چگونه می‌توان با رفتارهای احساسی فرزندتان بر اساس گروه سنی‌اش رفتار کرد؟

در این روزهای بیماری همه گیر COVID-19، بیشتر کودکان در هر سنی در نتیجه اختلال در زندگی روزمره‌شان بد خلقی و بد رفتاری می‌کنند و مشکلات خواب دارند.

به همین دلیل باید برای مقابله با رفتارهای احساسی فرزندتان استراتژی و برنامه داشته باشید.

برای آشنایی با نحوه واکنش با رفتارهای احساسی فرزندتان در گروه‌های سنی مختلف در ادامه مطلب با کلینیک اعصاب و روان هیربد همراه باشید.

معمولاً همه ما دوست نداریم که روال زندگی‌مان مختل شود، اما بزرگسالان برای یافتن راه‌های خلاقانه برای مدیریت هرج و مرج و ادامه زندگی از کودکان مناسب ترند.

همیشه انجام این کار برای بچه‌ها سخت و غیر قابل مدیریت است.

از آنجا که مخفی نگه داشتن خودتان از فرزندتان برای حفظ فاصله‌های اجتماعی و قرنطینه ایده خوبی نیست، شاید از خودتان بپرسید که چگونه می‌توانید به فرزندتان یاد دهید که احساسات خود را مدیریت کند و در عین حال به ماندن در احساس آرامش و امنیت کمک کند.

دکتر روانشناسی بالینی آبیگایل گویرتز (ABIGAIL GEWIRTZ) در این باره می‌گوید:

ما همه مخلوقات وابسته به عادت هستیم. اما به ویژه برای بچه‌ها، روال‌ها و ساختار زندگی روزمره در زندگی ای که کنترل زیادی ندارند قابل پیش بینی است.

این حس کنترل ناشی از اتکا به ساختار و روال است و وقتی روال به هم می‌ریزد، کنار آمدن با شرایط جدید خیلی دشوارتر است.

با توجه به این نکته، در این مطلب برخی رفتارهای خاص (براساس گروه سنی) وجود دارد که باید از آنها آگاه باشید و بهترین راه‌هایی که به بچه‌ها کمک می‌کند تا احساسات خود را مدیریت کنند و احساس بهتری داشته باشند، گردآوری شده است.

کودکان نوپا

وقتی با حوادثی بسیار استرس زا و آسیب زا روبرو می‌شویم، گویرتز به ما یادآوری می‌کند که بچه‌ها نسبت به سن معمول خود می‌توانند عقب نشینی یا بدرفتاری کنند، و به ویژه بچه‌های کوچکتر می‌توانند بی قراری بیشتری داشته باشند.

گویرتز توضیح می‌دهد:

کودکان نوپا و پیش دبستانی تازه در مورد مدیریت احساسات (یعنی خودتنظیمی) می‌آموزند و در بیشتر موارد، برای مدیریت این احساسات بزرگ به والدین اعتماد می‌کنند.

به همین دلیل کودکان نوپا دچار خلسه می‌شوند. وی می‌افزاید: زیرا آنها هنوز نمی‌دانند كه وقتی احساسات بزرگ بر آنها غلبه می‌كند چه باید بكنند. وقتی بچه‌ها و والدین آنها دچار استرس می‌شوند، این احساس حتی می‌تواند بدتر شود.

 آزمون روانشناختی اضطراب کودکان

در ادامه چند روش وجود دارد که والدین می‌توانند در کنترل رفتارهای احساسی فرزندتان و یا فرزندانتان و کنترل کودکان کوچک کمک کنند.

• برنامه‌ای دقیق داشته باشید

مهمترین گروه سنی که بیشتر به برنامه‌ای دقیق نیاز دارند، کودکان نوپا و بچه‌های پیش دبستانی هستند.

در این گروه سنی، سعی کنید برنامه ای مشابه و معمول را تقریباً در کل روزهای هفته دنبال کنید، به خصوص وقتی که صحبت از زمان غذا، زمان خواب و فعالیت می‌شود.

• آرام باشید

کودکان نوپا و بچه‌ها در سنین پیش دبستانی خیلی باهوش تر و شهودی تر از آن چیزی هستند که ما فکر می‌کنیم.

در واقع، برسین می‌گوید که آنها به خوبی ناراحتی و اضطراب والدین را احساس می‌کنند، پس ما باید روش‌هایی را برای مدیریت احساسات خود پیدا کنیم.

وی می‌گوید: “وقتی ‌كه والدین اضطراب و عواطف خود را كنترل می‌كنند، بچه‌های آنها (در هر سنی)، به ویژه كودكان نوپا، پاسخ مثبت می‌دهند.”

والدین باید از دوستان، عزیزان و خانواده خود حمایت بگیرند و به روش‌های سالمی ‌که برای مدیریت واکنشهای عاطفی خود استفاده می‌کنند اعتماد کنند.

• مهربانی و مراقبت بیشتری را وقف فرزندانتان کنید

همه ما در شرایط حاضر باید از مهر و محبت بیشتری را صرف اطرافیانمان کنیم، به خصوص بچه‌های کوچکتر ما نیاز به توجه مثبت و صرف زمان با والدین دارند.

این توجه شاید به معنی نوازش بیشتر، خواندن داستان، نقاشی کشیدن، بازی کردن و حتی خوابیدن در یک اتاق باشد.

این نوع نزدیکی تسکین دهنده و آرامبخش است.

بچه‌های مدرسه‌ای

کودکان در سنین ابتدایی طیف وسیعی از سنین 6 تا 12 سال را شامل می‌شوند که در حال سپری کردن مراحل رشد هستند.

مانند خواهر و برادر کوچکترشان، کودکان در سنین ابتدایی نیز به برنامه نیاز دارند، به ویژه اینکه آنها در مرحله یادگیری مهارت‌های جدید، تلاش برای درک خود و نحوه کار جهان و یافتن راه‌هایی برای قرار گرفتن در گروه همسالان در مرحله زندگی هستند.

ژن برسین (Gene Beresin)، مدیر اجرایی مرکز Clay توضیح می‌دهد:

وقتی بیماری همه گیر آنها را از نظم روزمره لازم در زندگی باز می‌دارد، مانع از یادگیری مهارت‌های جدید و حتی تسلط بر دانش اولیه در مورد جهان می‌شود و روابط زودرس و مهم همسالان آنها را خنثی می‌کند، مضطرب، تحریک پذیر و غمگین می‌شوند.

به همین دلیل، بسیاری از بچه‌های مدرسه بدرفتار شده و احساس عصبانیت می‌کنند.

گاهی اوقات حتی شرایط عادی هم برای آنها غیرمعمول است.

برسین می‌گوید: یکی از کلیدهای درک کودک در سن مدرسه، درک نیاز او برای ایجاد احساس تسلط است، حتی اگر تسلط آنها فاقد تفاوت‌های ظریف نوجوانی باشد.

کودکان باید احساس کنند که کنترل خود را در دست دارند و همه چیز در اطراف آنها منظم و کنترل شده است. در ادامه روش‌هایی برای کمک به والدین و سایر بزرگسالان وجود دارد تا در حالی که آنها مهارتهای بیشتری را کسب می‌کنند و مستقل تر می‌شوند، مهارت‌های خود را در تنظیم رفتار و مدیریت احساسات کنترل کنند.

• برنامه‌ای را دنبال کنید

چند روز بیشتر طول نمی‌کشد تا بچه‌های دوره ابتدایی به دلیل کمبود روال یا برنامه کاملاً غیرفعال و کلافه شوند.

در صورت امکان سعی کنید روز آنها را شبیه به مدرسه برنامه ریزی کنید. یک صفحه لیست تکالیف بنویسید که شامل کارهای تعیین شده از طرف معلم آنها، اوقات بیرون رفتن از خانه، خواندن و اوقات فراغت باشد.

بین هر کاری فاصله بگذارید تا روز آنها شبیه روز مدرسه است. برنامه را در مکانی مرکزی قرار دهید تا جلوی چشمشان باشد و از آنها بخواهید که هر کاری را که تمام می‌کنند لیست را بررسی کنند. این کار به آنها احساس کنترل می‌دهد و به آنها اجازه می‌دهد تا بدانند در طول روز چه اتفاقی می‌افتد، کمک می‌کند احساساتشان را مدیریت کنند و آرامش خود را حفظ کنند.

• از معرفی دلیل برای نگرانی‌های آنها اجتناب کنید

معمولاً والدین یا سایر بزرگسالان دلسوز چیزی را به کودک پیشنهاد می‌دهند یا سؤالی را مطرح می‌کنند (از روی نگرانی) که منجر به نگرانی بیشتر آنها شده و ذهنشان درگیر می‌شود.

به عنوان مثال، اگر از کودک خردسالی بپرسید که آیا از ویروس کرونا نمی‌ترسد، این ایده را ارائه داده اید که باید از ویروس کرونا بترسند.

بنابراین کارا ناترسون (Cara Natterson)، دکتر، بنیانگذار مشاوره اثبات نگرانی و نویسنده کتاب رمزگشایی پسران، می‌گوید: در زمانی آرام (نه در هنگام سر و صدا!)،  از او بپرسید آیا چیزی آنها را آزار می‌دهد، چه چیزی؟ و آیا آنها به کمک نیاز دارند؟

ناترسون می‌گوید: اگر فرزند شما سؤال بزرگی از شما بپرسد: آیا اگر به ویروس کرونا مبتلا شوی، خواهی مرد؟ بهتر است با پرسیدن این سؤال شروع کنید: چه چیزی باعث شد تو از من این سؤال را بپرسی؟

او ادامه می‌دهد: بنابراین اغلب، کودک از آنچه ما فکر می‌کنیم نمی‌پرسد و روشن کردن با پرسیدن اینکه چه چیزی باعث شده یک سوال خاص را به ذهن متبادر کند، به ما اجازه می‌دهد دامنه پاسخ خود را محدود کنیم.”

• زمان اضافی برای صفحه نمایش مجاز است

همه ما با موضوع مهار کردن کودکان از صفحه نمایش دست و پنجه نرم می‌کنیم. اما در حال حاضر، صفحه نمایش تنها راهی است که برخی از بچه‌ها می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

برسین می‌گوید: “از آنجایی که بچه‌های مدرسه‌ای باید احساس کنند که عضو یک گروه هستند، آنها را به چت‌های گروهی ویدیو کنفرانس‌ها با Skype، واتس آپ یا زوم تشویق کنید.” بسته به شرایط خود، هر روز یا چند بار در هفته زمان مشخصی را برای آنها تعیین کنید تا بتوانند با دوستان خود ارتباط برقرار کنند و چند ساعت آنلاین باشند. گاه می توانید محدودهای استفاده از وسایل ارتباط جمعی مثل گوشی همراه و یا تبلت را کمتر کنید.

همچنین در راستای کنترل رفتارهای احساسی فرزندتان باید آنها را تشویق کنید تا با بستگان، پسر عموهایشان، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و دیگر افرادی که با آنها نزدیک هستند در اینترنت یا در واتس آپ صحبت کنند.

نوجوانان

اگرچه ممکن است شما به اندازه بچه‌های کوچکتر بچه‌های بزرگتر خود را نبینید، اما آنها هم با اختلالاتی در زندگی خود دست و پنجه نرم می‌کنند و سعی می‌کنند احساساتشان را درک کنند. بنابراین برای کنترل رفتارهای احساسی فرزندتان باید برنامه‌ای داشته باشید.

 آزمون روانشناختی افسردگی کودکان

گویرتز می‌گوید: “مشغله نوجوانان این است که هویت خود را بسازند، آزمایش کنند که چه کسی می‌خواهند باشند و خود را در دنیای خارج با دوستان، کار، مدرسه و سایر فعالیت‌های اجتماعی غرق کنند. در نتیجه بیماری کرونا گذراندن اوقات نوجوانان را خیلی سخت کرده، آنها دیدار حضوری رو در رو در مدرسه، کار گروهی، ورزش و گذراندن وقت با همسالانشان ندارند.”

از نظر گویرتز نوجوانان ممکن است بخاطر “فرضیه شکست ناپذیری” یا تصور اینکه خطرات بیرون برای آنها صدق نمی‌کند، قوانین (مانند دیدار مخفیانه با دوستان و نقض قوانین فاصله اجتماعی) را نادیده بگیرند.

گویرتز می‌افزاید: وقتی آینده نوجوانان نامشخص است، آنها به این فشار با اضطراب، افسردگی و تحریک پذیری واکنش نشان می‌دهند. حتی شاید هیچ امیدی به آینده نداشته باشند و زندگی شان خراب شود. این حالت منجر به واکنش بیش از حد احساسی می‌شود و شاید منزوی، ناامید، روحیه یا فقط خسته شوند.

برسین می‌گوید: و وقتی که نوجوانان به عدم برقراری ارتباط با دوستان و از دست دادن استقلال فکر می‌کنند، احساسات و انگیزه‌های آنها به هم می‌ریزد. بدین ترتیب رفتارهای احساسی فرزندتان افزایش می‌یابد.

نوجوانان تصویر واضح تری از جهان و چگونگی تأثیر ویروس همه گیر بر زندگی آنها دارند. به همین دلیل، نقش ما به عنوان والدین حمایت از آنهاست.

• صحبت کنید، به حرفهایشان گوش دهید و باز باشید

اکنون بیش از هر زمان دیگر، نوجوانان شما نیاز دارند که به بهانه مسائل مختلف مانند همگام بودن با مدرسه و حتی برنامه ریزی‌های آینده با آنها صحبت کنید.

در حالی که این بحران برای این گروه سنی بسیار ناامیدکننده است، اما صنم حافظ، روانشناس مغز و اعصاب در شهر نیویورک می‌گوید: ما باید به فرزندان خود یادآوری کنیم که بالاخره آنها از این بحران عبور خواهند کرد.

وی اضافه می‌کند: این دوران زمان خیلی خوبی برای کمک به آنهاست تا احساس همدلی و پیوند بیشتری برقرار کنند زیرا به آنها اطمینان می‌دهید که حالشان خوب است و از آنها حمایت خواهید کرد.

باز هم، نوجوانان‌های امسال در این روزهای کرونایی چیزهای زیادی را از دست می‌دهند، بنابراین دکتر حافظ می‌گوید: در هنگام از دست دادن لحظه‌های مهم با آنها صبور باشید و انتظارات خود را با این واقعیت جدید منطبق کنید.

وی می‌گوید: در سالهای نوجوانی، بچه‌ها به تعامل با همسالان خود احتیاج دارند و از طریق تجربیات خود، شخصیت و هویت خود را می‌سازند، بنابراین ادامه فاصله اجتماعی بر آن جنبه از رشد آنها تأثیر خواهد گذاشت.”

امید است که تا زمانی که این وضعیت بهبود نیابد، فناوری و حمایت از خانواده به کاهش این مشکل کمک کند.

• سؤالات مستقیم بپرسید

ناترسون می‌گوید: برای بچه‌های بزرگتر سؤالات مستقیم بیشتر می‌تواند مفید باشد. به یاد داشته باشید که در حدود دوره راهنمایی، بسیاری از بچه‌ها برای اولین بار مرگ و میر را به هر روشی شخصی یا عمیق تحلیل می‌کنند، البته برخی این کار را زودتر انجام می‌دهند و بعضی دیگر دیرتر.

• به یاد داشته باشید همه بچه‌ها به یک روتین نیاز دارند

مطمئناً بچه‌های بزرگتر شما به فضا و حریم خصوصی بیشتری نیاز دارند (و از شما درخواست می‌کنند)، اما همچنین نیاز به روال و گرفتن مسئولیت دارند. شما باید تحت هر شرایطی به اوقات خواب، اوقات بیداری، وعده‌های غذایی و سایر تشریفات خانوادگی پایبند باشید.

فرزند نوجوان خود را به پیاده روی، دوچرخه سواری یا حتی “کنار هم لم دادن” روی کاناپه دعوت کنید، سپس این قسمت از برنامه روزانه خود را بسازید.

• وقت خود را برای برقراری ارتباط با دوستان بگذارید

برسین توضیح می‌دهد: زندگی اجتماعی برای نوجوانان شما فوق العاده مهم است و آنها از طریق برقراری ارتباط با دوستان و خانواده از طریق رسانه‌های اجتماعی، چت، گروه‌های آنلاین و سایر وسایل برای برقراری ارتباط به طور چشمگیری سود می‌برند.

بسته به شرایط خود، هر روز یا چند بار در هفته برای آنها زمان مشخصی را برای برقراری ارتباط با دوستانشان تعیین کنید.

کلام آخر

همه ما در این مدت طولانی بیماری همه گیر کرونا با احساسات خود و رفتارهای احساسی فرزندتان دست و پنجه نرم می‌کنیم. والدین نقش مهمی ‌در کمک به کودکان در هر سنی دارند تا بتوانند احساسات خود را درک و مدیریت کنند.

و با گذراندن وقت بیشتر اعضای خانواده‌ها با یکدیگر، این حالت وضعیت ایده آلی برای آموزش روشهای کنار آمدن با احساسات به فرزندان و نوجوانان شما به وجود می‌آورد. اما همانطور که در مورد بهترین روشهای حمایت از فرزندان خود بیشتر می‌آموزید، یادتان باشد که از خودتان نیز مراقبت کنید.

ورزش کنید، بدن خود را با غذای سالم تأمین کنید، با دوستان و خانواده‌تان صحبت کنید، استراحت کافی داشته باشید و در صورت نیاز از آنها کمک بگیرید. شما در این شرایط تنها نیستید اگر با سلامت روان خود دست و پنجه نرم می‌کنید یا نگرانی در مورد یکی از اعضای خانواده دارید، با پزشک یا یک درمانگر صحبت کنید.

منبع: verywellfamily