اعتیاد به اینترنت نوعی اعتیاد است که در آن فرد به عنوان روشی نادرست برای کنار آمدن با فشارهای زندگی، به استفاده از اینترنت یا سایر وسایل آنلاین وابسته میشود. اعتیاد به اینترنت در کشورهایی که تعداد زیادی از مردم تحت تأثیر آن هستند مانند کره جنوبی، به عنوان یک مشکل ملی بهداشت اعلام شده و به طور گستردهای شناخته شده و تأیید میشود. بیشتر تحقیقات حاضر در آسیا و در زمینه اعتیاد به اینترنت انجام شده است. همچنین این موضوع باعث افزایش نگرانی در کشورهای توسعه یافته در آمریکای شمالی و اروپا شده است.
برای آشنایی با علائم و عواقب اعتیاد به اینترنت و راهکارهای ترک آن در ادامه مطلب با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.
5 نکته مهمی که درباره اعتیاد به اینترنت باید بدانید
- اعتیاد به اینترنت هنوز به طور رسمی به عنوان اختلالی روانی شناخته نشده است. محققان معیارهایی را برای تشخیص این اعتیاد طراحی کرده اند، اما در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) گنجانده نشده است. در حالی که اختلال بازی در اینترنت به عنوان مشکل روانی برای مطالعه بیشتر گنجانده شده است و اعتیاد به اینترنت به عنوان حوزهای تخصصی در حال توسعه است.
- حداقل سه زیرگروه برای این نوع اعتیاد شناسایی شده است: اعتیاد به بازیهای ویدیویی، سایبر سکس یا اعتیاد به رابطه جنسی آنلاین و اعتیاد به قمار آنلاین.
- اعتیادهای رو به افزایش به دستگاههای رایانهای مانند موبایلها و تلفنهای هوشمند و اعتیاد به سایتهای شبکههای اجتماعی مانند فیس بوک در حال بررسی است. ممکن است بین هر یک از این زیرگروهها همپوشانی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، قمار آنلاین شامل بازیهای آنلاین و بازیهای آنلاین ممکن است دارای عناصر پورنوگرافی (نوشتههای شهوت انگیز) باشند.
- ارسال پیام کوتاه یا ارسال متن واضح جنسی، بسیاری از افراد را با مشکل روبرو کرده است. برخی از این افراد نوجوانانی بوده اند که در صورت داشتن سنی کمتر از سن قانونی با اتهامات پورنوگرافی کودکان با دردسر بزرگی مواجه شده اند.
- در حال حاضر درمان اعتیاد به اینترنت وجود دارد، اما فقط تعداد محدودی سرویس تخصصی درمان این اعتیاد خدماتی را ارائه میدهند. با این حال، یک روانشناس باسواد در زمینه درمان اعتیاد به احتمال زیاد میتواند کمک کند.
علائم
از آنجا که اعتیاد به اینترنت به طور رسمی به عنوان اختلال اعتیادی شناخته نمیشود، تشخیص آن دشوار است. با این حال، چندین متخصص برجسته در زمینه اعتیاد رفتاری به دانش فعلی علائم این اعتیاد کمک کردهاند. انواع این اعتیاد شامل چهار مؤلفه زیر است:
استفاده بیش از حد از اینترنت
علی رغم توافق در مورد استفاده بیش از حد از اینترنت به عنوان علائم اصلی، به نظر نمیرسد که کسی بتواند دقیقاً مقدار زمانی را برای استفاده از کامپیوتر بیش از حد تعریف کند. در حالی که این دستورالعملها برای جوانان زیر 18 سال بیش از دو ساعت زمان استفاده از صفحه نمایش (لپ تاپ، تبلت، گوشی، تلویزیون و …) در روز را توصیه نمیکنند، اما هیچ نظریه رسمی برای بزرگسالان وجود ندارد.
به علاوه، برای افرادی که از کامپیوتر برای کار یا تحصیل استفاده میکنند، دو ساعت خیلی کم است. برخی از نویسندگان این هشدار را “برای استفاده غیرضروری” اضافه میکنند، اما برای کسی که به اینترنت اعتیاد دارد، تمامی ساعات استفاده از رایانه ضروری به نظر میرسد.
در ادامه تعدادی سؤال از ابزار تشخیص این نوع اعتیاد آورده شده که به شما کمک میکند تا تشخیص دهید که چه مقدار استفاده بیش از حد به شمار میآید.
هر چند وقت یکبار:
- بیشتر از آنچه مد نظر شماست آنلاین میمانید؟
- میشنوید که دیگران در زندگی شما از مدت زمانی که با اینترنت مشغول هستید شکایت دارند؟
- به خود میگویید یا با خود فکر میکنید “فقط چند دقیقه بیشتر هم آنلاین میمانم”؟
- سعی میکنید میزان زمان آنلاین بودنتان را کاهش دهید؟
- آنلاین بودنتان را پنهان میکنید؟
اگر هر یک از این شرایط به صورت روزانه برایتان اتفاق میافتد، به احتمال زیاد شما به اینترنت معتاد هستید.
علائم ترک
علاوه بر وابستگیهای جسمی به الکل یا مواد مخدر، امروزه علائم اعتیاد رفتاری از جمله اعتیاد به اینترنت نیز علائم ترک شناخته شده است.
علائم شایع ترک این اعتیاد شامل عصبانیت، تنش و افسردگی در صورت عدم دسترسی به اینترنت است. این علائم ممکن است به شکل بی حوصلگی، بی حالی، بی روح بودن، عصبی بودن و تحریک پذیری در هنگام عدم استفاده از رایانه مشاهده شود.
تحمل
تحمل یکی دیگر از علائم بارز اعتیاد به الکل و مواد مخدر میباشد و به نظر میرسد در مورد اعتیاد به اینترنت نیز صدق میکند. این حالت را میتوان به عنوان تحریک پذیری خیلی بیشتر در ارتباط با خواستن رایانه درک کرد. ممکن است شما وقت بیشتری را برای صرف کردن در رایانه بخواهید، بنابراین به تدریج همه کارهایی را که انجام حوصلهتان را سر ببرد. جستجوی بیشتر موضوعی غالب در فرایندهای تفکر و برنامه ریزی شماست.
عواقب منفی
اگر اعتیاد به اینترنت هیچ ضرری نداشته باشد، مشکلی پیش نخواهد آمد. اما وقتی استفاده زیاد از رایانه اعتیادآور شود، یه جای کارتان دچار مشکل میشود.
یکی از تأثیرات منفی اعتیاد به اینترنت این است که امکان دارد شما هیچگونه روابط شخصی آفلاین نداشته باشید، از روابطی که دارید غافل شوید یا بر سر استفاده از اینترنت دچار مشاجره شوید.
امور آنلاین میتوانند به سرعت و به آسانی پیشرفت کنند، گاهی اوقات بدون آنکه شخص حتی خودش متوجه شود خیانت آنلاین خیانتی واقعی به شریک زندگی خود است.
ممکن است ببینید که نمرات و سایر دستاوردهایتان به خاطر توجه شما به استفاده از اینترنت بیشتر صدمه میبیند. همچنین امکان دارد انرژی کمتری برای کار دیگری غیر از استفاده از رایانه داشته باشید افراد مبتلا به اعتیاد به اینترنت اغلب از بیدار ماندن خیلی طولانی با رایانه و کمبود خواب، خسته میشوند.
همچنین اوضاع مالی شما نیز میتواند صدمه ببیند، به ویژه اگر اعتیاد شما به قمار آنلاین، خرید آنلاین یا سایتهای سایبری باشد.
اعتیاد به اینترنت در کودکان
اعتیاد به اینترنت به ویژه برای کودکان و نوجوانان نگران کننده است. کودکان از دانش و آگاهی کافی برای مدیریت صحیح و استفاده از رایانه خود برخوردار نیستند و هیچ تصوری از آسیبهای احتمالی که اینترنت میتواند در برابر آنها قرار دهد ندارند. اکثر بچهها به رایانه دسترسی دارند و حمل تلفن همراه برای کودکان و نوجوانان امری عادی شده است.
اگرچه این موضوع ممکن است به والدین اطمینان دهد که در شرایط اضطراری میتوانند با فرزندشان تماس دو طرفه برقرار کنند، اما خطرات خیلی واقعی وجود دارد که دسترسی مداوم به اینترنت میتواند برای آنها اتفاق بیافتد.
- کودکان به طور فزایندهای به دورههای طولانی متصل به اینترنت عادت میکنند و اینترنت آنها را از دنیای اطرافشان دور میکند.
- کودکانی که رایانه شخصی دارند و از دسترسی آنلاین زیادی برخوردار هستند، بیشتر به عنوان قربانی و یا در خطر ارتکاب به درگیر شدن به آزار و اذیت اینترنتی هستند.
- کودکانی که به روشهای غلط از اینترنت استفاده میکنند، به احتمال زیاد از تلفن همراه خود به منظور چتهای سکسی استفاده میکنند یا به برنامه هایی دسترسی پیدا کنید که به طور بالقوه می تواند خطر اعتیاد به رابطه جنسی و آسیب های جنسی آنلاین را افزایش دهد.
علاوه بر این، کودکانی که به صورت آنلاین بازی میکنند، برای حمایت از گروهی که با آنها بازی میکنند و یا حفظ مهارتهایشان، اغلب تحت فشار همسالان برای بازی در مدت زمان طولانی قرار دارند. این عدم محدودیت میتواند کودکان را در معرض ابتلا به اعتیاد به بازیهای ویدیویی آسیب پذیر کند. این امر همچنین میتواند در ایجاد روابط اجتماعی سالم مخل باشد و منجر به انزوا و قربانی شدن شود.
باید به کودکان و نوجوانان توصیه شود که روزانه بیش از دو ساعت برای صفحه نمایشها وقت صرف نکنند.
در صورت اعتیاد به اینترنت چه باید کرد
اگر علائم اعتیاد به اینترنت را در خود یا شخصی که تحت مراقبت شماست تشخیص دادید، برای کمک گرفتن با پزشک صحبت کنید. پزشک شما علاوه بر اینکه میتواند شما را به کلینیکهای ترک اعتیاد به اینترنت، روانشناسان و سایر درمانگران بفرستد، میتواند برای درمان مشکلی اساسی، مانند افسردگی یا اختلال اضطراب اجتماعی، داروها یا درمانی برای شما تجویز کند.
همچنین اعتیاد به اینترنت میتواند با سایر اعتیادهای رفتاری مانند اعتیاد به کار، اعتیاد به تلویزیون و اعتیاد به تلفنهای هوشمند همپوشانی داشته باشد.
کلام آخر
اعتیاد به اینترنت میتواند تأثیرات مخربی بر افراد، خانوادهها و به ویژه کودکان و نوجوانان در حال رشد داشته باشد. کمک گرفتن ممکن است چالش برانگیز باشد، اما میتواند تفاوت زیادی در کیفیت زندگی شما ایجاد کند. در صورتی که با راهکارهای معمول ارائه شده نتوانسید به اعتیاد به اینترنت غلبه کنید بهتر است از خدمات رواندرمانی بهره ببرید.
منبع: verywellmind
