاتی را ایجاد می‌کنند. در مقابل، می‌توانید با تغییر دادن اهداف خود، استرس زیاد را کاهش دهید.
شما نباید از دست یافتن به نتیجه نهایی دست بکشید، اما اگر اهداف کوچکی برای خود تعیین کنید و هنگام رسیدن به آنها به خود پاداش دهید، تمایل خواهید داشت که اشتباهات خود را بیشتر ببخشید. به عنوان مثال، شما می‌توانید با 5 بار ورزش در هفته فرم بهتری به هیکل خود بدهید. متأسفانه، اگر عادت به ورزش منظم ندارید، ممکن است چنین تغییری به سرعت اتفاق نیوفتد و شاید وسط راه منصرف شوید. اما اگر هدف خود را طوری تعیین کنید که در هفته اول یک یا دو بار ورزش کنید و به طور دوره‌ای یک وعده تمرین به برنامه خود اضافه کنید تا زمانی که به هدف برسید، به احتمال زیاد به هدف خود خواهید رسید و در طی این فرآیند بیشتر از موفقیت‌هایتان لذت ببرید.
از روند کار لذت ببرید
ممکن است شما عادت داشته باشید که روی نتایج تمرکز کنید و اگر نتایجتان کمتر از حد عالی است، خود را سرزنش کنید. پیشنهاد قبلی (تنظیم قدم‌های کوچک) می‌تواند به شما کمک کند تا روندی لذت بخش از تلاش خود ایجاد کنید. همچنین می‌توانید با وارد شدن به گروهی که در تلاشند برای رسیدن به همان هدفی که دنبال می‌کنید و همچنین گردآوری دفتر روزانه درباره احساسات خود و رسیدن به هدف خود، از روند رسیدن به هدف لذت ببرید.
اگر متوجه شدید که به کمال نرسیده اید، می‌توانید بازتاب دهید و تمام آنچه را که در تلاش برای رسیدن به هدفی شایسته به دست آورده اید را مرور کنید و سپس دستاوردهایی را که در این راه کسب کرده اید ارزیابی کرده و اط آنها قدردانی کنید.
روشی مهم برای رهایی از کمالگرایی این است که بیش از اینکه فقط به خود هدف متمرکز باشید، تمرکز بیشتر را روی روند رسیدن به هدف داشته باشید.
چگونگی مدیریت انتقاد را‌یاد بگیرید
اگر شما تمایل دارید که انتقاد را به عنوان حمله ببینید یا واکنش دفاعی نشان دهید، تغییر نگرش می‌تواند به شما کمک کند. مهارت های تفکر انتقادی سازنده می‌تواند سرنخ‌های مهمی در مورد چگونگی بهبود عملکردتان به شما ارائه دهد و عملکردهای خوب (اما نه لزوماً عالی) را تبدیل به گام‌های آهنین مفیدی می‌کند که منجر به برتری می‌شود. اگر انتقادی که می‌گیرید نیش دار یا ناگوار است، اشکالی ندارد که به دیگران (و خودتان) یادآوری کنید که اشتباهات روشی عالی برای یادگیری هستند. با اینحال اگر با تمرینات و راهنمایی ها نتوانستید به کمال گرایی خود تا حدود زیادی غلبه کنید، استفاده از خدمات رواندروانی شناختی-رفتاری برای غلبه بر کمالگرایی به شما کمک بسزایی خواهد کرد.
منبع: verywellmind
